Nghị định số 45/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết lập kế hoạch tài chính 5 năm và kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước (NSNN) 3 năm (Nghị định 45),ậpKếhoạchtàichínhtrunghạnQuyđịnhrõphâncấpquảnlýngânsámu vs newcastle trực tiếp đã quy định rất rõ ràng một số yếu tố quan trọng như phân cấp quản lý nguồn thu chi, lập kế hoạch tài chính...

Kế hoạch tài chính 5 năm là “kim chỉ nam”

Theo Vụ NSNN (Bộ Tài chính), để khắc phục triệt để những hạn chế về quản lý tài chính ngân sách thông qua lập dự toán hàng năm, Nghị định số 45 đã được xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc về: Cân đối NSNN, quản lý NSNN, phân cấp quản lý nguồn thu, nhiệm vụ chi và quan hệ giữa các cấp ngân sách, quản lý an toàn nợ công và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

Là cơ quan soạn thảo xây dựng Nghị định, Bộ Tài chính cho biết, Kế hoạch tài chính 5 năm giữ vai trò định hướng cho công tác lập kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm và dự toán NSNN hàng năm. Ngược lại, kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm được lập hàng năm để triển khai kế hoạch tài chính 5 năm, thể hiện những nội dung lớn về khung cân đối NSNN và trần chi ngân sách cho các bộ, cơ quan, đơn vị và địa phương trong thời gian 3 năm. Kế hoạch này có tính đến diễn biến tình hình kinh tế - xã hội và tài chính - ngân sách hiện tại, cập nhật dự báo trong thời gian 3 năm kế hoạch làm cơ sở cho việc lập, xem xét, quyết định dự toán NSNN hàng năm. Đồng thời, kế hoạch còn quy định việc triển khai có lộ trình, phù hợp với các quy định về phân cấp quản lý kinh tế - xã hội, phân cấp quản lý về NSNN và trình độ quản lý tài chính - ngân sách hiện nay.

Quy trình lập kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm: Các đơn vị rà soát, đánh giá, tổng hợp nhu cầu chi, đề xuất kiến nghị về cơ chế, chính sách, giải pháp gửi cơ quan tài chính, cơ quan kế hoạch và đầu tư để làm cơ sở xác định trần chi ngân sách cho thời gian 3 năm kế hoạch. Sau đó, cơ quan tài chính chủ trì, phối hợp với cơ quan kế hoạch và đầu tư xác định trần chi ngân sách và dự kiến số bổ sung cân đối và số bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương trong thời gian 3 năm.

Điểm đáng lưu ý là việc lập kế hoạch tài chính 5 năm sẽ không đi theo phương pháp từ dưới lên, tức là tổng hợp từ các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, mà đi từ trên xuống, dựa trên các dự báo vĩ mô. Kế hoạch tài chính 5 năm không chi tiết cho từng năm, chỉ thể hiện số bình quân của cả giai đoạn. Kế hoạch tài chính 5 năm của địa phương cũng theo phương pháp đi từ trên xuống, không tổng hợp từ các quận, huyện.

Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế nước ta hội nhập ngày càng sâu và phụ thuộc ngày càng nhiều vào tình hình kinh tế thế giới, dẫn đến việc lập kế hoạch cho thời gian dài tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro. Do đó rất cần phải có quy định cho phép điều chỉnh kế hoạch tài chính 5 năm trong trường hợp cần thiết.

Để đáp ứng được yêu cầu đặt ra, Nghị định 45 đã có quy định về việc điều chỉnh kế hoạch tài chính 5 năm trong trường hợp mục tiêu, chỉ tiêu cơ bản của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm quốc gia thay đổi hoặc có yêu cầu cấp bách về quốc phòng, an ninh khiến cân đối NSNN, khả năng huy động các nguồn vốn có đột biến lớn.

Kiểm soát chặt chẽ nguồn thu, chi

Cũng theo Vụ NSNN, việc lập kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm được nêu trong Nghị định đã yêu cầu rất rõ là phải phù hợp với tình hình thực tế thực hiện tài chính 5 năm và hàng năm, phản ánh đầy đủ các khoản thu NSNN và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, chi ngân sách phải được lập theo cơ cấu lĩnh vực và các khoản chi lớn, trong phạm vi trần chi ngân sách do cơ quan có thẩm quyền thông báo và đảm bảo các nguyên tắc về cân đối, quản lý, phân cấp ngân sách, quản lý nợ công... Đồng thời, phải lập theo phương thức cuốn chiếu cho thời gian 3 năm, trong đó năm thứ nhất được sử dụng để tham khảo lập, trình, quyết định dự toán NSNN hàng năm và quy trình lập, báo cáo, tổng hợp và trình lồng ghép với quy trình dự toán NSNN hàng năm.

Nội dung kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm cho từng cấp kế hoạch sẽ nhấn mạnh vào các nội dung về đánh giá xu hướng phát triển của nền kinh tế trong giai đoạn 5 năm cũng như tình hình thực hiện dự toán NSNN năm hiện hành; xác định số thu, chi và cơ cấu thu, chi NSNN năm dự toán ngân sách và 2 năm tiếp theo. Trong đó, dự toán thu NSNN được tổng hợp theo từng khoản thu và cơ cấu thu nội địa, thu từ dầu thô, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu, thu viện trợ; dự toán chi NSNN được tổng hợp theo từng lĩnh vực chi và cơ cấu chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên, chi dự trữ quốc gia, chi viện trợ; dự toán bội chi hoặc bội thu NSNN, dự báo về nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia và các chỉ số an toàn nợ; dự kiến tổng mức vay của NSNN bao gồm vay bù đắp bội chi NSNN và vay để trả nợ gốc của NSNN; trần chi ngân sách...

Đặc biệt, đối với kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm của các bộ, sẽ tập trung về tình hình thực hiện thu, chi ngân sách của bộ và dự báo các nguồn lực tài chính, trong đó dự báo về số thu được giao quản lý, yêu cầu về chi ngân sách để thực hiện của bộ, cơ quan, đơn vị năm dự toán ngân sách và 2 năm tiếp theo. Nhất là dự kiến việc phân bổ ngân sách trong mức trần chi ngân sách được thông báo khớp đúng cả về tổng mức và cơ cấu chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên, phân theo từng lĩnh vực theo thứ tự ưu tiên, chi tiết theo chi tiêu cơ sở, chi tiêu mới..

Tố Uyên