Tuy nhiên,ỗtrợtạoviệclàmchongườinhiễxep hang serie việc làm đối với người nhiễm HIV hiện nay vẫn còn rất nhiều rào cản bởi sự kỳ thị trong chính cộng đồng.

Còn rào cản trong tiếp cận việc làm đối với người nhiễm HIV

Tạo việc làm cho người nhiễm HIV không chỉ giúp họ có thu nhập và trang trải cuộc sống, quên đi bệnh tật mà từ đó còn tránh được sự kỳ thị và tự tin hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, theo các khảo sát của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) cho thấy, đa số người nhiễm HIV/AIDS không có việc làm ổn định. Chủ yếu họ làm công việc tự do hoặc làm việc theo thời vụ, thu nhập rất bấp bênh, thường chỉ từ 1 - 3 triệu đồng/tháng.

Ngoài ra, kết quả khảo sát nhu cầu vay vốn, tìm việc làm của người yếu thế trong đó có người nhiễm HIV của Bộ này cũng cho thấy, trung bình có 88,5% người nhiễm HIV có nhu cầu vay vốn tạo việc làm. Tuy nhiên trên thực tế, số người yếu thế được vay vốn rất ít, tỷ lệ được vay vốn của người yếu thế còn thấp và nguồn vốn vay chủ yếu từ các chương trình dự án hoặc vay từ người thân bạn bè. Cũng theo ước tính của Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), Việt Nam hiện có khoảng 250.000 người nhiễm HIV hiện còn sống, như vậy là nhu cầu việc làm cho nhóm này là rất lớn.

Sau 2 năm thực hiện Quyết định số 29/2014/QĐ-TTg về tín dụng đối với người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị thay thế, người bán dâm tại 15 tỉnh/thành phố thực hiện thí điểm đã giải ngân cho 504 cá nhân, hộ gia đình được vay. Trong đó, số khách hàng là cá nhân, hộ gia đình người nhiễm HIV chiếm 16,66%. Hầu hết người được vay vốn đều sử dụng nguồn vốn vay đúng mục đích, tạo việc làm và có thu nhập.

Tuy nhiên, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) Lê Đức Hiền cho rằng, thực tế vẫn còn rất ít các doanh nghiệp dám nhận những lao động bị nhiễm HIV. Lý do là đa số người nhiễm HIV không đáp ứng được các yêu cầu về sức khỏe, trình độ chuyên môn, bản thân người nhiễm HIV vẫn còn mặc cảm tự ti. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp rất sợ ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín khi có người nhiễm HIV vào làm việc...

Theo quy định, người nhiễm HIV được bí mật về tình trạng bệnh của mình, có nhiều trường hợp người nhiễm HIV thà chấp nhận thất nghiệp chứ không thừa nhận bệnh. Vì thế, khi một tổ chức đứng ra bảo lãnh, liên hệ đào tạo nghề hay xin việc cho họ rất dễ gặp vướng mắc bởi người đứng đầu cơ sở đòi hỏi phải có đầy đủ giấy tờ chứng minh sức khỏe tốt, không mắc bệnh truyền nhiễm thì mới tiếp nhận.

Ngoài ra, một trong những nguyên do khiến người nhiễm HIV khó tiếp cận các cơ hội việc làm còn nằm ở chính sự kỳ thị của cộng đồng. Theo TS Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), mặc dù được đánh giá là có giảm đi so với trước kia, song trên thực tế sự kỳ thị đối với người nhiễm HIV vẫn còn tồn tại với nhiều hình thức khác nhau, ở nhiều địa phương vẫn coi người có HIV là gánh nặng của xã hội.

Hỗ trợ vay vốn tạo việc làm cho người nhiễm HIV

Nhằm tạo điều kiện cho người nhiễm HIV có việc làm, ổn định cuộc sống, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 29/2014/QĐ-TTg về tín dụng đối với hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương. Theo đó, từ ngày 15/6/2015, hộ gia đình và người nhiễm HIV sẽ được vay vốn để sản xuất. Người vay có thể vay vốn nhiều lần với mức vay tối đa đối với cá nhân là 20 triệu đồng/người và mức vay tối đa đối với hộ gia đình là 30 triệu đồng/hộ.

Với chính sách này, ông Lê Đức Hiền cho rằng sẽ giúp người có HIV tự tạo lập cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng và giảm kỳ thị. Tuy nhiên, đánh giá về hiệu quả của chương trình cho vay, ông Hiền cho rằng trình tự và thủ tục vay vốn còn tương đối rườm rà, phức tạp. Mặt khác, việc thông báo công khai danh sách đối tượng vay vốn tại điểm giao dịch xã, phường, thị trấn ít nhiều làm cho người được vay vốn mặc cảm, e ngại không dám tiếp cận nguồn vốn vay. Thực tế, rất ít người vượt qua được mặc cảm, tự công khai danh tính và tình trạng của bản thân để làm hồ sơ vay vốn cho dù họ có nhu cầu vay cao.

Mặc dù vậy, theo ông Hiền quan trọng nhất vẫn là phải giảm kỳ thị của cộng đồng, doanh nghiệp đối với người nhiễm HIV, bởi vì đây mới là điều kiện hết sức kiên quyết để nâng cao hiệu quả của các chương trình vay vốn, tạo việc làm. Ngoài ra, để tăng số người được vay vốn của Nhà nước và sử dụng hiệu quả vốn vay, ông Hiền cũng đề xuất cần tăng vốn cho vay phù hợp với mức cho vay hộ nghèo hiện nay cũng như tạo điều kiện để người có HIV được thế tiếp cận vốn vay từ ngân sách nhà nước.

Mai Đan

(责任编辑：World Cup)