Đây là chia sẻ của bà Nguyễn Thị Việt Nga- Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế,ămchủđộngthúcđẩypháttriểnhảiquanÁti so bong da c1 Tổng cục Hải quan về hoạt động của cơ quan hải quan Việt Nam trên phương diện ASEM trong năm 2020 với PV TBTCO.
*PV:Năm 2019, Hải quan Việt Nam đã có nhiều hoạt động hợp tác quốc tế quan trọng. Đặc biệt, được sự đồng ý của Chính phủ, sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, Hải quan Việt Nam đã đăng cai tổ chức thành công Diễn đàn hợp tác Á - Âu lần thứ 13 (ASEM 13) diễn ra vào tháng 10/2019 tại TP. Hạ Long, Quảng Ninh. Bà có thể cho biết, thông qua sự kiện này, Hải quan Việt Nam đã gặt hái được kết quả và kinh nghiệm quan trọng nào trong hợp tác tạo thuận lợi thương mại…?
- Bà Nguyễn Thị Việt Nga:Thông qua hội nghị, Hải quan Việt Nam đã khẳng định vai trò chủ động và tham gia tích cực trong hợp tác hội nhập quốc tế, nhất là trong việc kết nối hai châu lục Á - Âu để điều phối xử lý các thách thức chung đối với khu vực châu Á và châu Âu với mục tiêu xây dựng cơ quan hải quan hiện đại và chuyên nghiệp.
 |
| Tiếp tục nâng cao vị thế của Hải quan Việt Nam thông qua vai trò điều phối ASEM nhiệm kỳ 2020-2021... Bà Nguyễn Thị Việt Nga |
Trong đó, nhấn mạnh việc tiếp tục nỗ lực xây dựng và thực thi các biện pháp tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng giữa hai châu lục. Kết nối trao đổi thông tin giữa các cơ quan hải quan để đấu tranh ngăn chặn buôn bán hàng giả và thực thi kiểm soát tại biên giới trong bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, ngăn chặn việc vận chuyển bất hợp pháp các chất gây ảnh hưởng đến cộng đồng và môi trường.
Đây có thể được coi là kết quả quan trọng mà Hội nghị ASEM 13 mang lại cho không chỉ Việt Nam mà tất cả các nước thành viên. Từ đó, tạo đà cho việc tiếp tục tăng cường và thúc đẩy hơn nữa hợp tác trao đổi thông tin phục vụ mục tiêu tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng khu vực Á - Âu.
*PV:Với vai trò, điều phối hoạt động của cơ quan hải quan hai châu lục Á - Âu, trong nhiệm kỳ (2020-2021), xin bà cho biết đôi nét về kế hoạch hành động sẽ được Hải quan Việt Nam triển khai trong thời gian tới?
- Bà Nguyễn Thị Việt Nga:Với tư cách là nước chủ nhà, Việt Nam đã tích cực tham gia vào chương trình nghị sự của hội nghị khẳng định ASEM là diễn đàn quan trọng mà Hải quan các nước Á - Âu hợp tác để thực hiện các sáng kiến, nhằm hướng đến hiệu quả trong quản lý thông qua tạo thuận lợi thương mại đồng thời kiểm soát được an ninh, an toàn chuỗi cung ứng.
Hội nghị đã đạt được sự đồng thuận, thống nhất cao của các nhà lãnh đạo hải quan các nước thành viên, thể hiện cam kết của các Tổng cục trưởng Hải quan ASEM về các mục tiêu và ưu tiên hợp tác hải quan ASEM trong tương lai, trong đó đặc biệt nhấn mạnh việc tăng cường nỗ lực kết nối hải quan Á – Âu thông qua "Tuyên bố Hạ Long và Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2020-2021".
Ngoài việc đề xuất 2 chương trình hành động giai đoạn 2020-2021 gồm “Chiến dịch hải quan xanh nhằm ngăn chặn việc vận chuyển trái phép các lô hàng rác thải và các chất nguy hiểm” và “Tăng cường cơ chế đối thoại và hợp tác giữa các cơ quan hải quan ASEM” được các nước ủng hộ, tham gia cùng điều phối triển khai, Hải quan Việt Nam cũng tham gia điều phối đề xuất của Manta về “quản lý hải quan tại các cảng biển trung chuyển”.
Trong thời gian tới, Hải quan Việt Nam và cơ quan hải quan các nước điều phối sẽ có trao đổi cụ thể để thống nhất đưa ra các hoạt động cụ thể triển khai các chương trình hành động này trong giai đoạn 2 năm, với kỳ vọng mang lại hiệu quả thực chất trong hợp tác hải quan ASEM giai đoạn tới.
Trong đó, Hải quan Việt Nam cho rằng, trước hết cần thiết phải tăng cường cơ chế thông tin liên lạc giữa các thành viên để thúc đẩy hợp tác kết nối và chia sẻ thông tin giữa các thành viên hải quan ASEM.
Hải quan Việt Nam cho rằng, để thực hiện kết nối tốt hơn trong ASEM, các thành viên cần dựa trên các công cụ hướng dẫn mới của WCO về quản lý biên giới hiện đại, thương mại điện tử, hải quan điện tử và phân tích dữ liệu… để tăng cường hiện đại hóa các thủ tục hải quan, nắm bắt tốt hơn các công nghệ tiên tiến nhằm mục đích vừa thúc đẩy mạnh mẽ tạo thuận lợi thương mại vừa xử lý hiệu quả với các hoạt động thương mại bất hợp pháp.
Hải quan Việt Nam cũng kỳ vọng thông qua các chương trình hành động mới này, các thành viên ASEM sẽ chia sẻ tích cực và hiệu quả hơn các kinh nghiệm trong việc ứng phó với các thách thức về an ninh, bao gồm tình hình gia tăng nhanh chóng số lượng hành khách quốc tế và hàng hóa nhập khẩu trong bối cảnh nguồn nhân lực hạn hẹp của cơ quan hải quan.
*PV:Trong các diễn đàn hội nghị, đại diện hải quan quốc tế cũng đề cập đến những thách thức mới đặt ra trong việc ngăn chặn hoạt động buôn lậu, vận chuyển hàng hóa bất hợp pháp, trong đó có rác thải…, đòi hỏi đổi mới phương thức quản lý hải quan phù hợp với yêu cầu của cách mạng công nghiệp 4.0.Vậy vấn đề này, sẽ được Hải quan Việt Nam quan tâm đưa vào kế hoạch hành động nhiệm kỳ (2020-2021) như thế nào, thưa bà?
- Bà Nguyễn Thị Việt Nga:Rõ ràng, việc ứng dụng công nghệ thông tin như Cổng thông tin hải quan điện tử với các tính năng về phân tích cơ sở dữ liệu tích hợp hiện đại và quản lý rủi ro, sử dụng dữ liệu tên hành khách, xây dựng quy trình phát triển dữ liệu lớn và ứng dụng trí tuệ nhân tạo…đã cho thấy sự hỗ trợ hiệu quả trong quản lý hải quan hiện đại, tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Điều này đặt ra cho các cơ quan hải quan thành viên ASEM những yêu cầu cấp bách trong việc thúc đẩy phát triển và hoàn thiện hệ thống hải quan điện tử hiện đại để đáp ứng với những đòi hỏi, thách thức lớn đối với cơ quan hải quan trong thời đại mới.
Theo đó, trong giai đoạn năm 2020-2021, song song với việc tăng cường hợp tác chia sẻ thông tin và kết nối giữa khu vực Á- Âu, các thành viên ASEM cũng cần đặc biệt chú trọng vào các hoạt động hỗ trợ xây dựng năng lực và tăng cường đào tạo nâng cao nguồn nhân lực vốn được coi là nhân tố tiên quyết đối với việc đổi mới phương thức quản lý hải quan, nhằm ứng phó tốt hơn với nhiều thách thức đặt ra trong tình hình mới…
* PV: Xin cảm ơn bà!
Ngọc Linh