Quang cảnh buổi đối thoại.

Ngày 16-12,ầncơchếtàichínhnhằmpháttriểncơsởhạtầngởViệkq bo dao nha tại Hà Nội, Bộ Tài chính phối hợp với tổ chức Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tổ chức phiên Đối thoại về Tài chính cho cơ sở hạ tầng. Chương trình nằm trong tiến trình Hội nghị APEC.

Phát biểu khai mạc, thay mặt lãnh đạo Bộ Tài chính, Thứ trưởng Trần Xuân Hà cho rằng, thời gian qua Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong phát triển cơ sở hạ tầng, bên cạnh các nguồn lực đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, nguồn vốn của các doanh nghiệp, thì Chính phủ rất quan tâm tới phát triển nguồn lực với hình thức hợp tác PPP. Đến nay, Việt Nam đã có 19 dự án điện theo hình thức này với công suất 20 nghìn MW, 58 dự án trong lĩnh vực giao thông với tổng chiều dài là 1.700km đường bộ. Bên cạnh đó, Chính phủ có chủ trương tiếp tục mở rộng 1 số lĩnh vực khác.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Trần Xuân Hà, mặc dù khuôn khổ pháp lý cho hình thức hợp tác này đã được bổ sung và hoàn thiện hơn, cách thức tổ chức thực hiện được cải tiến hơn. Đầu tư cơ sở hạ tầng nói chung và hình thức PPP nói riêng vẫn còn có hạn chế nhất định, chưa xứng tiềm năng phát triển của Việt Nam.

Thứ trưởng nhấn mạnh, đây là lần thứ hai, Bộ Tài chính được trao đổi, đối thoại cùng với Nhóm chuyên gia của APIP về chủ đề này. Trong năm 2012, đã trao đổi thí điểm triển khai một số dự án phát triển công cụ tài chính. Trên cơ sở đánh giá kết quả, tiếp thu những kinh nghiệm của các chuyên gia, ý kiến khuyến nghị của các tổ chức tài chính quốc tế, Bộ Tài chính đã tổng hợp báo cáo Chính phủ, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan hoàn thiện cơ chế chính sách. Theo đó, những kết quả đầu ra đã được Chính phủ ban hành Nghị quyết 15/2015/NĐ-CP quy định về đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP). Đây là cải tiến quan trọng nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc để triển khai các dự án theo cơ chế này.

Thứ trưởng Trần Xuân Hà cho biết, trong năm 2017, Bộ Tài chính chủ trì đăng cai tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC, chủ đề về đầu tư cơ sở hạ tầng đã được xác định là một trong nội dung quan trọng được thảo luận trong tiến tình hợp tác APEC sắp tới. Phiên đối thoại này là bước khởi đầu quan trọng để tiếp tục triển khai hoạt động hợp tác thiết thực hiệu quả trong năm APEC sắp tới.

Do vậy, Thứ trưởng đề nghị các chuyên gia, các nhà quản lý cần tập trung nhiều hơn vào cơ chế chia sẻ rủi ro giữa nhà nước và nhà đầu tư, trong các hợp đồng theo hình thức PPP, xác định cơ chế tài chính, giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực hiện.

Phiên đối thoại đã dành nhiều thời gian để đại diện Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng với các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Nhóm Đối tác cơ sở hạ tầng châu Á - Thái Bình Dương (APIP) thẳng thắn trao đổi về những vấn đề vướng mắc trong việc huy động các nguồn lực tài chính cho phát triển cơ sở hạ tầng ở Việt Nam. Đặc biệt là triển khai các dự án theo hình thức PPP.

Các chuyên gia WB, ADB cũng đã chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng và vận hành các công cụ tài chính nhằm hỗ trợ nguồn vốn cho các dự án PPP của Mexico, Philipines…

Nhóm chuyên gia APIP đưa ra những khuyến nghị chính sách trên cơ sở kinh nghiệm phát triển cơ sở hạ tầng trong khu vực và các nước trên thế giới cũng như thực tế tại Việt Nam, nhằm giúp cho các cơ quan hoạch định chính sách có thêm kinh nghiệm trong việc phát triển các mô hình huy động tài chính cơ sở hạ tầng tại Việt Nam trong thời gian tới.

Đặc biệt, các chuyên gia đã gợi mở nhiều vấn đề liên quan đến cơ sở hạ tầng theo hình thức PPP, nhận diện được những khó khăn mà Việt Nam đang gặp phải như: khả năng tài chính của Việt Nam, các vấn đề về cơ chế đảm bảo chia sẻ rủi ro, bảo lãnh Chính phủ, bảo lãnh doanh thu, bảo lãnh chuyển đổi ngoại tệ, quá trình triển khai dự án, hợp đồng quy chuẩn, tổ chức đấu thầu, giải quyết những khó khăn trong quá trình triển khai dự án… Đây là những khuyến nghị rất thiết thực, phản ánh thực chất những tồn tại, khó khăn mà Việt Nam đang gặp phải trong phát triển cơ sở hạ tầng theo hình thức PPP.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đã đưa ra những định hướng nhiều vấn đề cho các cơ quan quản lý nhà nước trong khâu lực chọn, chuẩn bị, quản lý, giám sát dự án, đặc biệt là năng lực tài chính đầu tư dưới hình thức PPP đảm bảo tính tuân thủ pháp luật, công khai, minh bạch.

Kết thúc phiên đối thoại, Chủ tịch APIP Mark Jonhson AO đánh giá cao những kết quả đạt được trong việc phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng của Việt Nam trong những năm qua, đồng thời ông cũng thẳng thắn trao đổi những vấn đề mà Việt Nam đang gặp phải về các cơ chế phân bổ, chia sẻ rủi ro giữa Chính phủ với các Nhà đầu tư.

Ông Mark Jonhson AO cho rằng, trong tương lai, Việt Nam cần tạo sự thống nhất, có cơ chế rõ ràng cho hình thức đối tác công tư PPP này.

Chủ tịch APIP khẳng định, APIP sẵn sàng tiếp tục hợp tác, hỗ trợ kỹ thuật, trao đổi kinh nghiệm với Việt Nam nhằm tạo động lực và triển khai thành công không chỉ các dự án về cơ sở hạ tầng mà còn một số lĩnh vực khác trong thời gian tới.