Tổng thống Nga Putin bắt đầu áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế lên Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: ytimg.com

Moskva đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu một số mặt hàng từ Thổ Nhĩ Kỳ,ỗiđaukhôngcủariêngaikhiMoskvatrừngphạtThổNhĩKỳhamburger đấu với paderborn áp đặt việc hạn chế đi lại giữa 2 nước, đồng thời có kế hoạch dừng hoạt động một số công ty của quốc gia Trung Đông đang kinh doanh ở Nga. Động thái này diễn ra sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ 1 chiếc máy bay tiêm kích của Nga ở gần biên giới với Syria hôm thứ 3 tuần trước. Sau sự việc đó, Tổng thổng Tayyip Erdogan "từ chối đưa ra lời xin lỗi" vì cho rằng đây là hành động tự vệ quốc phòng chính đáng.

Nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp do những căng thẳng nói trên. Các nhà phân tích dự đoán rằng tốc độ tăng trưởng hàng năm của quốc gia này, vốn đã đình trệ trong những năm gần đây, sẽ tiếp tục giảm đi 0,5%. Trong khi đó, đồng nội tệ Lira đã mất đi gần 20% giá trị so với đồng USD tính từ đầu năm đến nay, khiến cho nó trở thành một trong những đồng tiền kém hiệu quả nhất trong số các thị trường mới nổi. Chưa kể Ankara vốn đang hết sức "đau đầu" với khoản nợ ngắn hạn nước ngoài gần 125 tỷ USD, tương đương 8% GDP Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong hơn một năm qua, "xứ sở Bạch Dương" vốn là đối tác xuất khẩu đặc biệt quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ, kể từ khi Moskva cấm nhập khẩu hàng loạt thực phẩm từ Liên minh châu Âu (EU), Hoa Kỳ và nhiều quốc gia phương Tây khác hồi năm ngoái. Đó được xem là hành động để trả đũa các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga do việc chiếm đóng Crimea và trách nhiệm của nước này trong cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine.

Nga hiện vẫn chưa công bố chi tiết các loại hàng hóa cấm nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng theo tuyên bố của Phó Thủ tướng nước này Arkady Dvorkovich đưa ra hôm 1/12, nhiều khả năng đó sẽ là rau xanh và các loại trái cây. Tất nhiên ngành xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chịu thiệt hại, nhưng lệnh trừng phạt này cũng sẽ tác động không nhỏ trở lại đất nước Đông Âu.

“Hiện Thổ Nhĩ Kỳ chiếm khoảng 1/4 tổng kim ngạch nhập khẩu lương thực thực phẩm vào Nga", William Jackson, chuyên gia kinh tế về các thị trường mới nổi của hãng nghiên cứu Capital Economics cho biết. “Tìm nguồn cung ứng từ các nơi khác để thay thế Ankara chắc chắn sẽ đắt hơn”. Ngoài ra, tỷ lệ lạm phát ở Nga đã tăng vọt trong năm nay, khiến cho khó khăn càng thêm chồng chất đối với quốc gia đang trượt dài trong suy thoái này.

Moskva còn quyết định tạm ngừng cấp thị thực miễn phí cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ, bắt đầu từ ngày 1/1/2016. Công dân của đất nước Trung Đông này thậm chí còn bị cấm làm việc tại Nga, và sẽ cần đến loại giấy phép đặc biệt nếu muốn làm cho công ty của Nga. Theo ước tính, du lịch sẽ ngành dịch vụ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Moskva đã cấm tất cả các hãng lữ hành của họ bán tour đến Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cấm các chuyến bay thuê trọn gói (charter flight) qua lại giữa 2 nước.

Du khách Nga vốn chiếm tỷ trọng rất lớn trong ngành công nghiệp "không khói" của Ankara. Theo số liệu thống kê, năm 2014 đã có khoảng 4,5 triệu lượt khách Nga đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, chiếm hơn 12% tổng số khách du lịch của quốc gia này, nhiều thứ 2 chỉ sau khách Đức.

“Nếu giả thuyết rằng năm 2016 sẽ không có vị khách nào từ xứ sở Bạch Dương đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, ngành du lịch của nước này sẽ thiệt hại khoảng 3 tỷ USD, tương đương 0,4% GDP”, William Jackson cho biết.

Dù sao đi nữa, những ngày gần đây Ankara cũng không phải chỉ toàn đón nhận "tin xấu". Hôm 29/11 vừa qua, Liên minh châu Âu đã quyết định viện trợ cho Thổ Nhĩ Kỳ 3,2 tỷ USD để nước này giúp đỡ 2,2 triệu người tị nạn Syria đang nương nhờ ở đây. Để đổi lại, Thổ Nhĩ Kỳ cam kết đưa ra các hành động cụ thể nhằm hạn chế lượng người di cư sang các nước châu Âu./.

Ngọc Vũ (theo CNNMoney)