Nếu mua hàng không lấy hóa đơn sẽ rất khó cho công tác bảo về quyền lợi người tiêu dùng

Phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Mạnh Hùng,ÀINgậmngùichịuthiệnhận định bóng đá kèo nhà cái 2 Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam xung quanh vấn đề này.

PV: Thưa ông, câu chuyện bán hàng hóa, dịch vụ không xuất hóa đơn hay mua hàng hóa, dịch vụ không lấy hóa đơn trên thực tế vẫn đang diễn ra. Là đơn vị bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng, ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Ông Nguyễn Mạnh Hùng:Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại điều 20 đã quy định rất rõ ràng: “1. Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm cung cấp cho người tiêu dùng hóa đơn hoặc chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch theo quy định của pháp luật hoặc theo yêu cầu của người tiêu dùng. 2. Trường hợp giao dịch bằng phương tiện điện tử thì tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm tạo điều kiện cho người tiêu dùng truy nhập, tải, lưu giữ và in hóa đơn, chứng từ, tài liệu quy định tại khoản 1 Điều này.”

Ông Nguyễn Mạnh Hùng

Như vậy, việc cung cấp bằng chứng giao dịch, trong đó có hóa đơn là trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh. Tổ chức, cá nhân kinh doanh không cung cấp hóa đơn cho người tiêu dùng, không chỉ dễ dàng thoái thác trách nhiệm khi phát sinh khiếu kiện của người tiêu dùng mà còn gây thất thu thuế cho ngân sách nhà nước (NSNN).

Nhiều trường hợp người tiêu dùng đã bị thua thiệt vì trong tay không có hóa đơn mua hàng. Cũng do không có hóa đơn bán hàng nên trong trường hợp doanh nghiệp kê khai thiếu, kê khai sai doanh thu, cơ quan thuế không có cơ sở để tính thuế cho sát, tránh thất thu ngân sách.

PV: Ông có thể nói rõ hơn về những thiệt thòi của người tiêu dùng khi mua hàng hóa, dịch vụ mà không lấy hóa đơn?

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Như chúng ta biết, hóa đơn không chỉ là bằng chứng giao dịch giữa người mua và người bán, hóa đơn còn chứng minh sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đó thuộc quyền sở hữu của người mua. Khi người tiêu dùng mua hàng hay sử dụng dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh mà không có thói quen lấy hóa đơn sẽ dẫn đến tác hại là khi xảy ra tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện, thì người tiêu dùng sẽ không có bằng chứng để đấu tranh bảo vệ quyền lợi của mình.

Có những vụ khiếu nại mà người tiêu dùng đến Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhưng do không cung cấp được hóa đơn (bằng chứng giao dịch) nên không đủ cơ sở pháp lý để đấu tranh bảo vệ quyền lợi.

Thực tế hiện nay, người tiêu dùng vẫn phải đối mặt với những thách thức từ nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, mất an toàn vệ sinh thực phẩm, gian lận thương mại dưới nhiều hình thức. Các quyền của người tiêu dùng như quyền được an toàn; quyền được cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về tổ chức, cá nhân kinh doanh, về hàng hóa, dịch vụ; quyền được góp ý; quyền được yêu cầu bồi thường thiệt hại… vẫn bị thách thức.

Do vậy, để có cơ sở bảo vệ quyền lợi hiệu quả hơn, người tiêu dùng cần quan tâm đến việc lấy hóa đơn hoặc chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch để bảo vệ quyền lợi cho mình khi sự cố xảy ra. Về phía cơ quan chức năng của Nhà nước, cần xử lý nghiêm hành vi vi phạm về cung cấp bằng chứng giao dịch theo quy định tại Điều 77, Nghị định 185/2013/NĐ - CP của Chính phủ.

PV: Theo ông, khi mua hàng hóa, dịch vụ, người mua hàng không lấy hóa đơn có phải là hành vi tiếp tay cho hành vi trốn thuế của doanh nghiệp?

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Tại Điều 13, Thông tư 166/2013/TT - BTC quy định về xử phạt đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế đã quy định tất cả các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc mọi thành phần kinh tế khi bán hàng, dịch vụ phải lập và giao hóa đơn hợp pháp cho khách hàng.

Nếu không lập và giao hóa đơn bị coi là hành vi trốn thuế. Trên thực tế, việc bán hàng không giao hóa đơn diễn ra “như cơm bữa”, đến nỗi mọi người coi đó là chuyện bình thường.

Người tiêu dùng cá nhân ở nước ta khi mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ hầu như không lấy hóa đơn. Cũng rất ít người biết việc họ không lấy hóa đơn là gián tiếp tiếp tay cho doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh gian lận, trốn thuế, gây thiệt hại cho NSNN.

Thông thường chỉ khi mua hàng có giá trị, liên quan đến bảo hành, người tiêu dùng mới lấy hóa đơn. Trong nhiều trường hợp muốn lấy hóa đơn cũng không có, đó là mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ ở những hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nộp thuế khoán....

PV: Xin cảm ơn ông

Văn Tuấn (thực hiện)