Quang cảnh buổi tọa đàm.

Đủ “chín” để triển khai

Cho biết tại tọa đàm,ứngkhoánpháisinhNênxácđịnhmứcđộchấpnhậnrủnhan dinh celta vigo ông Dương Ngọc Tuấn, Phó Tổng giám đốc Trung tâm lưu ký chứng khoán cho biết: Sau 17 năm thị trường chứng khoán của Việt Nam đã phát triển rất nhiều đạt được mức độ ổn định và cũng bắt đầu đi vào chuyên sâu. Lúc này đòi hỏi phải đến một bước tiếp theo của cấu trúc thị trường. Trong đó thị trường chứng khoán phái sinh (CKPS) là mảng cần thiết để hoàn thiện bức tranh tổng thể của thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung.

Hiện nay, Việt Nam đã tích lũy vừa đủ để triển khai thị trường CKPS đem lại cơ hội cho nhà đầu tư trong hoạt động giao dịch. Thị trường này có thể đáp ứng rất nhiều nhu cầu của các nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán.

“Thứ nhất là nhu cầu phòng ngừa rủi ro. Thứ hai là kinh doanh đầu cơ dựa vào biến động giá thị trường. Thứ ba, qua nghiên cứu của chúng tôi thì nhu cầu chính đáng thì khi tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, nhiều định chế tài chính có công cụ phòng ngừa rủi ro hay đem lại hiệu quả đi vay tốt hơn. Cuối cùng là thị trường chứng khoán phái sinh ra đời giúp nhà đầu tư chuyên nghiệp đa dạng hóa sản phẩm tốt. Do đó, đây là thời điểm rất là chín muồi và đủ thận trọng cho sự ra đời của chứng khoán phái sinh” - ông Tuấn nói.

Giải thích cụ thể, bà Nguyễn Vũ Thùy Hương – Giám đốc khối Nguồn vốn kiêm giám đốc dự án Phái Sinh, Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho hay, có thể coi CKPS là công cụ đầu tư và sản phẩm đầu tư bình thường, cách thức đặt lệnh giống thị trường cơ sở và khác biệt là tỷ lệ margin lên đến 80-20, 70-30, nhà đầu tư có thể bán tài sản khi chưa sở hữu nó, có thể đóng và mở tài sản ngay trong ngày, cơ chế mark to market cứ đến cuối ngày biết lỗ và lãi bao nhiêu, hạch toán ngay trong tài khoản.

Vấn đề nhà đầu tư cần lường trước đó là rủi ro tỷ lệ ký quỹ rất cao, có thể lỗ ngay lập tức. Đối với nhà đầu tư nói chung đây vừa là cơ hội vừa là rủi ro.

Sẵn sàng các kịch bản đổ vỡ

Đồng tình với nhận định này, ông Nguyễn Anh Phong, Phó Tổng giám đốc HNX cho rằng: Thị trường CKPS ban đầu khá giống như một trò chơi dự báo, có cơ hội tạo lợi nhuận cũng như rủi ro phải chịu khi dự báo sai.

Tuy nhiên, thị trường chứng khoán nói chung bao giờ cũng có 2 mặt. Đầu tiên là thanh khoản, sản phẩm có thanh khoản hay không? Đến khi thanh khoản quá lớn thì phải làm sao để điều tiết? Đó là vấn đề mà cần phải được nghiên cứu từ quy mô của thị trường ban đầu đến bước giá của sản phẩm, mức ký quỹ,...

Đối với các nhà đầu tư, nên xác định mức độ chấp nhận rủi ro của mình, cùng với việc tìm hiểu các phương pháp giao dịch tốt nhất để tạo ra hiệu quả.

“Về phần Sở, chúng tôi sẽ làm tất cả những việc cần thiết để đưa ra những giải pháp kịp thời để làm sao hạn chế rủi ro lớn nhất cho nhà đầu tư” - ông Phong khẳng định.

Chia sẻ về vấn đề rủi ro trên thị trường CKPS, đại diện HNX cho rằng, cơ chế của thị trường phái sinh cho phép nhà đầu tư và các bên theo dõi lãi và lỗ phát sinh hàng ngày do đó dễ kiểm soát rủi ro hơn.

Bên cạnh đó, bản thân các giao dịch trên thị trường phái sinh là để hưởng chênh lệch giá và nếu có mức lãi hay lỗ thì nhà đầu tư rất nhanh chóng cân nhắc về việc nên đóng vị thế.

Từ khía cạnh khác, ông Dương Ngọc Tuấn cho rằng: Từ các bài học lớn trên thế giới, cơ quan quản lý đã xây dựng hệ thống để đảm bảo được yếu tố an toàn. Sau khi chính thức triển khai, sẽ tiếp tục giám sát và rút kinh nghiệm.

Trên thị trường phái sinh, giao dịch là nhà đầu tư thực hiện nhưng thành viên bù trừ phải chịu trách nhiệm đến cùng. Nếu nhà đầu tư mất thanh toán thì trách nhiệm sẽ thuộc về thành viên bù trừ nên phải có biện pháp kiểm soát được điều này. Đồng thời, nhà đầu tư là một phần nhưng công ty chứng khoán và thành viên bù trừ phải nhận diện rủi ro để sẵn sàng cho các kịch bản đỗ vỡ.