Lên kịch bản sát với diễn biến giá thị trường
Với mức tăng cả năm là 3,54%, CPI bình quân năm 2018 diễn biến sát với các dự báo, kịch bản điều hành giá đã được Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ngay từ đầu năm và hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của Chính phủ. Công tác quản lý, điều hành giá được thực hiện linh hoạt bám sát các tín hiệu thị trường để chủ động có các phương án điều hành giá phù hợp trong từng thời kỳ, thời điểm có biến động bất thường từ thị trường trong nước và quốc tế.
Kinh nghiệm điều hành giá một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu năm 2018 cho thấy, Bộ Tài chính đã lên kịch bản phương án giá cho từng mặt hàng trong từng thời điểm cụ thể, từ đó có giải pháp điều hành phù hợp. Nhờ đó, công tác điều hành được chủ động, kể cả trong những tình huống khó khăn, khi giá cả một số mặt hàng tăng cao tác động đến chỉ số giá tiêu dùng.
Để thực hiện kiểm soát lạm phát theo chỉ tiêu Quốc hội giao ở mức khoảng 4% và mục tiêu Chính phủ đưa ra là dưới 4%, công tác quản lý, điều hành giá, kiểm soát lạm phát năm 2019 theo Bộ Tài chính, cần được thực hiện một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành địa phương nhằm nghiêm túc triển khai các ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá.
Trong đó, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu để kịp thời đề xuất các kịch bản và giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu nhằm bình ổn giá cả thị trường nhất là trong thời điểm các dịp lễ, tết hoặc các thời điểm xảy ra thiên tai, bão lũ.
Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ kiểm soát chặt chẽ yếu tố hình thành giá đối với mặt hàng bình ổn giá, mặt hàng thuộc danh mục kê khai giá; các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, hàng hóa, dịch vụ được mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước; hàng dự trữ quốc gia; hàng hóa, dịch vụ công ích, dịch vụ sự nghiệp công…; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định, không cho điều chỉnh tăng giá bất hợp lý.
Chính sách tài khoá, tiền tệ sẽ quyết định mức lạm phát
Theo chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Thị Hiền, việc lùi điều hành giá theo cơ chế thị trường đối với một số hàng hoá sang năm 2019 vô hình trung đã gây sức ép cho công tác điều tiết lạm phát trong năm nay. Trong đó, lo ngại lớn nhất là việc điều chỉnh giá điện và giá một số dịch vụ công, cùng với đó, yếu tố đến từ bên ngoài là giá xăng dầu vẫn còn là một ẩn số. Do đó, việc điều chỉnh giá những hàng hoá, dịch vụ thiết yếu này cần thực hiện thận trọng với bước đi phù hợp, tránh dồn vào cùng một thời điểm sẽ gây sốc cho thị trường.
Mặt hàng thực phẩm tươi sống được chuẩn bị đầy đủ, phục vụ nhu cầu của người dân những dịp lễ, tết. Ảnh: T.T |
TS. Nguyễn Thị Hiền cho biết, tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra 3 kịch bản tăng trưởng GDP trong năm 2019 đó là 6,86%, 6,91% và 7,00%. Mức tăng trưởng 6,91 và 7,00% được lựa chọn. Bà Nguyễn Thị Hiền bày tỏ sự đồng tình với phương án này và cho rằng, mức lạm phát khoảng 4% là phù hợp với tốc độ tăng trưởng nêu trên.
“Vấn đề quyết định không phải ở chỗ chọn mức lạm phát là bao nhiêu ứng với mục tiêu tăng trưởng, mà là giải pháp nào đảm bảo cho việc thực hiện được mục tiêu kiểm soát lạm phát, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh thương mại ngày càng gay gắt chưa có hồi kết” - bà Hiền cho hay.
Nhiều chuyên gia kinh tế đồng tình cho rằng, gánh nặng lớn nhất cho công tác điều tiết kinh tế vĩ mô nói chung và kiểm soát lạm phát nói riêng vẫn đặt lên vai ngành Tài chính và Ngân hàng. Do đó, việc điều hành chủ động, linh hoạt và sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ là vô cùng quan trọng.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính, đối với việc thực hiện lộ trình thị trường một số mặt hàng quan trọng, thiết yếu, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương và Tổng cục Thống kê để tính toán mức độ và thời điểm điều chỉnh phù hợp giúp kiểm soát mặt bằng giá chung, hạn chế tác động chi phí đẩy đến sản xuất, tiêu dùng và đời sống của người dân.
Bộ Tài chính sẽ tiếp tục điều hành chính sách tài khóa, phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra.
Công tác thanh, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về giá, đặc biệt đối với những hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu, hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục kê khai giá cũng sẽ được tăng cường.
Trong năm 2019, Bộ Tài chính tiếp tục chú trọng thông tin, tuyên truyền về công tác điều hành giá, công khai minh bạch thông tin về giá để kiểm soát lạm phát kỳ vọng; hạn chế những thông tin thất thiệt gây hoang mang cho người tiêu dùng gây bất ổn thị trường.
Với sự chỉ đạo điều hành trực tiếp của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ, theo một số chuyên gia kinh tế, những kinh nghiệm và bài học thành công trong điều hành giá năm 2018 tiếp tục phát huy trong năm 2019 và lạm phát sẽ được kiểm soát theo đúng mục tiêu đề ra, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng./.
Minh Anh