【ban xep hang cup c1】Đồng bằng sông Cửu Long: Thoát “ao làng” từ hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) lâu nay được xem là nơi “vùng trũng” của cả nước trên nhiều lĩnh vực. Song,ĐồngbằngsngCửuLongThotaolngtừhệsinhthikhởinghiệpbềnvữban xep hang cup c1 Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2017 đang bật lên những gam sáng, gợi mở hướng đi tích cực có thể giúp ĐBSCL thoát khỏi “ao làng” trong quá trình khởi nghiệp.

Nhà vườn Hậu Giang gắn liền với thương hiệu bưởi hồ lô.

Nhiều cái nhất từ PCI

Cho đến nay, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực có tay nghề vẫn là hai điểm yếu cốt tử của ĐBSCL. Chính quyền các tỉnh, thành đã nhận ra điều này và đang vận dụng linh hoạt các hình thức tiếp cận mềm để tạo ra môi trường kinh doanh có năng lực cạnh tranh cao để từng bước khắc phục các điểm yếu. Trong đó, chính quyền Đồng Tháp nổi lên với mô hình cà phê doanh nhân, Cần Thơ đối thoại với doanh nghiệp, Bến Tre với khởi nghiệp năng động, Sóc Trăng với chính quyền cầu thị, Hậu Giang là nơi có chi phí gia nhập thị trường hiệu quả và thời gian đăng ký kinh doanh nhanh nhất… Những mô hình đó đang tạo ra sự lan tỏa tích cực trong môi trường kinh doanh của vùng. “Cà phê doanh nhân ở Đồng Tháp sẽ đi vào lịch sử. Ở đó, không phải là nơi ban ơn để doanh nghiệp được lợi. Mà ở đó, cũng là ngôi trường để chính quyền học về phát triển kinh tế”, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI nhận định. 

“Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2017 vừa được công bố. Lần đầu tiên trong 13 năm điều tra, PCI có điểm số cao nhất cho thấy có sự thay đổi về quản lý và điều hành. ĐBSCL lần đầu khẳng định không còn “màu hồng yếu đuối”. Điểm đặc biệt PCI năm nay là các tỉnh ĐBSCL đều tăng mạnh từ 0.5 đến hơn 1 điểm về chỉ số tính năng động tiên phong của lãnh đạo, thậm chí cả nước đang lo ngại về tính minh bạch và thiết chế pháp lý... thì các tỉnh ĐBSCL lại tăng. Đây là vùng khó khăn nhưng với đà này thì tin rằng yếu tố “mềm” trong quản trị nhà nước sẽ giúp ĐBSCL tăng trưởng tốt hơn! Chúc mừng lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp, Long An, Bến Tre, Vĩnh Long, Cần Thơ... đã điều hành hiệu quả”, ông Nguyễn Phương Lam, Phó Giám đốc phụ trách VCCI Cần Thơ, chia sẻ. Năm địa phương được ông Nguyễn Phương Lam chúc mừng chính là các tỉnh, thành đứng trong tốp 10 có chỉ số năng lực cạnh tranh cao nhất: Đồng Tháp (thứ 3), Long An (4), Bến Tre (5), Vĩnh Long (6) và Cần Thơ (10).

“Sau giải phóng đến nay, tỉnh Bến Tre đứng chót bảng về các chỉ số kinh tế. Chính quyền cũng tự ty, mắc cỡ! Nhưng cũng chính từ đó thôi thúc phải tự trọng thoát nghèo. Nói một cách nào đó, khi nào Bến Tre thoát lệ thuộc vào ngân sách, tự nuôi mình được”, ông Trương Duy Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre tâm sự về “hành trình tạo ra hệ sinh thái khởi nghiệp” trên quê hương Đồng Khởi. Nhìn lại sau 2 năm phát động phong trào khởi nghiệp (trong đó có sự tiếp sức từ cộng đồng doanh nhân Bến Tre đang sống ở Thành phố Hồ chí Minh), ông Trương Duy Hải chỉ nói một cách khiêm tốn: “Chúng tôi chưa làm bài bản, còn phải tiếp tục học tập. Bến Tre không dám tham vọng, hay nói đúng hơn là chưa khởi nghiệp sáng tạo mà chỉ mới khởi nghiệp mưu sinh”! Tuy nhiên, với những gì Bến Tre đã và đang làm, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI tin rằng: Cách làm của Bến Tre đã tạo dựng được hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững. Không chỉ là mưu sinh ở “ao làng” mà có thể vươn xa. Ông Vũ Tiến Lộc cũng yêu cầu VCCI Cần Thơ hợp tác, hỗ trợ tỉnh Bến Tre xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp điển hình cho cả nước.

Đặt trách nhiệm “cạnh tranh” đến từng cán bộ công chức

Gần đây người ta quan tâm nhiều đến bảng xếp hạng PCI của cả nước. Thế chỉ số PCI mang đến điều gì từ cải thiện môi trường kinh doanh? “Tốc độ tăng trưởng của địa phương sẽ  tương đồng thu hút đầu tư (nhất là doanh nghiệp nước ngoài), tăng mạnh. Cụ thể là từ năm 2012 đến nay, Quảng Ninh thu hút đầu tư trên 6 tỉ USD”, bà Vũ Kim Chi, Phó trưởng Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư Quảng Ninh, cho biết. Quá trình để Quảng Ninh tiếp cận được ngôi vị “quán quân” trên bảng xếp hạng PCI năm 2017 là một chuỗi hành trình thực hiện các yếu tố “mềm” để cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách hành chính. Cụ thể là Quảng Ninh đã chăm chút trách nhiệm từ công đoạn người ghi phiếu phản hồi “phải có trách nhiệm chứ không phải ông bảo vệ công ty”! Tất nhiên, cùng với việc lập các tổ chức năng, các sở ngành, quân, huyện cùng tham gia; mở kênh tiếp thu ý kiến cộng đồng doanh nghiệp trên mạng xã hội đã tạo ra cầu nối minh bạch để Quảng Ninh trở nên điểm sáng về PCI trong năm 2017.

Vậy còn ĐBSCL? “Điểm số và xếp hạng PCI của ĐBSCL nổi bật lên là: Nơi thành lập doanh nghiệp dễ dàng nhất, thời gian đăng ký/thay đổi ngắn nhất, chất lượng giải quyết thủ tục tốt nhất, nơi cải cách hành chính có chất lượng tốt nhất, ít nhũng nhiễu trong thanh kiểm tra, nơi doanh nghiệp chịu gánh nặng “chung chi” ít nhất, nơi có môi trường hoạt động an toàn về pháp lý cao nhất, nơi cộng đồng doanh nghiệp được lắng nghe nhất… Cùng với việc doanh nghiệp có nhiều thuận lợi trong tiếp cận đất đai và sử dụng ổn định, xác lập hình ảnh chính quyền “thân thiện” qua nhiều năm… những yếu tố này đã tạo nên một “thương hiệu” của vùng nhiều năm qua”, ông Đậu anh Tuấn, Giám đốc dự án PCI nhận định.

“Dư địa PCI còn rất lớn. Như Quảng Ninh đang đứng đầu PCI chỉ đạt điểm số 7/10. Nghĩa là người dân và doanh nghiệp chỉ mới đánh giá làm tốt chứ chưa xuất sắc! Các địa phương phải nỗ lực rất lớn trong giai đoạn cải cách sắp tới. Tập trung khắc phục điểm yếu trong bộ chỉ số, phát huy điểm mạnh để bứt phá. Chia sẻ kinh nghiệm là yếu tố rất quan trọng để cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh”, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI nhận định. Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, thời gian tới, các địa phương cần có nghị quyết để cải thiện chỉ số PCI. Nên xây dựng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp quận huyện, sở ngành (một số tỉnh đã thực hiện như Quảng Ninh). Một số địa phương đưa xuống cấp phòng, xã phường. Đẩy áp lực cải cách đến cơ sở, đến từng cán bộ công chức.

“Hiện có 9/13 tỉnh trong vùng đã xây dựng chương trình khởi nghiệp và thiết lập hệ sinh thái khởi nghiệp. Cải thiện PCI là cơ hội cho ĐBSCL thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp sáng tạo”, ông Nguyễn Phương Lam, Phó Giám đốc phụ trách VCCI Cần Thơ chia sẻ.

Bài, ảnh: CAO PHONG