Theo đánh giá của nhà đầu tư nước ngoài, thị trường vốn đang cần thực hiện nhanh, nhiều biện pháp. Ảnh: H.Huệ

Đẩy mạnh mua bán, sáp nhập

Tại Diễn đàn DN Việt Nam giữa kỳ 2013 (VBF) tổ chức tuần qua tại Hà Nội, ông Dominic Scriven, Tổng giám đốc Quỹ đầu tư quốc tế Dragon Capital cho rằng, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn đang trong giai đoạn khó khăn và tiềm ẩn nhiều rủi ro. “Chúng tôi ghi nhận những nỗ lực của Chính phủ trong công tác điều hành như kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá và gia tăng dự trữ ngoại hối, từng bước cơ cấu lại hệ thống ngân hàng, thành lập Công ty Quản lý tài sản (VAMC) để xử lý nợ xấu…

Tuy nhiên, để cho các chính sách đúng đắn có thể thành công thì việc nhanh chóng triển khai các chính sách đóng vai trò rất quan trọng. Theo đánh giá của chúng tôi, việc triển khai các chính sách trong thời gian qua còn khá chậm”.

Cũng theo ông Dominic Scriven, thị trường chứng khoán Việt Nam (TTCK) đã có những dấu hiệu hồi phục từ năm 2012 đến nay nhưng sự hồi phục này chưa được đặt trên một nền tảng bền vững. Hiện nay số lượng 105 CTCK là quá nhiều cho TTCK Việt Nam trong đó chỉ riêng 10 công ty dẫn đầu đã nắm hơn 50% thị phần, phần chia cho các công ty còn lại là rất nhỏ và không đủ để duy trì hoạt động cho các CTCK.

Nhiều CTCK hiện nay gần như không hoạt động hay hoạt động cầm chừng, thua lỗ kéo dài đến mức ăn thâm vào vốn sở hữu dẫn đến năng lực tài chính yếu kém do đó sẽ rất nguy hiểm cho nhà đầu tư khi mở tài khoản giao dịch tại những công ty này. Các CTCK thua lỗ lớn do các nguyên nhân chủ yếu như tự doanh, vay nợ và cho vay margin quá nhiều nhưng khả năng quản lý rủi ro kém.

Do đó, ông Dominic cho rằng, Ủy ban Chứng khoán cần đẩy mạnh việc tái cấu trúc, mua bán sáp nhập các công ty chứng khoán nhằm giảm số lượng công ty chứng khoán, nâng cao chất lượng và năng lực tài chính của CTCK, lành mạnh hóa thị trường. UBCK cần kiểm tra và giám sát nhằm đảm bảo quy định về quản lý tách bạch tài sản của nhà đầu tư và tài sản của CTCK phải được tuân thủ nghiêm túc.

“Ủy ban Chứng khoán cần tăng cường kiểm tra năng lực tài chính, quản trị công ty, quản trị rủi ro của CTCK nhằm đảm bảo tính an toàn hệ thống, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư. Cơ quan quản lý cũng cần nghiên cứu các quy định về trách nhiệm bồi thường, sự đảm bảo tài sản và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư mở tài khoản tại CTCK trong trường hợp CTCK phá sản, mất thanh khoản” - ông Dominic khuyến nghị.

Tăng hàng cho thị trường

Kiến nghị cụ thể hơn về các quy định giao dịch chứng khoán, nhóm công tác thị trường vốn của VBF cho rằng, mặc dù giờ giao dịch đã được nới rộng nhưng thanh khoản vẫn tiếp tục là một vấn đề do tỉ lệ biên độ giao dịch hiện hành đang hạn chế sự dịch chuyển tự nhiên của giá cả. Với nhận định rằng những biên độ này được thiết lập để bảo vệ nhà đầu tư trước những biến động quá lớn nhưng cũng cản trở đến sự vận hành tự nhiên của thị trường.

Do đó, nhóm đã đề xuất một giải pháp là quy định tạm dừng giao dịch trong vòng 30 phút khi có biến động giá lên (xuống) chạm mức trần (sàn) của biên độ giao dịch 7%-10% trên hai sàn hiện nay. Sau thời gian tạm dừng giao dịch 30 phút, cổ phiếu sẽ tiếp tục được giao dịch với mức giá tham chiếu mới (là mức giá trần hoặc sàn trước khi tạm ngừng giao dịch).

Tạm dừng giao dịch theo cách này sẽ giúp tái lập sự ổn định cho thị trường, giảm bớt sự hạn chế của quy định tỉ lệ biên độ giao dịch hiện hành. Ngoài ra, nhóm thị trường vốn cũng kiến nghị Ủy ban chứng khoán cần nghiên cứu cho phép thực hiện giao dịch T+0, T+1 nhằm tăng sự lưu thông giữa tiền và hàng hoá, nâng cao thanh khoản của thị trường.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Đoan Hùng, Phó Chủ tịch UBCK cho biết, với những kiến nghị của nhóm thị trường vốn, cơ quan quản lý sẽ xem xét việc thí điểm một số công ty có thể phát hành thêm 10% cổ phiếu không có quyền biểu quyết và việc rút ngắn thời gian thanh toán tại trung tâm lưu ký và công ty chứng khoán.

Hiện tại, nhà đầu tư được phép bán chứng khoán kể từ 9h ngày T+3. Bên cạnh đó, UBCK cũng đang tiến hành xin ý kiến Bộ Tài chính về việc những công ty đại chúng không đủ điều kiện lên sàn sẽ được niêm yết trên Upcom để nhanh chóng tăng hàng cho thị trường chứng khoán.

An Tư