Cờ đại diện của Cộng đồng Đông Phi. Ảnh: internet

Những cản trở lưu thông tự do của hàng hóa do sự kiểm soát biên giới và tiếp tục áp dụng các quy tắc xuất xứ đối với thương mại nội bộ là một trong những cản trở việc đạt được một lãnh thổ hải quan thống nhất (SCT) đối với khu vực. Các nghiên cứu của Nhóm tư vấn quốc tế MA và Nhóm tư vấn Adam Smith cho thấy,ếnđếnmộtLiênminhHảiquanĐôtrang nha cai uy tin hệ thống công nghệ thông tin truyền thông (ICT) để quản lý doanh thu được áp dụng để đảm bảo thực hiện đầy đủ các mô hình dự kiến phải đối mặt với một loạt các cản trở.

MA và Adam Smith cho rằng, điều này sẽ có nhiều ảnh hưởng đến tiềm năng doanh thu phát sinh từ sự phân chia trong khu vực. Nhóm tư vấn này kêu gọi Cộng đồng Đông Phi (EAC) nên hài hòa thuế nội địa đối với hàng hoá như thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng (VAT).

MA và Adam Smith được Ban Thư ký EAC lựa chọn để xác định khuôn khổ thể chế pháp lý cần thiết cho việc đạt được một lãnh thổ hải quan thống nhất trong EAC. Mặc dù Liên minh Hải quan chính thức cho khu vực được đạt được vào tháng 1-2010, và có thời gian 5 năm chuyển tiếp, nhưng trong thực tế còn xa mới đạt được một liên minh hải quan toàn diện vì hiện các nước trong khu vực này vẫn còn thiếu sự thống nhất trong dòng luân chuyển hàng hoá tự do giữa các nước.

Vấn đề mấu chốt ở đây là do chế độ thuế quan chưa được hài hòa về thương mại qua biên giới và thiếu một khuôn khổ pháp lý hiệu quả phổ biến trong các nước. Các chuyên gia tư vấn khẳng định rằng mặc dù các mức thuế nội bộ đã được loại bỏ, nhưng một lãnh thổ hải quan thống nhất đối với khu vực là không thể đạt được khi tự do lưu thông hàng hóa trong khu vực vẫn bị kiểm soát.

Kiểm soát hải quan biên giới nội bộ, vấn đề về quy tắc xuất xứ và hàng rào phi thuế quan (NTBs) được được coi là những cản ngại lớn hiện nay. Hàng hoá có nguồn gốc từ các quốc gia thành viên khác ngay cả khi hội đủ điều kiện theo các quy tắc xuất xứ, họ vẫn phải chịu các quy trình thủ tục hải quan giống như bất kỳ hàng hoá khác từ bên ngoài khu vực.

Các quốc gia thành viên EAC bị chỉ trích vì chậm tiến độ tiến đến thành lập một liên minh hải quan trong khu vực, vì họ vẫn tiếp tục duy trì sự kiểm soát về chức năng thu kể từ khi bắt đầu Liên minh Hải quan và không chuẩn bị để giải quyết vấn đề.

Báo cáo của MA và Adam Smith nhấn mạnh rằng, các quốc gia thành viên EAC phải xây dựng một cơ chế chia sẻ doanh thu thuế quan, đó là một yếu tố quan trọng đối với dòng chảy tự do của hàng hóa trong nội bộ EAC vì nó cho phép đánh thuế hàng hoá tại cảng nhập cảnh vào khu vực".

Trung Hiếu(theo The Citzen)