VN-Index tăng 4/5 phiên tuần qua với tổng mức tăng 23,ứngkhoántuầnVốnngoạiđảochiềumuaròngtốthayxấla liga mexico71 điểm tương đương 2,5%. Đây chưa phải là mức tăng tốt nhất thế giới nhưng cũng vượt xa khá nhiều thị trường quan trọng khác. Chẳng hạn chỉ số S&P 500 giảm 0,8% tuần qua, DJI giảm 0,7%, Nasdaq tăng 0,2%, FTSE tăng 0,6%, HangSeng tăng 1,1%, Nikkei tăng 0,6%...

Điều quan trọng nhất là VN-Index đã vượt thành công đỉnh cao hồi tháng 10 vừa qua, nghĩa là về mặt kỹ thuật đã chính thức xác lập xu hướng tăng mới. Đối với đại đa số nhà đầu tư, đây là sự kiện quan trọng vì rất nhiều người đã lựa chọn chiến lược đứng ngoài chờ đợi kết quả của quá trình kiểm định đỉnh cao kháng cự. Vì vậy không có gì bất ngờ khi thị trường đột phá đỉnh thành công, thanh khoản lập tức gia tăng chóng mặt.

Nhìn từ góc độ dòng tiền, tuần qua thị trường cũng xác lập một kỷ lục, dù tính theo tổng giá trị giao dịch hay chỉ riêng giao dịch khớp lệnh: Tổng giá trị giao dịch đạt 53.838 tỷ đồng và tổng giá trị khớp lệnh đạt 48.804 tỷ đồng. Phiên giao dịch riêng lẻ lập kỷ lục lịch sử là ngày 19/11 với xấp xỉ 10.097 tỷ đồng khớp lệnh.

Phiên ngày 19/11 cũng là phiên VN-Index thực sự xác nhận vượt qua được đỉnh cao nhất trong tháng 10 ở ngưỡng 970,15 điểm, sau khi chỉ số này chớm vượt đỉnh chỉ 1 ngày trước đó. Thực tế này cũng xác nhận yếu tố kỹ thuật đã thuyết phục được các nhà đầu tư còn đang đứng ngoài chờ đợi thay đổi quan điểm. Lượng tiền chờ đợi này cực kỳ ấn tượng và thị trường xác lập kỷ lục thanh khoản.

Nhà đầu tư nước ngoài cũng thay đổi quan điểm giống như nhà đầu tư trong nước. Từ phiên ngày 18/11 khối ngoại đã bất ngờ quay lại mua ròng và duy trì trạng thái này trong cả 3 phiên cuối tuần qua. Khối ngoại cũng mua ròng cả trên thị trường khớp lệnh, điều cực kỳ hiếm thấy kể từ trung tuần tháng 9 vừa qua. Trước tuần này, vẫn có một vài phiên khối ngoại mua ròng lớn nhưng đó là nhờ giao dịch thỏa thuận cá biệt, còn vẫn bán ròng mạnh qua khớp lệnh.

Tính chung 5 phiên, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng cổ phiếu HSX 432,7 tỷ đồng, bán ròng cổ phiếu HNX 73,6 tỷ đồng, mua ròng UpCom 2,73 tỷ đồng.

Điều duy nhất trái ngược trong giao dịch của tổ chức, là khối tự doanh các công ty chứng khoán ghi nhận bán ròng 574 tỷ đồng trong tuần và là tuần bán ròng thứ 3 liên tiếp với tổng giá trị gần 1.030 tỷ đồng.

Như vậy ngoài quan điểm trái ngược của bộ phận tự doanh, các thành phần khác trên thị trường dường như đều có quan điểm tích cực. Đặc biệt sự đảo chiều trong quan điểm của khối ngoại là nét mới nhất, làm sống lại hi vọng dòng vốn này sẽ ngừng rút ra sau một thời gian rất dài.

Giao dịch của khối ngoại không có quy luật cụ thể về thời điểm trong năm. Chẳng hạn tháng 11 năm 2019 khối ngoại vẫn bán ròng cổ phiếu HSX khoảng 1.246,7 tỷ đồng và tháng 11/2019 thị trường cũng sụt giảm 2,8% đối với VN-Index. Tháng 11/2018 khối này lại mua ròng 1.368,8 tỷ đồng và tháng đó VN-Index tăng 1,3%. Tháng 11/2017 khối này mua ròng tới 10.055,8 tỷ đồng và VN-Index tăng 13,5%.

Rất có thể khối ngoại cũng giao dịch theo xu hướng thị trường chứ không mang tính mùa vụ theo thời gian. Vì vậy động thái chấm dứt chuỗi tháng bán ròng liên tục để chuyển sang mua ròng là một tín hiệu tích cực, ít nhất là với suy luận rằng có thể nhà đầu tư nước ngoài cũng nhìn thấy một xu hướng tăng trưởng tới đây.

Trong ngắn hạn tính bằng tuần hoặc tháng, khối ngoại mua đỉnh bán đáy cũng khá nhiều lần. Chẳng hạn tuần đầu tháng 11/2019 khối ngoại đảo chiều mua ròng gần 350 tỷ đồng trên sàn HSX - sau khi bán ròng gần 1.740 tỷ đồng trong tháng 10/2019 - thì đúng lúc VN-Index đạt đỉnh ngắn hạn và sau đó sụt giảm hơn 7,4% trong liền 2 tháng. Hay như thời điểm 2-10/4/2018 khi VN-Index đạt đỉnh mọi thời đại tại mốc trên 1.200 điểm thì khối ngoại cũng vẫn mua ròng trên 454 tỷ đồng cổ phiếu sàn này và cả tháng 4 mua ròng 1.611 tỷ đồng. VN-Index bốc hơi tới 25,8% chỉ 3 tháng sau đó. Rồi thời điểm Covid bùng nổ đầu năm nay, khối ngoại bán tống bán tháo liên tục khi thị trường chạm đáy và đến giờ mới bắt đầu quay lại mua ròng.

Với lịch sử giao dịch không phải lúc nào cũng hiệu quả như trên, việc khối ngoại quay lại mua ròng chưa hẳn là tín hiệu đáng tin cậy trong ngắn hạn về xu hướng thị trường. Điểm lợi chắc chắn nhất chỉ là việc giảm sức ép từ giao dịch bán ròng khổng lồ suốt thời gian dài cũng đồng nghĩa với giảm sức ép lên dòng vốn hiện có trên thị trường. Khối ngoại rút vốn ròng liên miên nghĩa là thị trường bị thiếu hụt một lượng vốn lớn, đồng thời nhà đầu tư phải tiêu tốn một lượng tiền tương ứng để mua, trong khi nếu không có áp lực rút vốn, lượng tiền đó có khả năng đẩy thị trường lên cao hơn.

Trọng Nghĩa