Kinh tế tư nhân ngày càng đóng góp lớn cho nền kinh tế,ếtưnhâncầncơhộitiếpcậnnguồnlựcbìnhđẳnhận định bóng đá nhật bản nhưng vẫn còn hạn chế về cơ hội tiếp cận nguồn lực.

Một trong những nội dung quan trọng được Hội nghị thảo luận là về Đề án tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới cơ chế chính sách, khuyến khích và tạo điều kiện phát triển kinh tế tư nhân.

Khu vực tư nhân chưa phát triển xứng với tiềm năng

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá, trong 15 năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành và lãnh đạo tổ chức thực hiện nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp quan trọng về khuyến khích và tạo điều kiện để kinh tế tư nhân phát triển. Kinh tế tư nhân ngày càng đóng góp lớn hơn trong huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, cơ cấu lại nền kinh tế, tăng thu ngân sách nhà nước (NSNN), tạo việc làm, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội. Tỷ trọng trong GDP của khu vực kinh tế tư nhân, bao gồm cả kinh tế cá thể duy trì ổn định khoảng 39% - 40%. Bước đầu đã hình thành được một số tập đoàn kinh tế tư nhân có quy mô lớn, có khả năng cạnh tranh tốt hơn trên thị trường trong nước và quốc tế.

Tuy nhiên, kinh tế tư nhân cũng đã bộc lộ không ít những hạn chế, yếu kém. Phần lớn doanh nghiệp (DN) tư nhân có quy mô nhỏ, trình độ công nghệ thấp và chậm đổi mới; trình độ quản trị, năng lực tài chính, năng suất lao động, hiệu quả kinh doanh, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh còn yếu kém... Khả năng liên kết với các thành phần kinh tế khác và tham gia chuỗi giá trị sản xuất trong nước, khu vực và toàn cầu còn nhiều hạn chế. Tình trạng vi phạm pháp luật, gian lận thương mại, trốn thuế, nợ thuế, cạnh tranh không lành mạnh, gây ô nhiễm môi trường, không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, không quan tâm bảo đảm lợi ích của người lao động diễn biến phức tạp, có nơi, có lúc rất nghiêm trọng.

Như vậy, với những kết quả được, Tổng Bí thư nêu rõ, vai trò của kinh tế tư nhân trong đời sống kinh tế xã hội ngày càng được nhìn nhận sau 15 năm thực hiện chính sách thúc đẩy kinh tế tư nhân và 30 năm đổi mới. Tuy nhiên, nhiều hạn chế, yếu kém của khu vực kinh tế tư nhân được Tổng Bí thư chỉ ra cũng cho thấy, khu vực này còn phát triển chưa xứng với tiềm năng, chưa đáp ứng được vai trò là động lực của nền kinh tế.

Theo Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình, những yếu kém, hạn chế của kinh tế tư nhân trong thời gian qua có nguyên nhân khách quan và chủ quan, song nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.

Có nhiều nguyên nhân đã được nêu ra như thể chế về phát triển DN còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, chưa tạo ra những bước đột phá trong đổi mới, hoàn thiện thể chế kinh tế tư nhân và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh... Bên cạnh đó còn có nguyên nhân là xuất phát điểm phát triển và năng lực nội tại của kinh tế tư nhân còn thấp. Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận doanh nhân tư nhân còn chưa cao…

Nút thắt từ cơ chế “xin – cho”

Đánh giá về cải cách thể chế, tại một diễn đàn khác, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho rằng, cải cách thể chế vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của cộng đồng DN. Mặc dù đã có nhiều chủ trương, chính sách được ban hành nhằm hỗ trợ phát triển khu vực kinh tế tư nhân, nhưng theo đại diện VCCI, những chính sách hỗ trợ phát triển khu vực này vẫn chưa đủ mạnh, chưa có sức lan tỏa rộng.

Mặt khác, một nguyên nhân quan trọng nữa là việc tiếp cận các nguồn lực và chính sách. Theo ông Vũ Tiến Lộc, khu vực kinh tế tư nhân rất khó khăn trong việc tiếp cận đất đai, tài chính và minh bạch thông tin, chính sách. Trong khi đó, các DNNN lại đang nắm giữ hầu hết ưu thế này.

Cùng quan điểm này, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) nhấn mạnh rào cản quan trọng khiến kinh tế tư nhân không lớn lên được là do cơ chế phân bố nguồn lực. DN tư nhân khó có cơ hội tiếp cận nguồn lực vốn, tài nguyên, đất đai, lao động... Chính điều này đã làm hao mòn sự phát triển của DN tốt, đồng thời làm hao mòn tiềm năng phát triển và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Một cơ chế nữa là phải thay đổi cách thức quản lý nhà nước sang “nhà nước kiến tạo”, như lâu nay Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh, nghĩa là quản lý theo mục tiêu thay vì quản lý theo quy trình.

Bên cạnh việc thay đổi cách thức quản lý, phân bổ nguồn lực theo thị trường, đồng thời cũng cần có chính sách bảo vệ được tài sản, quyền sở hữu tài sản một cách vững chắc cho người đầu tư và DN. “Được như vậy, chắc chắn kinh tế tư nhân sẽ phát triển”, TS Nguyễn Đình Cung khẳng định.

H.Y

(责任编辑：Nhà cái uy tín)