Tàu chiến của Mỹ và Nhật Bản đang tập trận tại đảo Guam

Nhật Bản ngày một dấn sâu vào chiến lược quân sự toàn cầu của Mỹ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Động lực mới thúc đẩy tăng cường quan hệ đồng minh giữa hai nước lúc này chính là căng thẳng gay gắt giữa Bắc Kinh và Tokyo xung quanh tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Wasinhton và Tokyo lên kế hoạch tổ chức cuộc tập trận hải quân tiếp theo vào đầu tháng 11-2012 mặc dù một cuộc tập trận tương tự đã được tiến hành cách đây không lâu trên đảo Guam. Kịch bản của cuộc diễn tập lần này là đẩy bật kẻ thù đang chiếm đóng trên một hòn đảo không được nêu tên. Tuy nhiên,ĐiếuNgưket qua costa rica yếu tố mới ở đây là cuộc tập trận tháng 11 sẽ được thực hiện lần đầu tiên không phải tại Mỹ, mà trên lãnh thổ Nhật Bản, vị trí cách không xa thành phố Naha, thủ phủ của Okinawa.

Theo nhận định của giới chuyên gia, điều này cho thấy trên nền những căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc hiện nay, Nhật Bản sẵn sàng tăng cường liên kết với Mỹ và rõ ràng, những hành động này phù hợp với chiến lược của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương. Hồi đầu năm nay, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã tuyên bố, Mỹ quay trở lại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, mặc dù trên thực tế, họ chưa bao giờ rời khỏi đây. Điều này không có ý nghĩa nào khác ngoài việc tăng cường phô trương lực lượng, hòng kiềm chế Trung Quốc. Nhật Bản là nước đầu tiên đáp ứng tuyên bố của Tổng thống Obama, thể hiện sự sẵn sàng đóng góp cho chiến lược mới của Mỹ và trước hết thể hiện bằng việc tăng cường bảo vệ quần đảo Nansey - có vị trí án ngữ đường ra Thái Bình Dương của Trung Quốc - bằng cách dùng máy bay trinh thám, giám sát các động thái của Hải quân Trung Quốc”.

Mặc dù Mỹ đã ký kết Hiệp ước An ninh với Nhật Bản song suốt một thời gian dài Mỹ không bày tỏ nhu cầu nâng cao qui chế của Nhật Bản trong liên minh. Tuy nhiên, hiện nay chính giới lãnh đạo Mỹ đã quan tâm mở rộng uy lực quân sự của Nhật Bản ở châu Á, coi đó như một mắt xích quan trọng trong chính sách kiềm chế Trung Quốc.

Về đối nội, căng thẳng với Trung Quốc dường như cũng đang được các đảng phái sử dụng để chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc hội trong năm tới. Việc thể hiện thái độ cứng rắn trong vấn đề Senkaku/Điếu Ngư có vẻ nằm trong kế hoạch của Đảng Dân chủ cầm quyền, khẳng định sự quyết tâm của chính phủ trong việc bảo vệ lãnh thổ.

Không nằm ngoài chủ trương này, Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập cũng đã có động thái tương tự khi Chủ tịch LDP, Cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, vừa có chuyến thăm đền Yasukuni - một ngôi đền nổi tiếng ở thủ đô Tôkyô thờ các quân nhân Nhật Bản tử trận trong Chiến tranh Thế giới Thứ hai, một động thái được dự đoán sẽ chọc giận nước láng giềng Trung Quốc. Phát biểu với báo giới, Cựu Thủ tướng Shinzo Abe nói rằng ông đã đến thăm đền Yasukuni với tư cách chính thức, là Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, chứ không phải với tư cách cá nhân.

Ông Shinzo Abe là người nổi tiếng với các quan điểm bảo thủ về lịch sử và thường xuyên đến thăm đền Yasukuni. Chuyến thăm mới đây nhất của ông tới ngôi đền này là ngày 15-8 vào dịp kỉ niệm kết thúc Chiến tranh Thế giới Thứ hai. Tuy nhiên, ông Abe đã không đến thăm ngôi đền này trong quãng thời gian ngắn ngủi làm Thủ tướng Nhật Bản năm 2007. Do đền Yasukuni thờ các quân nhân Nhật Bản, trong đó có 14 tội phạm chiến tranh loại A, nên từ lâu nay bất kỳ chuyến thăm nào của các chính trị gia Nhật Bản tới đây đều bị coi là một hành động khiêu khích.

Chuyến thăm này của ông Abe khiến phong trào chống Nhật ở Trung Quốc vốn đã diễn ra hàng loạt vụ biểu tình trong thời gian qua. Báo chí Trung Quốc đã công kích Cựu Thủ tướng Abe là một thách thức đối với lương tâm và nhận thức chung của loài người. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã kêu gọi phía Nhật Bản thực hiện tinh thần “học hỏi từ lịch sử và hướng tới tương lai”.

Có vẻ như tranh chấp giữa hai quốc gia láng giềng vẫn sẽ tiếp tục leo thang. Biển Hoa Đông sẽ còn dậy sóng chừng nào hai cả Bắc Kinh và Tokyo chưa kiềm chế những động thái cứng rắn.

Cẩm Tuyến

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)