Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Văn Tá

Để rõ hơn về vai trò và mục tiêu của Hải quan Việt Nam tại ASEM 13,ảiquanViệtNamkhẳngđịnhvaitròkếtnốihợptáatalanta hôm nay phóng viên TBTCO đã có cuộc phỏng vấn Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, bên lề hội nghị.

* PV:Xin ông cho biết cụ thể về ý nghĩa và tầm quan trọng của Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEM 13 đối với Hải quan Việt Nam và nội dung cơ bản của hội nghị?

- Ông Nguyễn Văn Cẩn:Được sự đồng ý của Chính phủ, sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan Việt Nam đã đăng cai tổ chức ASEM 13 tại TP. Hạ Long, Quảng Ninh. Đây là một hội nghị cấp cao có sự tham gia của lãnh đạo cơ quan hải quan gần 50 nước thành viên, có sự tham dự của Tổng Thư ký Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO), cũng như đại diện Liên minh châu Âu.

ASEM 13 là cơ hội nâng cao vai trò, vị thế của Hải quan Việt Nam... Ông Nguyễn Văn Cẩn

Đây là vinh dự, trách nhiệm của Hải quan Việt Nam. Với vai trò nước chủ nhà, Hải quan Việt Nam sẽ điều phối hoạt động hợp tác của cơ quan hải quan các nước hai châu lục trong nhiệm kỳ tới (2020 - 2021).

Với kim ngạch thương mại khu vực chiếm khoảng 60% thương mại toàn cầu, ASEM là một diễn đàn hợp tác hết sức quan trọng đóng góp vào sự phát triển của kinh tế thế giới. Điều này cũng đặt ra những cơ hội và thách thức cho các cơ quan hải quan thành viên trong việc thực hiện nhiệm vụ tạo thuận lợi thương mại hợp pháp, đồng thời đảm bảo an ninh, an toàn cho cộng đồng.

ASEM 13 bàn thảo, đề ra chương trình, kế hoạch hành động, Tuyên bố Hạ Long nhằm thúc đẩy phát triển thương mại giữa hai châu lục. Hội nghị tập trung vào các nội dung: thúc đẩy biên giới thông minh, làm cho giao lưu thương mại (từ hành khách, phương tiện xuất nhập cảnh) được thuận lợi hơn theo hướng số hóa.

Theo đó, cơ quan hải quan Việt Nam cũng như hải quan các nước thành viên sẽ phải nâng cao năng lực, đẩy mạnh hiện đại hóa, điện tử hóa, số hóa đảm bảo cho chuỗi cung ứng hàng hóa, an ninh an toàn cho cộng đồng và các quốc gia thành viên.

Nhân sự kiện này, Hải quan Việt Nam sẽ tăng cường hơn nữa sự hợp tác kết nối với hải quan các nước Á - Âu trong việc trao đổi thông tin tình báo, xây dựng các chương trình hành động để ngăn chặn việc vận chuyển hàng hóa bất hợp pháp (vũ khí, ma túy, rác thải công nghiệp); chống gian lận thương mại, lợi dụng ưu đãi thuế quan của các nước dành cho Việt Nam để gian lận C/O; bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; chống thất thu thuế, tăng thu ngân sách nhà nước, đảm bảo an ninh, an toàn, lợi ích quốc gia.

* PV:ASEM 13 có đề ra nội dung thảo luận liên quan đến hoạt động hải quan trong nền kinh tế số và thực thi cơ chế một cửa trong bối cảnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ chuỗi khối (blockchain). Vấn đề này được Hải quan Việt Nam đã và đang tiến hành ra sao, thưa ông ?

- Ông Nguyễn Văn Cẩn:Có thuận lợi là Hải quan Việt Nam luôn quan tâm đẩy mạnh cải cách và áp dụng các công nghệ hải quan số và kinh tế số vào các khâu nghiệp vụ.

Đến nay, thủ tục hải quan được tự động hóa ở cấp độ cao, từ khai báo tờ khai cho đến nộp thuế, thông quan hàng hóa đạt mức điện tử 99%, khai nộp mọi lúc mọi nơi. 60% lô hàng luồng xanh được thông quan trong thời gian không đầy 3 giây. Đây là những tiến bộ của Hải quan Việt Nam được hải quan các nước trong khu vực đánh giá cao.

Hơn nữa, Hải quan Việt Nam được Chính phủ, Bộ Tài chính giao đảm nhiệm vai trò Thường trực Ủy ban Quốc gia về tạo thuận lợi thương mại, một cửa quốc gia, một cửa ASEAN. Trong đó, cơ quan hải quan được giao xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hóa nghị quyết của Bộ Chính trị, chỉ đạo của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh hiện đại hóa, đẩy mạnh cuộc cách mạng 4.0.

Thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Hải quan Việt Nam đang xây dựng hoàn thiện đề án quản lý thương mại điện tử xuyên quốc gia, qua đó có thể phòng chống, đấu tranh với tội phạm quốc tế làm ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư, phát triển thương mại, kinh doanh, an ninh, an toàn tại Việt Nam.

* PV:Tại hội nghị, các đại biểu có quan tâm đến chủ đề chống rác thải nhựa và vận chuyển trái phép chất thải nhựa. Vấn đề này được Hải quan Việt Nam thể hiện ra sao tại ASEM 13?

- Ông Nguyễn Văn Cẩn:Qua làm việc, ngài Tổng Thư ký Tổ chức Hải quan Thế giới đánh giá cao nỗ lực của Hải quan Việt Nam trong việc ngăn chặn nạn nhập khẩu, buôn bán chất thải, rác thải nguy hại.

Từ đầu năm 2018 đến nay, Hải quan Việt Nam đã ngăn chặn, bắt giữ, kiến nghị xử lý gần 20.000 container rác thải; khởi tố nhiều vụ án hình sự, buộc tái xuất nhiều container rác thải.

Trong hội nghị này với vai trò nước chủ nhà, thành viên của ASEM, Hải quan Việt Nam đã báo cáo về kinh nghiệm, kiến nghị và đề xuất giải pháp ngăn chặn rác thải liên quan đến môi trường và an ninh quốc gia; đề xuất đưa vấn đề này vào kế hoạch hành động giai đoạn 2020 - 2021.

* PV:Xin cảm ơn ông!

Ngọc Linh