Hoạt động nghiệp vụ tai Chi cục Hải quan VSIP,ôngtácHảiquannămBứtphátronggiankhókeo nha cai 5.top Cục Hải quan Bình Dương. Ảnh: Đăng Nguyên.

Cả năm tăng tốc

Có thể nói năm 2013, ngành Hải quan phải giải quyết một khối lượng công việc khổng lồ. Các công việc lớn điển hình như: Hoàn thiện Dự án Luật Hải quan sửa đổi; hoàn thiện thiết kế chi tiết và tổ chức chạy thử nghiệm Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS… Đặc biệt, nhiệm vụ quan trọng số một là thu NSNN tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Lãnh đạo Tổng cục Hải quan xác định, năm 2013 là giai đoạn tăng tốc để toàn Ngành chuẩn bị cán đích các mục tiêu phát triển quan trọng trong Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa giai đoạn 2011-2015 và Chiến lược Phát triển Hải quan đến năm 2020.

Để thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm 2013, lực lượng Hải quan đã ở ngay thế tăng tốc. Có thể điểm ra công việc lớn ngay những ngày đầu năm là thực hiện TTHQĐT theo Nghị định 87/2012/NĐ-CP (Nghị định có hiệu lực ngày 1-1-2013). Trước đó, từ cuối năm 2012 ngành Hải quan đã gấp rút chuẩn bị cho Lễ công bố và phát lệnh triển khai chính thức TTHQĐT. Tiếp đó, ngay trong ngày tết Dương lịch - dù là ngày nghỉ nhưng lãnh đạo Tổng cục Hải quan vẫn trực tiếp có mặt tại Cục Hải quan Hải Phòng chỉ đạo công tác chuẩn bị cho sự kiện quan trọng này (Hải quan Hải Phòng là đơn vị được lựa chọn cho Lễ công bố việc thực hiện chính thức TTHQĐT-PV). Ngày 2-1-2013, ngay ngày làm việc đầu năm, Lễ công bố thực hiện chính thức TTHQĐT đã được ngành Hải quan long trọng tổ chức tại Hải Phòng.

Qua một năm thực hiện chính thức, TTHQĐT đã được “phủ sóng” trên bình diện cả nước với tổng số đơn vị hải quan đã thực hiện 34/34 Cục Hải quan với 148/170 Chi cục. Kết quả cập nhật đến những ngày cuối năm của Tổng cục Hải quan cho thấy, cả nước có 5,234 triệu tờ khai hải quan thực hiện TTHQĐT chiếm 93,14% tổng lượng tờ khai cả nước; tổng kim ngạch XNK là 239,13 tỉ USD, đạt 95,3% tổng kim ngạch XNK; số DN tham gia là 49.241, chiếm 95,84% số DN thực hiện thủ tục hải quan trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của các chuyên gia Nhật Bản, TCHQ đã hoàn thành khối lượng công việc khổng lồ liên quan đến thực hiện Dự án VNACCS/VCIS. Đó là hoàn thành thiết kế chi tiết hệ thống, tổ chức đào tạo (cho CBCC và DN) và chạy thử nghiệm từ 15-11-2013. Đây là giai đoạn hết sức quan trọng để hoàn thiện Hệ thống trước khi vận hành chính thức ngày 1-4-2014.

Đối với nhiệm vụ quan trọng số một là thu NSNN, năm 2013, TCHQ được giao nhiệm vụ thu 237.500 tỉ đồng, tăng 20% so với số thực thu năm 2012. Để thực hiện nhiệm vụ then chốt này, ngay từ đầu năm TCHQ triển khai một cách đồng bộ nhiều giải pháp tạo thuận lợi cho DN để thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh nhằm nuôi dưỡng nguồn thu, cùng với đó là thực hiện đồng bộ các giải pháp chống thất thu, thu đòi nợ thuế... Bên cạnh đó, trước thực tế chỉ tiêu dự toán rất cao so với thực tế phát triển của nền kinh tế, TCHQ đã kịp thời có phân tích, đánh giá chi tiết và đề nghị Bộ Tài chính, Chính phủ, Quốc hội điều chỉnh chỉ tiêu thu NSNN của TCHQ. Đề xuất trên đã được các cơ quan có thẩm quyền đồng tình và Quốc hội đã đồng ý điều chỉnh dự toán thu của TCHQ năm 2013 là 216.000 tỉ đồng. Những ngày cuối năm 2013 sắp khép lại cũng là lúc ngành Hải quan hoàn thành được nhiệm vụ hết sức quan trọng nhưng đầy khó khăn này.

Một vụ buôn lậu mô tô “khủng” do Hải quan Hải Phòng bắt giữ. Ảnh: Q.Cường.

Công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại năm 2013 cũng gặt hái nhiều kết quả đáng khích lệ, góp phần chống thất thu, tăng thu NSNN; giữ vững chủ quyền an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội... Điểm sáng trong công tác này là tổ chức thực hiện thành công nhiều chuyên án lớn liên quan đến buôn bán ma túy, vũ khí, tài liệu chống phá Nhà nước... Đặc biệt, năm qua, ngành Hải quan đã thực hiện hiệu quả các chuyên án đấu tranh đối với hành vi vi phạm lợi dụng chính sách hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa XK. Trong đó vụ phát hiện, điều tra, khởi tố vụ án đối với Công ty CP thực phẩm Sài Gòn là ví dụ điển hình. Cụ thể, khi mở tờ khai XK, DN khai xuất 3.000 thùng thuốc lá trị giá hàng hóa 23,6 tỉ đồng, nhưng kết quả kiểm tra thực tế của cơ quan Hải quan thì hàng hóa thực xuất là 20 tấn gạo. Nếu thực hiện trót lọt, DN đã chiếm dụng hơn 2,4 tỉ đồng tiền thuế GTGT...

Năm 2013 là năm lực lượng Hải quan sử dụng hiệu quả thẩm quyền khởi tố vụ án đối với các đường dây, ổ nhóm buôn lậu quy mô lớn, có tính chất nguy hiểm. Riêng Cục Điều tra chống buôn lậu số vụ khởi tố năm 2013 gấp 3 lần năm 2012.

Ngoài ra, công tác kiểm tra sau thông quan cũng thu được kết quả vượt bậc so với năm 2012. Đến 15-12, số thu của lực lượng “hậu kiểm” đạt 1.315 tỉ đồng, tăng tới 75% so với cùng kì 2012, vượt 15% chỉ tiêu cả năm 2013…

Cùng với các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ, năm 2013 cũng ghi nhận sự vào cuộc quyết liệt của TCHQ trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng nhằm xây dựng lực lượng Hải quan ngày càng trong sạch, vững mạnh. Với khẩu hiệu thi đua năm 2013 “Kỷ cương-Cải cách-Phát triển”, toàn thể đội ngũ CBCC đã không ngừng thi đua để hoàn thành các nhiệm vụ được giao, thực hiện đúng Quy tắc ứng xử khi thi hành công vụ và ứng xử trong quan hệ với DN và người dân. Đặc biệt, lãnh đạo TCHQ đã thành lập Đội Giám sát, kiểm tra đột xuất (Đội đặc nhiệm) để tiếp nhận, xử lí thông tin phản ánh tiêu cực của công chức Hải quan hoặc các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại. Bước đầu Đội Đặc nhiệm hoạt động có hiệu quả, góp phần tích cực vào nhiệm vụ thu ngân sách cũng như góp phần đắc lực vào việc phòng chống tham nhũng trong nội bộ hải quan…

Tập trung nguồn lực để về đích

Thời gian tới hoạt động sản xuất kinh doanh của DN được dự báo vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Do đó, các giải pháp về cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa, ứng dụng CNTT trong thủ tục hải quan sẽ là mục tiêu trọng tâm của TCHQ trong năm 2014 nhằm đồng hành cùng DN, vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất. Trong đó, nhiệm vụ quan trọng là tổ chức vận hành VNACCS/VCIS đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng vào ngày 1-4-2014. Hoàn thiện Dự án Luật Hải quan sửa đổi để trình Quốc hội khóa XIII, dự kiến sẽ thông qua vào kì hợp thứ 7 (tháng 5-2014)…

Mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm là tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ thu NSNN, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu dự toán được giao của năm 2014; thực hiện tốt nhiệm vụ thu đòi nợ thuế, hạn chế nợ phát sinh mới… Bên cạnh đó là tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm soát, chống buôn lậu, gian lận thương mại. Tiếp tục bám sát tình hình, diễn biến thực tế, triển khai hiệu quả Đề án nâng cao năng lực cho lực lượng Hải quan chuyên trách chống buôn lậu đến năm 2020.

Vấn đề xây dựng lực lượng vẫn giữ vai trò then chốt trong công tác hải quan năm 2014. Theo đó, cơ cấu tổ chức bộ máy sẽ có những điều chỉnh theo yêu cầu nhiệm vụ, phù hợp với thực hiện VNACCS/VCIS và tình hình thực tế; phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu hiệu đại hóa; tiếp tục duy trì kỉ cương, kỉ luật hành chính và chống các biểu hiện tiêu cực…

N.Quốc