Tổ máy số 1 Thủy điện Huội Quảng,ôngquabảolãnhchínhphủDoanhnghiệptăngtựchủngânsáchgiảmnợcôkết quả giải vô địch thổ nhĩ kỳ Lai Châu - một công trình sử dụng vốn vay không qua bảo lãnh chính phủ

Trong bối cảnh nợ công của Việt Nam đang gần chạm trần cho phép, hình thức cho vay không qua bảo lãnh chính phủ vừa giúp giảm gánh nặng nợ công, lại vừa nâng cao tính tự chủ cho các doanh nghiệp (DN).

* PV: AFD hiện là cơ quan phát triển duy nhất cung cấp hình thức tài trợ không qua bảo lãnh của Chính phủ ở Việt Nam. Xin bà nói rõ hơn về ưu thế của hình thức tài trợ này?

- Bà Francoise Chalier:Trên thực tế, đây vẫn là nguồn vốn hỗ trợ phát triển (ODA) mà AFD tài trợ cho các DN, trong đó chủ yếu là các DN nhà nước (DNNN) mà không qua bảo lãnh của chính phủ. Hình thức tài trợ ODA thông thường, nhà tài trợ sẽ cung cấp cho chính phủ khoản tài trợ, sau đó sẽ được cấp lại cho các bên thụ hưởng. Những khoản ODA thông thường này sẽ làm tăng thêm gánh nặng nợ công của Chính phủ.

Thế mạnh của những khoản vay không qua bảo lãnh chính phủ là có thể hỗ trợ được cho các dự án của nền kinh tế, cho phép tăng nguồn vốn ODA mà không làm tăng gánh nặng nợ công. Đối với hình thức cho vay này, mối quan hệ sẽ là trực tiếp giữa AFD và DN được thụ hưởng, Chính phủ sẽ không phải can dự gì đến việc trả nợ cho khoản vay này. Hình thức này sẽ làm tăng trách nhiệm của các DN thụ hưởng khoản tài trợ này, đòi hỏi các DN phải có sự tự chủ hơn nhiều trong việc quản lý tài chính của mình.

* PV: Đối tượng của các khoản vay này là ai và phải đáp ứng những điều kiện gì, thưa bà?

- Bà Francoise Chalier:Đối tượng được vay là các DNNN của Việt Nam, đôi khi cũng có thể là DN tư nhân (có các dự án đặc biệt, có lợi ích cao về mặt xã hội, bảo vệ môi trường). Về tiêu chí để được lựa chọn, những dự án này phải phù hợp với định hướng hoạt động của AFD tại Việt Nam liên quan đến hỗ trợ phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Điều đó cũng có nghĩa là các dự án phải phù hợp với kế hoạch phát triển, định hướng, chính sách phát triển của Chính phủ Việt Nam. Đặc biệt, AFD sẽ dựa vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm của Chính phủ để đánh giá mức độ phù hợp của các dự án. Điều quan trọng nhất là các DN này phải có được sự tự chủ nhất định trong quản trị, tài chính...

Một đối tượng khác mà khoản vay này hướng đến là cơ quan chính quyền ở địa phương. Điều kiện cho vay cũng hoàn toàn tương tự như với các DNNN như về tính chất phù hợp của dự án, năng lực quản lý của địa phương, sự vững mạnh về mặt tài chính. Ở Việt Nam, có lẽ việc cho vay các chính quyền địa phương sẽ cần phải có thêm thời gian khi đã hoàn thiện việc cải cách trong nước. Đó cũng là một điều mà AFD mong muốn.

* PV: Tính đến nay, đã có bao nhiêu DN Việt Nam được AFD cung cấp tài trợ thông qua hình thức này, với tổng số tiền là bao nhiêu, thưa bà?

- Bà Francoise Chalier:Tính đến nay AFD đã cam kết tài trợ thông qua khoản vay không qua bảo lãnh chính phủ khoảng 200 triệu Euro cho 4 DNNN trong các lĩnh vực năng lượng, phát triển đô thị bền vững... Trong đó, dự án xây dựng Nhà máy Thủy điện Huội Quảng (Lai Châu), trị giá 100 triệu USD do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) triển khai, đến nay đã hoàn thành. Các dự án còn lại vừa thông qua giai đoạn chuẩn bị và hiện nay đang bắt đầu đi vào giai đoạn ký kết hợp đồng và triển khai thực hiện dự án.

Với những triển vọng trong việc cấp những khoản tài trợ mới trong tương lai, chúng tôi mong có thể đẩy mạnh hình thức tài trợ này tại Việt Nam, trong đó, tập trung cho các dự án trong 3 lĩnh vực ưu tiên của AFD trong chiến lược tài trợ của AFD là phát triển cơ sở hạ tầng đô thị bền vững; hỗ trợ hiện đại hóa lĩnh vực sản xuất đồng thời tăng cường trách nhiệm về môi trường và xã hội của DN; giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

* PV: Bà đánh giá như thế nào về hiệu quả của hình thức tài trợ này đối với hoạt động của các DN?

- Bà Francoise Chalier:Hiệu quả của các dự án này trước hết là làm cho các DN trở nên vững mạnh hơn, để có thể cổ phần hóa, đi vào một quỹ đạo tốt để hướng tới sự tự chủ, loại bỏ cách thức quản lý mang nặng tính hành chính và văn hóa DN được phát huy theo hướng đề cao tính hiệu quả trong hoạt động.

Có những dự án AFD sẽ hỗ trợ đi kèm khoản vay là viện trợ không hoàn lại để hỗ trợ hoạt động tăng cường năng lực của chủ dự án, hạn chế bớt rủi ro trong hoạt động. Ngoài ra các khoản tài trợ không qua bảo lãnh chính phủ của AFD là một tín hiệu tốt lành mà các DN gửi đến các đối tác của mình, giúp các DN khẳng định được khả năng tự chủ, độc lập của mình và tận dụng được thêm nguồn tài trợ khác nữa.

Tỷ lệ cho vay của AFD thông qua hình thức này trên một dự án là tương đối lớn. Vốn đối ứng trong mỗi dự án mà các DN cần đáp ứng khi được cho vay chỉ từ 10 - 15% giá trị khoản vay. Các khoản vay của AFD có thời hạn dài, thường từ 12 đến 20 năm, là một đòn bẩy để hỗ trợ các DN tăng cường sự tự chủ.

* PV: Xin cảm ơn bà!

Vũ Luyện

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)