(CMO) Chủ trương giao đất, giao rừng cho người dân (cấp sổ đỏ) đã có cách đây gần 13 năm, thế nhưng hiện thực hoá nó ở các địa phương còn rất chậm, thậm chí trong quá trình thực hiện còn xảy ra nhiều sai sót.

Được biết, trước đây các hộ dân nhận khoán đất rừng theo Nghị định 01/1995/NĐ-CP của Chỉnh phủ ngày 4/1/1995. Sau đó đến năm 2004 thực hiện đề án sắp xếp, đổi mới và phát triển lâm, ngư trường quốc doanh, Chính phủ ban hành Nghị định 200/2004/NĐ-CP, ngày 3/12/2004. Tỉnh đã thu hồi hơn 12.600 ha đất lâm nghiệp của một số nông, lâm, ngư trường trên địa bàn 2 huyện U Minh và Trần Văn Thời để giao UBND xã quản lý. Cụ thể, huyện U Minh có 4 xã với diện tích khoảng 9.000 ha, còn lại thuộc huyện Trần Văn Thời.

Nhiều hộ dân trong các lâm phần mong chờ được cấp GCNQSD đất để đầu tư mở rộng sản xuất.

Sau khi tiếp nhận, chính quyền địa phương tiến hành các bước thủ tục để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất cho người dân sống trên lâm phần theo Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ. Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Lê Thanh Triều cho biết: “Thực hiện chủ trương này, đến nay có 1.535 hộ được cấp GCNQSD, với diện tích 3.665 ha. Việc cấp GCNQSD đất lâm nghiệp đã qua còn chậm và đã xảy ra sai sót”.

Việc chậm trễ này có nhiều nguyên nhân, trong đó phần do người dân dưới lâm phần đời sống còn khó khăn nên không đủ khả năng tài chính để đảm bảo chi phí về lập thủ tục cấp GCNQSD đất, một số hộ đủ điều kiện lại không làm thủ tục theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, ông Triều cho biết thêm, qua kiểm tra cho thấy khi chuyển giao về cho địa phương, các chủ rừng và UBND các xã thực hiện đầy đủ các thủ tục bàn giao theo quy định, nhưng không làm bàn giao hiện trạng đất rừng. Từ đó, việc cấp GCNQSD đất rừng của địa phương cho hộ dân, cá nhân chưa đúng quy trình, thủ tục theo quy định.

Cụ thể như trên địa bàn huyện Trần Văn Thời cấp GCNQSD theo hiện trạng, còn huyện U Minh thì cấp 2 ha, trong đó có đất ở, đất vườn và đất trồng lúa. “Tóm lại, việc giao đất rừng của các địa phương thời gian qua chưa đúng mục đích sử dụng đất”, ông Triều nhận định.

Trước đó, Ban Kinh tế - Ngân sách tỉnh cũng đã có đợt giám sát về công tác quản lý đất rừng trên địa bàn 2 huyện U Minh và Trần Văn Thời, cụ thể là việc cấp GCNQSD. Qua đợt giám sát, Ban Kinh tế - Ngân sách cũng đã chỉ ra những sai sót trong quá trình cấp GCNQSD của các địa phương thời gian qua. Từ đó, có báo cáo kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan tiến hành rà soát, thu hồi, điều chỉnh việc này. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ cho người dân trên địa bàn lâm phần theo đúng trình tự, thủ tục giao đất lâm nghiệp cho dân sử dụng.

Liên quan đến vấn đề này, ông Triều cho biết thêm, trên cơ sở báo cáo giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách, Sở NN&PTNT đã tiếp thu và báo cáo với UBND tỉnh. Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử chủ trì cuộc họp để khắc phục những hạn chế thời gian qua. Trên cơ sở đó, Sở đã phối hợp với 2 huyện và Sở Tài nguyên - Môi trường nhằm nhanh chóng điều chỉnh, bổ sung và thực hiện đúng theo quy trình quy định, quyết tâm đến ngày 30/3/2018, việc cấp đất cho dân hoàn thành, tạo điều kiện người dân có tư liệu sản xuất, góp phần cùng địa phương làm tốt công tác giảm nghèo bền vững.

Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Cà Mau Trần Ngọc Diệp nhận định, cần sắp xếp, kiện toàn lại các ban quản lý rừng.

Hiện tại các ban quản lý rừng phòng hộ rất nhiều (trên 10 ban) và quản lý hơn 43.000 ha, trong đó chỉ có 24.000 ha rừng phòng hộ. Như vậy, Ban Quản lý rừng phòng hộ quản lý gần 50% diện tích là rừng kinh tế (tức 50% là chủ rừng); trong khi ban quản lý rừng phòng hộ ngân sách phải lo lại trở thành chủ rừng 50% diện tích và cho người dân giao khoán là không hợp lý và không minh bạch trong phí quản lý bảo vệ rừng.

Khi chủ trương chuyển từ sổ xanh sang sổ đỏ, người dân ở lâm phần rừng tràm vô cùng phấn khởi. Không chỉ họ chính thức được làm chủ trên phần đất mấy chục năm qua họ đã đổ biết bao công sức, mà còn mở ra cơ hội để họ tiếp cận được với đồng vốn từ ngân hàng để đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, cải thiện đời sống./.

Nguyễn Phú