Thuốc lá lậu được tìm thấy trong một điểm bán hàng tạp hóa tại TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Huế.

Thuốc lá lậu - ở đâu cũng có

TheồChíMinhTrànlanthuốclálậbongdaso ty le keoo Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM, trong năm 2017, lực lượng quản lý thị trường TP.HCM đã thực hiện kiểm tra 789 vụ, tạm giữ 303.120 bao thuốc lá nhập lậu, 88 chiếc xe gắn máy hai bánh, 3 chiếc xe ô tô, 3 chiếc ghe vỏ lãi và 2 máy nổ chân vịt. Tổng số tiền phạt là 1,9 tỷ đồng.

Theo tìm hiểu của phóng viên, thuốc lá lậu vào TP.HCM chủ yếu từ Tây Ninh và Long An. Từ cửa khẩu Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ, tỉnh Long An và cửa khẩu Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh thuốc lá lậu theo xe ô tô tải, xe du lịch, xe buýt, xe gắn máy qua địa bàn trung chuyển Đức Hoà về các điểm tập kết tại Hóc Môn, quận 12, Củ Chi, Bình Chánh, quận 5, quận 3 rồi toả về các điểm bán thuốc sỉ, lẻ trên khắp thành phố hoặc chuyển đi các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa- Vũng Tàu để tiêu thụ. Tuy không thể thống kê được mỗi ngày có bao nhiêu gói thuốc lá từ biên giới Long An, Tây Ninh được vận chuyển về TP.HCM và cũng khó nhìn thấy một bao thuốc lá lậu được bày bán tại các điểm bán thuốc sỉ, lẻ nhưng hầu như tất cả các điểm bán thuốc trên địa bàn từ các điểm chuyên doanh tại các chợ thuốc lá nằm trên đường Học Lạc (quận 5), đường Trần Quốc Toản (quận 3), Chợ Hóc Môn (huyện Hóc Môn)... cho đến các tiệm tạp hoá, các điểm bán thuốc lẻ nằm khắp mọi hóc hẻm của TP.HCM đều có thuốc lá lậu.

Là mặt hàng cấm nhập khẩu, luôn bị kiểm soát thường xuyên nên thuốc lá lậu không được vận chuyển hay bày bán công khai, tuy nhiên theo thông tin phóng viên nắm được chỉ cần có nhu cầu, người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm mua thuốc lá lậu với số lượng không giới hạn từ các điểm tàng trữ tại các quận, huyện giáp ranh, các khu vực chuyên doanh thuốc lá của thành phố, thậm chí còn có thể móc nối trực tiếp với các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu từ biên giới về. Với thủ đoạn vận chuyển chủ yếu bằng xe gắn máy đã được “móc ruột”, thiết kế lại bình xăng hoặc bằng ô tô các loại rất khó phát hiện cùng với sự hỗ trợ đắc lực của lực lượng canh đường chỉ cần tìm được nguồn tiêu thụ, các đối tượng buôn lậu thuốc lá sẵn sàng chở thuốc chạy thẳng từ các địa bàn trung chuyển giao tận nơi cho khách hàng với số lượng mỗi lần vận chuyển từ hàng trăm tới hàng chục ngàn bao thuốc lá. Từ đây thuốc lá lậu lại tiếp tục được chẻ nhỏ, nguỵ trang để toả đi khắp các điểm bán lẻ. Như một quy định bất thành văn, các đối tượng vận chuyển, buôn bán thuốc lá lậu chỉ liên lạc với nhau qua điện thoại và chỉ giao dịch với khách quen, hoạt động giao dịch thuốc lá tại các điểm trung chuyển cũng thường xuyên được thay đổi địa điểm để tránh bị phát hiện. Giá các loại thuốc lá có thể thay đổi theo giờ, tuỳ vào lượng hàng được vận chuyển trót lọt nhiều hay ít.

Lực lượng chức năng kiểm tra một điểm tàng trữ thuốc lá ngoại nhập lậu tại quận Tân Phú, TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Huế.

Thủ đoạn tinh vi

Theo nhận định của Chi cục Quản lí thị trường TP.HCM, tình hình vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ Tây Ninh, Long An đi qua địa bàn giáp ranh để vận chuyển về các quận nội thành TP.HCM và trung chuyển đến các tỉnh lân cận tiêu thụ vẫn còn diễn biến phức tạp. Phương thức hoạt động của các đối tượng là ngụy trang cất giấu trong các bao tải, cốp xe, thùng hàng... phương tiện vận chuyển chủ yếu là xe gắn máy hai bánh, xoáy nòng, đôn dên, thiết kế bình xăng, yên xe để cất giấu thuốc lá. Ngoài ra, các đối tượng còn sử dụng xe du lịch loại 4 chỗ, 7 chỗ, 16 chỗ tập kết tại các địa bàn giáp biên giới để vận chuyển với số lượng lớn. Trong quá trình vận chuyển các đối tượng thường xuyên thay đổi biển số xe để tránh việc kiểm tra khi bị theo dõi hoặc có tin tố giác từ điểm tập kết nên rất khó phát hiện bắt giữ.

Trong thời gian gần đây, để tránh sự theo dõi và kiểm tra gắt gao của các lực lượng chức năng các đối tượng đã thay đổi thủ đoạn vận chuyển nên hoạt động vận chuyển thuốc lá lậu với số lượng lớn bằng xe gắn máy tại địa bàn trung chuyển Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh không còn công khai và ồ ạt như trước. Trên tuyến đường sông, tại khu vực kênh Thầy Cai, giáp ranh giữa Đức Hoà (Long An) và Củ Chi, Hóc Môn, (TP.HCM) hoạt động vận chuyển thuốc lá lậu bằng phương tiện vỏ lãi (ghe máy) tốc độ cao cũng giảm hẳn. Theo thông tin từ các lực lượng chức năng, trong các tháng cuối năm việc vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu vào thành phố bằng xe gắn máy giảm đáng kể, phần lớn các đối tượng buôn lậu thuốc lá sử dụng xe ô tô tải, xe du lịch để vận chuyển với số lớn. Các đối tượng sử dụng phương thức ngày càng tinh vi với nhiều thủ đoạn khác nhau và thường xuyên thay đổi quy luật giờ giấc, tuyến đường vận chuyển, hôm nay đi giờ này, đường này, hôm sau đi giờ khác, đường khác, gây khó khăn cho lực lượng kiểm tra, xử lý.

Trong các tháng cao điểm cuối năm, do nhu cầu tiêu thụ tăng cao nên các hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá nhập lậu về TP.HCM có chiều hướng tăng. Trong hai tháng cuối năm 2017, chỉ riêng lực lượng Quản lí thị trường TP.HCM đã phát hiện và bắt giữ trên 100 vụ vận chuyển thuốc lá nhập lậu, bắt giữ gần 65.000 gói thuốc lá ngoại nhập lậu các loại. Trong 3 tuần đầu của tháng 1/2018, lực lượng quản lí thị trường TP.HCM cũng bắt giữ 60 vụ vận chuyển thuốc lá lậu, tịch thu gần 14.000 gói. Trong các vụ vận chuyển thuốc lá lậu bị lực lượng chức năng bắt giữ có nhiều vụ tàng trữ và vận chuyển với số lượng lớn. Điển hình, gần đây nhất, ngày 12/1, trên đường Võ Trần Chí, phường Tân Tạo, quận Bình Tân, Tổ tuần tra cảnh sát giao thông Phú Lâm thuộc PC67, Công An TP.HCM đã phát hiện, truy đuổi và bắt giữ một xe ô tô chở 4.000 bao thuốc lá lậu từ Long An về TP.HCM tiêu thụ. Trước đó, ngày 12/12/2017, Đội Quản lý thị trường Củ Chi phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế huyện và Công an xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi cũng đã phát hiện và bắt giữ 2 xe ô tô tải chở 26.400 bao thuốc lá lậu từ Long An về TP.HCM; Ngày 29/11/2017 Đội Quản lý thị trường Bình Tân kiểm tra và bắt quả tang một bãi xe không số tại phường Bình Trị Đông B có 41 bao PE loại nhỏ chứa 12.490 bao thuốc lá điếu nhập lậu các nhãn hiệu JET, HERO và SCOTT....