Vườn thanh long ở Phan Thiết,ànhNôngnghiệpnỗlựcvượtkhónhiềuchỉtiêuvượtkếhoạchđềsoi kèo jeonbuk tỉnh Bình Thuận. Ảnh: NNK

Hoàn thành và vượt 3/4 chỉ tiêu

Theo nhận định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), năm 2019, sản xuất nông nghiệp phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức chung về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp, thiên tai, dịch bệnh.

Trong bối cảnh đó, toàn ngành đã nỗ lực bám sát thực tiễn, vượt qua khó khăn, thách thức, tiếp tục thực hiện có hiệu quả đề án, kế hoạch cơ cấu lại ngành toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm. Theo đó, năm 2019, đã hoàn thành và vượt 3/4 chỉ tiêu, đó là: Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản (NLTS) ước đạt 41,3 tỷ USD, tăng khoảng 3,5% so với với năm 2018; thặng dư thương mại đạt mức cao 10,4 tỷ USD, tăng 19,3%; tỷ lệ che phủ của rừng đạt 41,85%; tỷ lệ xã đạt tiêu chí nông thôn mới (NTM) là 54%, có 111 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Riêng chỉ tiêu đạt thấp là tăng trưởng GDP 2,2%, chủ yếu do bệnh dịch tả lợn châu Phi làm giảm khoảng 1,1% tăng trưởng toàn ngành.

Một trong những điểm sáng nổi bật của ngành là ngay từ đầu năm lãnh đạo Bộ NN&PTNT luôn quan tâm, chỉ đạo công tác mở thị trường, xúc tiến thương mại NLTS được chú trọng, kịp thời giải quyết các vướng mắc để thúc đẩy xuất khẩu NLTS sang các thị trường truyền thống và mở rộng thêm đối với các thị trường có tiềm năng. Từ đó, đã gia tăng số doanh nghiệp được phép xuất khẩu thủy sản sang châu Âu, Hàn Quốc, Trung Quốc, Liên bang Nga, Ả rập Xê út; 13 doanh nghiệp tiếp tục được xuất khẩu cá da trơn vào Hoa Kỳ; mở rộng xuất khẩu nông sản sang một số thị trường mới (xuất khẩu thịt gà sang Nhật; xoài, vú sữa sang Hoa Kỳ; măng cụt, sữa sang Trung Quốc; nhãn, vải sang Úc...).

Bên cạnh đó, lực lượng doanh nghiệp nông nghiệp ngày càng lớn mạnh và tâm huyết đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, đang trở thành nòng cốt trong chuỗi giá trị nông sản. Năm 2019, số doanh nghiệp NLTS thành lập mới là 2.756 doanh nghiệp, tăng 25,3% so với năm 2018, nâng tổng số doanh nghiệp nông nghiệp lên 12.581 doanh nghiệp, tăng 36,23%...

Hiệp định thương mại tự do đã mang lại nhiều cơ hội cho ngành chế biến, xuất khẩu gỗ và lâm sản. Ảnh: NNK

Hướng đến nền nông nghiệp hiện đại, hội nhập

Tuy nhiên, Bộ NN&PTNT cũng cho biết những hạn chế, khó khăn và nhiều thách thức cần tập trung khắc phục trong thời gian tới. Thứ nhất, cơ cấu lại nông nghiệp triển khai chưa đồng đều ở các địa phương; đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất chưa đáp ứng được yêu cầu; sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị chưa trở thành phổ biến, chủ đạo...

Thứ hai, tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu có dấu hiệu chững lại do giá xuất khẩu nhiều nông sản chủ lực giảm; tiến độ để giải quyết “Thẻ vàng” của EC đối với đánh bắt hải sản còn chậm.

Thứ ba, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, đặc biệt dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của ngành; quản lý an toàn thực phẩm vẫn rất khó khăn, phức tạp.

Đặc biệt, theo dự báo của Bộ NN&PTNT, năm 2020, tình hình thế giới, khu vực được dự báo sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Ở trong nước, ngành Nông nghiệp tiếp tục xác định đối mặt với nhiều khó khăn cố hữu và đang đứng trước những thách thức mới như: Chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn sản phẩm còn thấp, nên năng lực cạnh tranh của ngành hạn chế; thị trường tiêu thụ thiếu ổn định, tiếp tục tác động chiến tranh thương mại giữa các nước lớn...

Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, trước các bối cảnh và yêu cầu mới, giai đoạn tới, định hướng tổng thể phát triển ngành là: Tiếp tục cơ cấu lại nông nghiệp gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và xây dựng NTM; tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị với 3 nhóm sản phẩm chủ lực.

Đồng thời, khai thác và tận dụng tốt lợi thế nền nông nghiệp nhiệt đới, xây dựng và phát triển vùng chuyên canh hàng hóa chất lượng cao, quy mô lớn đạt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm. Kết nối nông nghiệp với công nghiệp chế biến, bảo quản và thị trường, xuất khẩu, với chuỗi giá trị toàn cầu; tổ chức liên kết chặt chẽ giữa các địa phương trong vùng, tạo đột phá trong phát triển nhanh, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh...

Theo đó, ngành Nông nghiệp phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP ngành trên 2,9% - 3,05%, kim ngạch xuất khẩu trên 42 tỷ USD; có 59% số xã và ít nhất 121 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; tỷ lệ che phủ rừng 42%; thành lập mới 2.000 hợp tác xã nông nghiệp; cả nước có 17.000 hợp tác xã nông nghiệp.

Khánh Linh