Thứ trưởng Bộ Y tế,Đãtìmracáchđiềutrịmùlòachonôngdântrồnghànhtíoman club GS.TS Nguyễn Thanh Long thăm khám cho một gia đình nông dân TX Vĩnh Châu. Ảnh N.A
Bệnh xuất phát từ củ hành tím
Theo kết quả nghiên cứu điều tra của Viện Y tế công cộng TP. Hồ Chí Minh, TX Vĩnh Châu có 1.248 người mù, trong đó 77% bị mù một mắt. Xã phường có tỉ lệ mù hai mắt và một mắt cao nhất là phường 2 (lần lượt là 15,7% và 29,1%), Vĩnh Hải (15% và 25,8%), Lai Hòa (14,6% và 9,5%) và Lạc Hòa (12,5% và 8,8%).
Điều đáng chú ý là tỷ lệ mù một mắt của Vĩnh Châu là 6 người/1.000 dân, riêng tại Phường 2 và xã Vĩnh Hải tỷ lệ này cao gần gấp hai lần (11 người/1.000 dân) và cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 5 người/1.000 dân. Còn tỷ lệ mù hai mắt tại Vĩnh Châu vẫn nằm trong giới hạn bình thường của toàn quốc.
Phân tích từ 1.157 người bị viêm loét giác mạc và 1.248 trường hợp bị mù mắt cho thấy: Tỷ lệ viêm loét giác mạc tại TX Vĩnh Châu cao gấp 12 lần so với một số nước phát triển, đặc biệt tại Phường 2 và xã Vĩnh Hải cao gấp ba lần tỷ lệ chung của TX Vĩnh Châu, đây là nguyên nhân chính của mù lòa mắt.
Kết quả nghiên cứu nêu rõ, viêm loét giác mạc tại Vĩnh Châu có thể xem như một bệnh liên quan đến các hoạt động canh tác hành tím, đặc biệt là giai đoạn cắt hành, làm đất trồng hành. Các tổn thương giác mạc gây ra do bụi đất, bụi vỏ hành, do tay bẩn dụi mắt, do tinh dầu hành tím bốc lên gây kích ứng và bỏng nhẹ giác mạc. Nhiễm nấm mốc có trong hành cũng tạo điều kiện viêm loét giác mạc do nấm.
Việc điều trị viêm loét giác mạc không kịp thời, điều trị sai, tự điều trị làm cho bệnh diễn biến nặng gây sẹo giác mạc và giảm thị lực, trường hợp nặng gây mù lòa.
"Không có mối liên quan giữa việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật với nguyên nhân gây viêm loét giác mạc và mù lòa tại Vĩnh Châu. Không có mối liên quan giữa các yếu tố môi trường (đất, nước) với việc viêm loét giác mạc và mù mắt tại TX Vĩnh Châu", Viện Y tế công cộng TP. Hồ Chí Minh nêu ý kiến.
Theo TS-BS Vũ Tuấn Anh, Trưởng Phòng chỉ đạo tuyến của Bệnh viện Mắt Trung ương, nguyên nhân của tình trạng mù lòa mất thị lực hầu hết là do những người làm hành khi bóc hành bị tinh dầu hoặc bụi và các vật bắn vào mắt nhưng lại dùng tay bẩn lau nên gây nhiễm khuẩn, sau đó lại dùng thuốc nhỏ mắt chứa chất corticoid mới gây ra hiện tượng viêm loét giác mạc.
Dự phòng và điều trị đơn giản
 |
| Bệnh mù lòa do canh tác củ hành tím dễ dàng dự phòng và điều trị. Ảnh N.A |
Chiều ngày 20/10, đoàn công tác của Bộ Y tế do GS.TS Nguyễn Thanh Long dẫn đầu đã đến thăm một số gia đình trồng hành tại TX Vĩnh Châu. Đoàn đã tiếp xúc với những nông dân bị mù ở ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải như bà Lý Thị Hiên (58 tuổi), ông Lâm Chia (40 tuổi), ông Ngô Phết, bà Nguyễn Thị Mẫn… và được biết tình trạng mù mắt tại địa phương ở những người trồng hành trong vài năm gần đây đã giảm hơn trước sau khi người dân đeo kính bảo vệ mắt khi làm hành.
Từ kết quả nghiên cứu và qua thị sát thực tế, GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết dự phòng viêm loét giác mạc là phương pháp tối ưu nhất cho việc giảm tỉ lệ các trường hợp bị mù tại Vĩnh Châu. Hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù tại Vĩnh Châu có thể dự phòng và điều trị được.
GS.TS Nguyễn Thanh Long đã chỉ đạo Bệnh viên Chợ Rẫy, Bệnh viện Mắt TP. Hồ Chí Minh hỗ trợ Vĩnh Châu trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt; đồng thời yêu cầu các cơ quan chức năng địa phương cần thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng chống bệnh viêm loét giác mạc, mù lòa nhằm bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím.
Cụ thể, phải thực hiện tốt các quy định vệ sinh lao động, khám sàng lọc định kỳ cho người lao động nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời; tăng cường tuyên truyền, vận động người lao động sử dụng kính và khẩu trang, găng tay trong canh tác và thu hoạch hành; hướng dẫn người lao động, người dân sử dụng nước muối sinh lý rửa mắt hàng ngày, rửa tay sạch sẽ…
“Khi mắt bị viêm cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám, điều trị thích hợp. Không tự điều trị theo kinh nghiệm hoặc dân gian bởi phương pháp điều trị viêm loét giác mạc chủ yếu là dùng nước muối sinh lý rửa mắt, điều trị phối hợp kháng sinh phổ rộng và kháng sinh kháng nấm thì mới hiệu quả”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh./.
Đỗ Doãn