【adelaide united – central coast】Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã: Nét đặc trưng văn hoá của người Hoa

(CMO) Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã người Hoa toạ lạc tại số 6, đường Hoàng Diệu, Phường 2, TP Cà Mau, được thành lập từ năm 1970, với số lượng ban đầu chỉ trên 10 hội viên. Theo dòng chảy của thời gian, hội viên đã lên đến gần 100 người. Hàng chục năm qua, địa điểm này trở thành trung tâm sinh hoạt văn hoá của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau.

Theo ông Trương Minh Chánh, Hội trưởng Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã, các vị tiền bối sáng lập nên Hội là những người đàn ông người Hoa hành nghề xe kéo, xe lôi. Chính vì thuộc tầng lớp lao động nghèo phải hằng ngày mưu sinh trên vùng đất mới với phần lớn là dân tộc Kinh nên họ có cảm giác nhớ quê hương cùng với những bản sắc văn hoá của dân tộc mình. Từ đó, họ cùng nhau quyên góp tiền mua một ngôi nhà cũ để lập ra Hội Đồng Tâm làm nơi vui chơi văn nghệ, gặp gỡ bạn đồng hương.

Sau một ngày làm việc vất vả, tối đến những thành viên tụ tập về hội sinh hoạt văn nghệ hát Tiều, người đàn, người ca, người đánh trống. Rồi thỉnh thoảng đi phục vụ ở những đám tang người Hoa hay những sinh hoạt tôn giáo ở các chùa, miếu. Từ nhóm hát ban đầu, các hội viên vận động kinh phí trang bị thêm đờn, kèn, trống, đầu lân... Số lượng hội viên được gia nhập cũng ngày một nhiều, dần dần phát triển thành một hội lớn vững mạnh.

Sau 30 năm hoạt động, năm 2000 cơ sở của Hội được trùng tu, xây dựng kiên cố trên nền cũ. Điều này không chỉ tạo nên sự phấn khởi lớn cho hội viên mà còn là niềm tự hào chung cho đồng bào người Hoa tại Cà Mau.

Ông Trương Minh Chánh, Hội trưởng Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã, bên trang thờ Tổ khang trang.

Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã hiện tại bao gồm các loại hình như: đội văn nghệ người Hoa, đội trống kèn, đội kèn Tây và đội lân. 4 đội này chủ yếu phục vụ các lễ hội lớn như: Tết Nguyên tiêu, vía Bà... tại 3 toà Tam Thánh (miếu Quan đế, chùa Minh Nguyệt cư sĩ lâm và miếu Bà Thiên Hậu), thu hút khá nhiều người tham gia. Những tuồng hát Tiều với nội dung trung, cang, tiết, nghĩa được chọn diễn những lớp trích đoạn đặc sắc bằng tiếng Quan Thoại, Triều Châu... Bên cạnh đó, đội lân Bắc sư khá nổi tiếng thường xuyên nhận được lời mời biểu diễn trong các dịp khai trương, lễ, Tết... tạo không khí vui tươi, rộn rã cho bà con người Hoa lẫn người Kinh.

Đa phần hội viên ở các đội nghệ thuật là dân lao động, chỉ khi nào có các chương trình phục vụ hoặc đi biểu diễn mới tụ họp lại để tập dượt, chuẩn bị. Mức thù lao từ các đội này tương đối thấp, lại không ổn định, nên hội viên chủ yếu duy trì bằng niềm đam mê là chính, chứ không thể bám trụ làm nghề mưu sinh. Các nghệ sĩ hát Tiều cũng vì làm ăn phải tản đi khắp các tỉnh để gắn bó với nghề, chỉ khi nào có những dịp lễ lớn mới tụ tập về Hội để cùng nhau biểu diễn phục vụ.

Nguồn kinh phí của Hội từ trước đến nay phụ thuộc hoàn toàn vào sự vận động, quyên góp của các mạnh thường quân, các nhà tài trợ trong và ngoài tỉnh. Tuy nhiên, theo Ban quản lý Hội, nguồn này cũng chỉ tạm đắp đổi. Chính vì không có nguồn quỹ hỗ trợ hoạt động như các đoàn nghệ thuật khác trong tỉnh nên hiện tại Đồng Tâm cổ nhạc xã gặp không ít khó khăn trong việc trùng tu cơ sở vật chất, sắm sửa nhạc cụ, chi cho những hoạt động và đặc biệt là đau đáu trong khâu đào tạo thế hệ hội viên kế thừa ở các lĩnh vực như hát Tiều, múa lân, kèn...

Ông Trương Minh Chánh bộc bạch: "Để có thể duy trì hoạt động của Hội đến thời điểm này đối với chúng tôi đã là cả quá trình cố gắng. Hiện tại, mặc dù phải đối mặt với một số khó khăn nhất định nhưng chúng tôi luôn quyết tâm nối tiếp bước chân các thế hệ đi trước bảo tồn nền văn hoá của người Hoa, không để nó dần mai một... ".

Trải qua bao biến cố thăng trầm trong gần 50 năm qua, để Hội Đồng Tâm cổ nhạc xã có thể tồn tại và phát triển như ngày hôm nay là một điều đáng trân trọng. Hy vọng thời gian tới, Hội sẽ nhận được nhiều hơn sự quan tâm từ Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch tỉnh cũng như các cơ quan, ban, ngành, cùng sự chung tay của cả cộng đồng, làm cho trung tâm sinh hoạt văn hoá của người Hoa tại Cà Mau ngày một phát triển./.

Hoàng Phúc