Toàn cảnh buổi tọa đàm do Bộ Tài chính phối hợp với WB tại Việt Nam tổ chức chiều ngày 15/1/2020. Ảnh: Đức Minh

Chiều ngày 15/1/2020,ậtĐốitáccôngtưphảiminhbạchrõràlịch sử đối đầu arsenal Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề "Phương thức đầu tư PPP – kinh nghiệm quốc tế và ý nghĩa chính sách đối với quản lý tài chính – ngân sách tại Việt Nam".

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà khẳng định, đây là chuyên đề quan trọng có liên quan đến việc quản lý tài chính, ngân sách của Chính phủ cũng như của Bộ Tài chính Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Trần Xuân Hà, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được Chính phủ giao chủ trì đầu tư xây dựng Luật PPP trình Quốc hội cho ý kiến. Về những vấn đề liên quan tới tài chính - ngân sách, Bộ Tài chính thấy rằng dự thảo luật đã kế thừa các quy định tại Nghị định 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ, như: hỗ trợ bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, công trình phụ trợ, góp vốn để hỗ trợ xây dựng công trình. Bên cạnh đó, dự thảo luật có quy định mới về cơ chế chia sẻ doanh thu.

Thứ trưởng nêu rõ, cơ chế chia sẻ rủi ro thông qua chia sẻ doanh thu có tác động đến nghĩa vụ dự phòng của ngân sách nhà nước, tuy nhiên, nghĩa vụ này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Quản lý nợ công năm 2017 và chưa được quy định rõ ràng, cụ thể trong Luật Ngân sách nhà nước năm 2015.

Thứ trưởng khẳng định, trường hợp phải sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, về nguyên tắc phải tuân thủ Luật Ngân sách nhà nước và phải được Quốc hội phê duyệt.

Theo Thứ trưởng Trần Xuân Hà, để có thêm thông tin về kinh nghiệm quốc tế trong việc thiết lập và thực thi cơ chế tài chính đối với dự án PPP, việc Bộ Tài chính phối hợp với WB tổ chức tọa đàm là cơ hội tốt để các bên cùng nhau thảo luận, làm rõ thêm cơ chế chia sẻ rủi ro và trách nhiệm của Nhà nước trong việc thực hiện dự án PPP, từ đó tiếp tục hoàn thiện Luật PPP đảm bảo rõ ràng, minh bạch và có tính khả thi.

Thứ trưởng Trần Xuân Hà phát biểu tại hội thảo.

Đồng tình với quan điểm của Thứ trưởng Trần Xuân Hà, Giám đốc WB tại Việt Nam - Ousmane Dione cho rằng, khi Việt Nam đang trong giai đoạn hoàn thiện dự thảo Luật PPP, tọa đàm là sự kiện được trông đợi lớn từ phía Chính phủ, doanh nghiệp tư nhân. Mục tiêu của tọa đàm là tìm hiểu các cách thức để thể hiện một cách phù hợp, có ý nghĩa về chính sách tài chính và tài khóa trong khuôn khổ PPP, giúp thúc đẩy tiến trình về phát triển cơ sở hạ tầng chiến lược của Việt Nam.

Ông Ousmane Dione đã nhấn mạnh 6 nguyên tắc chính làm nên Luật PPP tốt và có thể triển khai được: Luật PPP phải thể hiện được sự hợp tác và chia sẻ được rủi ro; cần phải đưa nguyên tắc chính; luật cũng phải thúc đẩy được đầu tư từ khu vực tư nhân thông qua cung cấp các loại hỗ trợ phù hợp từ phía Chính phủ cả về tài chính và phi tài chính; việc chia sẻ rủi ro cần phải đi cùng với việc quản lý rủi ro một cách phù hợp thông qua xác định chính xác; Luật PPP sẽ cần được dự thảo rõ ràng, trong đó nhấn mạnh về tính minh bạch, tính cạnh tranh; PPP không chỉ là hợp tác mà còn phải là quan hệ đối tác giữa công và tư, sự hợp tác, phối hợp của Chính phủ là chìa khóa thành công.

Tại buổi tọa đàm, Giám đốc quốc gia WB tại Việt Nam - Ousmane Dione gợi ý 6 nguyên tắc chính làm nên Luật PPP tốt. Ảnh: Đức Minh

Chia sẻ kinh nghiệm tại hội đàm, ông Ousmane Dione cho rằng, PPP mang lại nhiều lợi ích khác nhau, tuy nhiên, tại sao có nhiều thách thức khi triển khai PPP? Ông Ousmane Dione nhấn mạnh, chắc chắn rủi ro tài khóa là vấn đề quan trọng nhất, cần phải làm rõ với nhau, vì nhiều khi các bên hiểu PPP là cách thức để mình có được cơ sở hạ tầng miễn phí, hay cách hiểu khác là cơ chế vượt qua thách thức về tài chính, công cụ để hiện thực hóa đầu tư công thường dành cho cơ sở hạ tầng lớn, công cộng…

Trả lời cho câu hỏi tại sao phải như vậy, theo ông Ousmane Dione, bởi vì các hợp đồng dài hạn làm cho nghĩa vụ trả nợ của Việt Nam một thời gian dài mới tới, cho nên tác động tài khóa các hợp đồng PPP trong ngắn hạn không được đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng.

“Các ý nghĩa đầy đủ của tài khóa, của các hợp đồng PPP chỉ rõ khi Việt Nam thực hiện các nghĩa vụ trả nợ” - ông Ousmane Dione phát biểu.

Theo ông Ousmane Dione, cần phải thống nhất rằng PPP luôn luôn phát huy hiệu quả nếu như các bên đều sẵn sàng chấp nhận một số rủi ro. Bên cạnh đó, nếu Chính phủ đã chấp nhận rủi ro về tài khóa thì phải làm thế nào để đạt được sự cân bằng trong việc phân bổ rủi ro, giám sát và quản lý rủi ro phù hợp./.

Đức Minh