Các DN vừa và nhỏ cần sự hợp tác để tạo ra sản phẩm – dịch vụ mới. Ảnh: H.Dịu

Sự cần thiết của sáng tạo

Theángtạomở–Lốiđithíchhợpchocácdoanhnghiệpnhỏvàvừbóng đá nữ nhật bản hôm nayo GS.TS Wim Vanhaverbeke tại Trường Quản trị kinh doanh ESADE, top 50 diễn giả thế giới về quản trị sáng tạo, “sáng tạo mở” là DN chỉ đảm nhiệm một phần của quá trình sáng tạo, phần còn lại được thực hiện bởi các đối tác bên ngoài. Việc hợp tác này có thể được thực hiện ở giai đoạn nghiên cứu, phát triển, ứng dụng công nghệ hoặc trong giai đoạn thương mại hóa sản phẩm. “Sáng tạo mở” có sự phối hợp của các nguồn lực bên trong và bên ngoài nhằm thúc đẩy quá trình biến ý tưởng thành sản phẩm ra thị trường.

Đây là một khái niệm tương đối mới mẻ và thường dành cho các DN lớn, nhưng các DN vừa và nhỏ cũng có thể kiếm được nhiều lợi nhuận nếu áp dụng đúng kỹ năng quản trị “sáng tạo mở”.

Điển hình là hãng phụ tùng xe đạp Curana của Bỉ, vào thập niên 90, DN này gần như phá sản khi không thể cạnh tranh với những sản phẩm Đài Loan có chất lượng tương tự mà giá thành rẻ hơn tới 10 lần. Vì thế, Curana đã chuyển hướng sang cạnh tranh về chất lượng và kiểu dáng.

Đầu tiên, Curana chọn 2 đối tác chiến lược là một công ty thiết kế và một công ty chuyên nghiên cứu công nghệ để hợp tác, tạo ra sản phẩm mới. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất xe đạp còn cam kết mua sản phẩm của Curana thông qua một thỏa thuận độc quyền. Nhờ thế, Curana đã từ một DN nhỏ chuyển đổi thành một DN có thương hiệu mạnh.

Cũng nói về vấn đề này, theo PGS.TS Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT, đổi mới với DN là thị trường mới, mô hình kinh doanh mới và các loại sản phẩm, dịch vụ mới. Ông lấy dẫn chứng ở Tập đoàn FPT, đầu tiên là sự mới mẻ ngay trong nội tại và văn hóa toàn FPT, tiếp đó là những chiến lược kinh doanh mới, kêu gọi chuyển giao công nghệ, hợp tác với các công ty – tập đoàn lớn trên thế giới.

FPT đã đặt ra chế độ đãi ngộ mở cho tất cả thành viên, mọi người đều có thể gửi ý tưởng sáng tạo của mình đến ban lãnh đạo, các ý tưởng sẽ được tiếp nhận và nghiên cứu cẩn thận, nếu ý tưởng mới mẻ và có khả năng thành công, FPT sẽ tiến hành thực hiện luôn. Tác giả của ý tưởng sẽ có được những phần thưởng xứng đáng.

PGS.TS Trương Gia Bình cho biết sự sáng tạo lớn nhất ở FPT là XK phần mềm với mức tăng trưởng luôn được duy trì ở mức cao. Bên cạnh đó, FPT cũng cung cấp những công nghệ mới, dịch vụ mới giúp cải thiện đời sống xã hội.

Cần làm ngay

Theo GS.TS Wim Vanhaverbeke, có 3 lý do để DN cần chuyển sang “sáng tạo mở”. Thứ nhất là sự phức tạp của công nghệ đã vượt ra ngoài phạm vi và khả năng xử lý của một DN. Thứ 2 là tốc độ, một DN tự xây dựng thì có thể mất 2-3 năm, nếu kết hợp lại thì thời gian sẽ rút ngắn hơn rất nhiều, khiến các đối thủ cạnh tranh không thế đuổi kịp. Cuối cùng là rủi ro và chi phí, sẽ là an toàn và có lợi hơn nếu nhiều DN cùng phối hợp nguồn lực để thực hiện từng phần của nghiên cứu và cùng sẻ chia kết quả.

Vị diễn giả này cho biết, quá trình “sáng tạo mở” đã bắt đầu ở Việt Nam nhưng còn rất chậm. Việt Nam sắp gia nhập các cộng đồng kinh tế chung, ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do hơn, tức là đang chuẩn bị đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt khi các nước khác cũng áp dụng công nghệ hiện nay dựa trên chi phí thấp mà chất lượng tương đương. Vì thế, ông khuyên các DN Việt Nam nên làm mới mình, cần bắt tay vào vấn đề “sáng tạo mở” ngay từ bây giờ nhằm tận dụng tốt hơn những lợi thế về kinh tế mà Việt Nam vẫn đang giữ được.

Đồng quan điểm, ông Trương Gia Bình cho rằng, chúng ta đang sống trong thế giới phẳng, các hàng rào bảo vệ DN trong nước chuẩn bị hạ xuống, đây là khó khăn nhưng cũng là cơ hội để DN Việt Nam ra nước ngoài và có những thay đổi, làm mới mình để cạnh trạnh, tồn tại và phát triển.

Chính vì thế, việc giải bài toán “sáng tạo mở” không phải là điều dễ dàng. Theo GS.TS Wim Vanhaverbeke, nếu các DN tự vật lộn thì không thể tạo ra ý tưởng và sản phẩm mới, sự cộng tác của nhiều công ty trong lĩnh vực khác nhau sẽ giúp bổ sung tri thức, năng lực, công nghệ và thế mạnh cho nhau. Do đó, bên cạnh việc tổ chức tốt hoạt động nội bộ, DN phải xây dựng được mạng lưới đối tác bền chặt, cùng chấp nhận rủi ro, cùng đầu tư tiền bạc, thời gian và tâm huyết đế đưa ra được sản phẩm mới.

Chiến lược “sáng tạo mở” cần phải thống nhất với chiến lược tổng thể của DN. Điều này đòi hỏi DN phải tạo ra được chiến lược dài hạn, người lãnh đạo phải có tinh thần làm chủ, biết được DN muốn gì từ nguồn lực bên ngoài và nguồn lực bên trong.

• ·Bão số 3 Saola giật trên cấp 17 nhiều giờ liền ở Biển Đông, khả năng đổi hướng
• ·Người dân liều mình đi qua cầu treo bị đứt cáp ở Thái Nguyên
• ·Chìm phà chở 14 người ở Quảng Nam, nhiều xe máy bị rơi xuống sông
• ·Tìm thấy 1 thi thể trong vụ tàu khách đắm trên vịnh Bái Tử Long
• ·Nhiệm vụ của ngoại giao kinh tế trong kỷ nguyên vươn mình
• ·Công an tỉnh Hải Dương điều động, bổ nhiệm 7 trưởng đơn vị
• ·Hai người tử vong, 1 người bị bỏng nặng sau tiếng nổ lớn ở Nghệ An
• ·Thủ tướng không đồng ý rút luật Biểu tình
• ·Apple cải tiến mạnh mẽ công cụ nhắn tin Message
• ·Người giàu nhất Việt Nam hiện nay là ai?
• ·Tai nạn giao thông mới nhất 24h qua ngày 30/12
• ·Hân hoan chào mừng năm 2016 với người dân khắp thế giới
• ·Ngày 4/1: Giá xăng dầu tiếp tục leo dốc
• ·Xe bốc cháy ‘ngùn ngụt’, 46 người thương vong
• ·Bình Dương hợp nhất 10 sở cùng hàng loạt cơ quan
• ·Tổng bí thư: Nghe chuyện chạy chức xót cả ruột