Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, Mã CK: HAG) mới đây đã công bố văn bản giải trình liên quan tới khoản thuế TNDN hoãn lại ghi nhận trên BCTC kiểm toán 2021. Trong đó ghi nhận HAG đạt 191 tỷ đồng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh. Khoản lỗ 321 tỷ đồng nằm ở chi phí chuyển đổi vườn cây khiến BCTC ghi nhận khoản lỗ 131 tỷ đồng. Thế nhưng, nhờ khoản thuế TNDN hoãn lại 259 tỷ đồng, HAGL đã báo lãi sau thuế tới gần 128 tỷ đồng, lợi nhuận cả năm 2021 ghi nhận 203 tỷ đồng.

Lý giải về chuyện này, HAG cho biết, việc phát sinh khoản thuế TNDN hoãn lại trong năm 2021 là do trong những năm trước, nhóm công ty HAGL Agrico (HNG) đã hoạch toán khoản mục “chi phí thuế TNDN hoãn lại” liên quan tới các khoản như: : Dự phòng các khoản đầu tư của HNG vào các công ty con của HNG trên cấp độ hợp nhất; chi phí lãi vay vốn hoá của nhóm công ty HNG vào các vườn cây trên cấp độ hợp nhất; lợi nhuận nội bộ chưa thực hiện phát sinh từ các giao dịch giữa nhóm công ty HNG và các đơn vị trong cùng tập đoàn trên cấp độ hợp nhất.

Trong năm 2021, sau khi hoàn tất việc thoái vốn đầu tư khỏi nhóm công ty HNG, tập đoàn đã tiến hành hoàn các khoản chi phí thuế này trên báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất, ghi nhận khoản thuế TNDN hoãn lại các khoản dự phòng các khoản đầu tư 141 tỷ đồng. Thuế TNDN hoãn lại của khoản chi phí lãi vay vốn hoá 120 tỷ đồng và thuế TNDN hoãn lại của khoản lợi nhuận nội bộ chưa thực hiện âm gần 75 tỷ đồng.

Trong năm 2020, khi chuyển đổi CTCP Chăn nuôi Gia Lai thành công ty con của HAGL Group. Tập đoàn đã định giá lại tài sản, gồm vườn cây ăn trái cùng các tài sản khác của đơn vị này tại ngày mua. Chênh lệch giữa giá trị hợp lý trên BCTC hợp nhất và giá trị tài sản thuần trên báo cáo riêng đã làm phát sinh chi phí thuế TNDN hoàn lại đã được hạch toán trong BCTC kiểm toán 2020.

Đến năm 2021, khi các tài sản tương ứng được đưa vào khai thác, HAGL đã trích thêm khấu hao của vườn cây, đồng thời ghi nhận thêm giá vốn của dự án chăn nuôi vào báo cáo tài chính hợp nhất. Như vậy, phần chi phí  thuế TNDN hoãn lại đã hoạch toán trong 2020 cũng đã được hoàn nhập một phần tương ứng với số tiền gần 73 tỷ đồng.

Không chỉ vậy, mới đây một hoạt động bất thường của HAG cũng đã được ghi nhận. Theo đó, Công ty thông qua việc nhận chuyển nhượng cổ phần CTCP Gia súc Lơ Pang, biến công ty này thành công ty con của mình từ ngày 31/03/2022. Gia súc Lơ Pang hiện định giá khoảng 2.000 tỷ đồng, Công ty này đang nuôi sản lượng heo 10.000 con, và 1.600 ha chuối.

Công ty cũng đã cung cấp hồ sơ đề cử Thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2020-2025 với ông Trần Văn Dai. Ông Dai có chuyên môn kỹ sư nông nghiệp, từng làm tại các tổ chức nông nghiệp như CP Group và phụ trách mảng chăn nuôi của Hoà Phát (HPG).