(CMO) Chiến tranh đã đi qua, những nữ thanh niên xung phong (TNXP) mười tám, đôi mươi ngày ấy giờ đã là những cựu TNXP U60, U70. Nhưng câu chuyện của các cô cứ sống mãi theo thời gian, được nhắc đến như những cuộc dấn thân mạo hiểm với tinh thần dũng cảm, thông minh, nhanh trí. Tất cả cùng tạo nên thắng lợi chung của dân tộc.

Tại Cà Mau, Đội TNXP được thành lập vào ngày 1/10/1967 với nhiệm vụ tuyên truyền, phát động chống lại âm mưu bắt lính của địch trong thanh niên và học sinh. Ông Đặng Hoàng Sơn, Đội trưởng Đội TNXP khi đó, hiện là Chủ tịch Hội Cựu TNXP xã Lý Văn Lâm, TP Cà Mau, cho biết: “Lúc đó hầu hết lực lượng TNXP là nữ. Nam cũng có nhưng ít lắm, chủ yếu là sinh viên hay mấy em nhỏ tuổi. Nữ có nhiều lợi thế hơn, giặc không nghi ngờ, có thể lợi dụng đi chợ mua bán để liên lạc, đưa thư. Trên sông, đồn bót đầy giặc, đi đến đâu cũng gặp giặc thì chỉ có lực lượng phụ nữ trẻ mới dễ dàng đi ra đi vào”.

Dù chiến tranh đã đi qua 50 năm, nhưng các cựu TNXP vẫn thường ngồi bên nhau, ôn lại những chiến tích hào hùng.

“Có thời gian giữa vùng trong, vùng ngoài đều bị địch ngăn chặn không còn liên lạc được nữa. Vậy là bất cứ thứ gì cũng có thể trở thành dụng cụ tác chiến. Có khi là thùng cà rem, có khi là túi bán bánh dừa... để nguỵ trang đem tin tức từ mũi này sang mũi kia”, ông Sơn nhớ lại.

Bà Lê Thị Lụa, một trong những nữ TNXP thời ấy, quê xã Tân Lộc, huyện Thới Bình, tham gia cách mạng khi vừa tròn 15 tuổi, với nhiệm vụ làm giao liên ở ấp chiến lược. Năm 17 tuổi, bà về thị xã Cà Mau hoạt động cho Đội TNXP tuyên truyền vũ trang thị xã Cà Mau. Tại đây, bà đã tham gia đưa thư, vận động thuốc uống, tiền để phục vụ cho tiền tuyến. Đặc biệt, khi chiến dịch Mậu Thân nổ ra, ngay trong đêm 30 Tết, bà đã dẫn đường cho bộ đội lên vàm Cái Nhúc rồi xuống cầu Quay (cầu Phan Ngọc Hiển bây giờ) để đánh đồn.

Bà Lê Thị Lụa kể lại: “Đêm hôm đó, khi có chỉ thị, tôi đã dẫn bộ đội vào thị xã đánh đồn. Tuy nhiên, trận chiến quá ác liệt, mãi tới 4-5 giờ sáng lực lượng này rút không kịp, còn lại 3 người phải dẫn về nhà giấu, đến đêm sau mới đưa đi được”.

Vì là hoạt động trong lòng địch, tất cả đều bí mật nên tên họ cũng được giấu kỹ. Tuy nhiên, địch theo dõi cũng khá tài tình, cứ thấy mấy cô, mấy chị xách giỏ đi chợ là theo dõi. Vì vậy, hầu như ai cũng có ít nhất 1 lần bị địch bắt về tra hỏi.

Bà Lụa nhớ lại: “Có lần đi ngang đồn tôi bị bọn chúng bắt lại và đánh rồi đổ nước xà bông vào miệng. Nhưng cuối cùng không tìm được chứng cứ gì nên tụi nó thả tôi ra”.

Dù không tham gia trực tiếp trên chiến trường, nhưng Đội TNXP thị xã Cà Mau trong chiến dịch Mậu Thân năm ấy đã hy sinh không ít người. Đặc biệt là trong đêm 30 Tết, đội phối hợp với Thị đội dẫn quân vào đánh thị xã Cà Mau. Hừng sáng rút ra, đụng biệt kích. Hình ảnh 4 cô gái tuổi mười tám, đôi mươi khi ấy, trên người quần áo rách rưới, không lành lặn, phải nằm phơi thây, càng khiến cho lòng căm thù giặc trong lòng người dân Cà Mau sôi sục hơn.

Bà Phạm Bé Sáu, quê xã Hồ Thị Kỷ, huyện Thới Bình là giao liên khi đó, chứng kiến cái chết thê thảm của người chị, càng khiến bà nung nấu ý chí diệt giặc trả thù. Bà Sáu bộc bạch: “14 tuổi tôi đã bắt đầu làm giao liên, sau đó xay lúa, tải gạo tiếp tế, phục vụ cho tiền tuyến. Đường đi khi đó vất vả lắm, không có con lộ, phải đội thư, đội quần áo trên đầu rồi lội qua kinh, mương để không bị ướt. Nhưng mà lòng căm thù giặc, ý chí quyết chiến trong lòng tôi chưa bao giờ bị dập tắt. Ba người anh trai cũng làm cách mạng, chị gái thì hy sinh khi mới 18 tuổi”.

Trong thời chiến, những nữ TNXP đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Và hôm nay, các cô vẫn tiếp tục giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ con cháu, tích cực sản xuất phát triển kinh tế, nhiệt tình tham gia các hoạt động đoàn thể ở địa phương... góp phần vào công cuộc xây dựng quê hương và bảo vệ đất nước./.

Hồng Nhung