Mô hình thực hiện thủ tục và quản lý hải quan tập trung được triển khai tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái, Cục Hải quan Quảng Ninh từ tháng 4/2018 Ảnh: Q.Hùng.

Thay đổi tư duy quản lý

Với vị trí địa kinh tế, địa quốc phòng, tỉnh Quảng Ninh được xác định là một cực tăng trưởng kinh tế vùng Đồng bằng Sông Hồng, "cửa ngõ" thuận lợi nhất để vào thị trường Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái.

Là cơ quan quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, trong những năm qua, Cục Hải quan Quảng Ninh luôn nỗ lực không ngừng trong việc kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, minh bạch, bình đẳng cho các DN tham gia hoạt động XNK qua địa bàn tỉnh Quảng Ninh, thúc đẩy kinh tế địa phương, góp phần nâng cao chỉ số PCI tỉnh Quảng Ninh.

Cùng với sự phát triển kinh tế mạnh mẽ của tỉnh Quảng Ninh, số lượng DN hoạt động trên địa bàn tỉnh ngày càng gia tăng, vì vậy với phương châm hành động “Bốn bám” (bám chủ trương, chính sách - bám tư tưởng chỉ đạo - bám cơ sở - bám việc) và “Bốn đồng hành” (đồng hành cùng chính quyền địa phương - đồng hành cùng doanh nghiệp - đồng hành cùng đơn vị cơ sở - đồng hành cùng cấp dưới) cùng mục tiêu Bốn giảm: Giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian, giảm chi phí, giảm tiếp xúc giữa hải quan và DN, năm 2018, Cục Hải quan Quảng Ninh tập trung thay đổi tư duy từ quản lý hành chính đơn thuần sang kiến tạo, phục vụ, đồng thời triển khai quyết liệt và đồng bộ các giải pháp cải cách, hỗ trợ DN với cam kết Ba nhất “Tận tụy nhất – Nhanh chóng nhất – Hài lòng nhất”.

Một trong những điểm sáng trong hoạt động cải cách, hiện đại hóa hải quan hỗ trợ DN trong năm 2018 là việc Hải quan Quảng Ninh chính thức đưa Mô hình thực hiện thủ tục và quản lý hải quan tập trung tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái từ tháng 4/2018. Đây là mô hình được thực hiện trên cơ sở cắt giảm đầu mối làm thủ tục tiếp nhận hồ sơ, tập trung giải quyết tại trụ sở chi cục trên cơ sở ứng dụng công nghệ, trang thiết bị hiện đại, giảm tối đa thủ tục, giấy tờ, thời gian, chi phí cho DN. Đây là mô hình đổi mới, sáng tạo, thể hiện rõ quyết tâm, hành động của Hải quan Quảng Ninh trong việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho DN, được Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh Quảng Ninh ghi nhận, đánh giá cao.

Cùng với đó, quyết liệt thực hiện các giải pháp cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Cục Hải quan Quảng Ninh quyết tâm và tổ chức triển khai thành công Hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động đối với hàng hóa tại cảng biển tại Chi cục Hải quan cảng Cái Lân trong tháng 8/2018, đã hiện thực hóa yêu cầu quản lý hải quan hiện đại. Qua đó, giúp giảm thời gian thông quan hàng hoá, giảm thời gian lưu giữ hàng hoá tại cảng, giảm giấy tờ phải nộp, giảm chi phí cho DN XNK; giúp tăng hiệu quả quản lý và kinh doanh của các DN kinh doanh cảng, tăng hiệu suất hoạt động của các hãng tàu, tăng chất lượng và hiệu quả quản lý của cơ quan Hải quan.

Xác định công tác hiện đại hóa nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng, trình độ nghiệp vụ, tinh thần, thái độ phục vụ người dân, DN là một trong những giải pháp cải cách, hiện đại hóa, đồng hành bền vững, hiệu quả, Cục Hải quan Quảng Ninh đã xây dựng đội ngũ cán bộ công chức hải quan giỏi nghiệp vụ, có đạo đức, tác phong làm việc chuyên nghiệp, thành thạo công nghệ và có kỹ năng mềm tốt. Đồng thời, đơn vị đã triển khai đánh giá năng lực chuyên môn nghiệp vụ đối với công chức thông qua tổ chức thi trắc nghiệm kiến thức thuộc 4 lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ trụ cột nhằm tạo động lực để cán bộ công chức chủ động nghiên cứu, học tập, hoàn thiện.

Thay đổi chiến lược phát triển đối tác hải quan- doanh nghiệp

Bên cạnh nỗ lực cải cách, hiện đại hóa hải quan tạo thuận lợi cho hoạt động XNK, các hoạt động phát triển quan hệ đối tác Hải quan- DN được triển khai sâu rộng từ cấp Cục tới các chi cục. Hàng trăm đoàn công tác do lãnh đạo Cục Hải quan tỉnh và lãnh đạo các chi cục trực tiếp làm trưởng đoàn mang theo tinh thần cầu thị, kiến tạo, phục vụ đã đến với DN, trao đổi, chia sẻ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN; xây dựng niềm tin bền vững giữa DN với Hải quan.

Năm 2018 ghi nhận bước chuyển lên tầm cao mới trong quan hệ đối tác giữa Cục Hải quan Quảng Ninh và DN- từ mối quan hệ giữa “đối tượng quản lý” và “đối tượng bị quản lý” lên thành quan hệ “đối tác” tin cậy, bền vững; ghi dấu bằng sự kiện ký kết Quy chế phối hợp công tác giữa Cục Hải quan Quảng Ninh và Hiệp hội DN tỉnh Quảng Ninh.

Các hội nghị đối thoại, tham vấn hải quan- DN cũng được tổ chức chuyên nghiệp, chuyên sâu theo từng nhóm DN ở từng loại hình XNK; đồng thời tranh thủ sự vào cuộc của Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh Quảng Ninh với tinh thần gỡ vướng ngay, giải quyết kịp thời, hiệu quả các khó khăn, vướng mắc của từng nhóm DN.

Phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, Cục Hải quan Quảng Ninh đã đề xuất, tham mưu với các cấp có thẩm quyền giải quyết nhiều khó khăn, vướng mắc cho DN và triển khai các giải pháp hỗ trợ DN phát triển. Điển hình là tham mưu cho UBND tỉnh Quảng Ninh chủ trì tổ chức Hội nghị thúc đẩy kinh tế cửa khẩu tại Móng Cái; chuẩn bị tổ chức Hội nghị tháo gỡ khó khăn cho các DN có hoạt động XNK qua cảng biển.

Năm 2018, Cục Hải quan Quảng Ninh tiếp tục triển khai khảo sát sự hài lòng của DN đối với hoạt động hải quan thông quan Bộ chỉ số CDCI+. Đây là năm thứ hai Cục Hải quan Quảng Ninh lấy ý kiến đánh giá khách quan từ cộng đồng DN làm cơ sở để chủ động khắc phục những điểm yếu, tồn tại hướng tới hoàn thiện, chuyên nghiệp, phục vụ DN tốt nhất.

Những nỗ lực trong công tác đồng hành DN đã góp phần tạo niềm tin, thu hút DN về làm thủ tục qua địa bàn. Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2018, đã có thêm gần 150 DN mới về làm thủ tục, nâng tổng số DN làm thủ tục qua địa bàn tỉnh Quảng Ninh lên 768 DN với 29.975 tờ khai, tăng 5,8% về số lượng DN và tăng 11,6% về tờ khai so với cùng kỳ năm 2017, trong đó DN trong tỉnh là 248, tăng 4,2% và DN ngoài tỉnh là 520, tăng 6,6%.

Điều này cũng đã giúp cho công tác thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng mạnh. Đến hết tháng 7/2018, Hải quan Quảng Ninh đã thu ngân sách nhà nước đạt 6.375 tỷ đồng, đạt 106,25% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao, đạt 67,1% chỉ tiêu Tổng cục Hải quan giao; góp phần tích cực giúp tỉnh tăng thu ngân sách đạt 24.598 tỷ đồng, bằng 68% dự toán cả năm, tăng 17% so với cùng kỳ 2017.

Kết quả trên đóng góp tích cực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh tỉnh Quảng Ninh.

Lấy sự hài lòng và phát triển của DN làm thước đo cốt lõi, bền vững, trong những năm tiếp theo, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh tiếp tục cam kết chủ động, sáng tạo, đổi mới, đồng hành hỗ trợ DN trên tinh thần “đối tác” đồng hành tin cậy, cùng phát triển; hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, minh bạch; thiết thực góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Quảng Ninh.