Liên quan đến câu chuyện trái cây Việt "tắc đường" sang Mỹ do thiếu chuyên gia kiểm dịch, ông Nguyễn Quang Hiếu, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế và truyền thông (Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã đồng ý đặc cách cử chuyên gia kiểm dịch thực vật trở lại Việt Nam làm việc.

Cán bộ của Lãnh sự quán Mỹ tại TP HCM sẽ bắt đầu trở lại làm việc tại cơ sở chiếu xạ kể từ tuần này, đồng nghĩa với việc trái cây sẽ xuất khẩu sang Mỹ bình thường trở lại sau khoảng thời gian “tắc đường" sang Mỹ khoảng 3 tuần.

"Tuy nhiên, do Mỹ có quy định chặt chẽ về đảm bảo an toàn cho cán bộ trong thời kỳ dịch bệnh nên đến ngày 11/8/2020 phía Mỹ mới chính thức cung cấp thông tin cán bộ kiểm dịch thực vật cho Cục Bảo vệ thực vật để làm thủ tục, đồng thời đưa ra yêu cầu điểm đến là sân bay quốc tế Nội Bài và khách sạn do Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam bố trí", ông Hiếu cho biết.

Ông Hiếu cũng cho biết, trong thời gian chờ đợi chuyên gia Mỹ sang Việt Nam, Cục Bảo vệ thực vật vẫn nỗ lực làm việc với Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam đề nghị họ cho phép cán bộ Đại sứ quán tiếp tục thực hiện giám sát xử lý để trái cây tươi xuất khẩu sang thị trường này và đã được chấp thuận. 

"Cán bộ của Lãnh sự quán Mỹ tại TP.Hồ Chí Minh sẽ bắt đầu trở lại làm việc tại cơ sở chiếu xạ kể từ tuần này, đồng nghĩa với việc trái cây sẽ xuất khẩu bình thường trở lại", ông Hiếu nói.

Trước đó, từ hồi tháng 3/2020, khi tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Mỹ đã yêu cầu nhân viên bản xứ phải quay về nước, trong đó có nhân viên của Cơ quan kiểm dịch động thực vật Mỹ (APHIS).

APHIS là đơn vị trực tiếp kiểm dịch, giám sát quy trình chiếu xạ Nhà máy chiếu xạ Sơn Sơn ở TP HCM. Đây cũng là nhà máy chiếu xạ duy nhất của Việt Nam được APHIS chứng nhận.

Sau khi nhân viên của APHIS về nước, Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam được ủy quyền theo dõi việc chiếu xạ nhưng mỗi ngày chỉ làm việc 2 tiếng và do việc này cũng không phải chuyên môn của họ nên từ ngày 7/8, họ không tiếp nhận việc kiểm dịch. Kể từ đó việc chiếu xạ bị ngưng trệ và xuất khẩu trái cây sang Mỹ bị chững lại.

Bà Ngô Tường Vy, Phó Giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu cho biết, thời gian gần đây các đơn hàng giao cho đối tác bên Mỹ phải ngừng lại do không có nhân viên của APHIS thực hiện kiểm dịch trái cây.

“Nếu tình trạng này kéo dài, khách hàng sẽ thiếu hụt hàng từ công ty chúng tôi quá lâu, có thể sẽ chuyển sang mua từ những đối tác khác. Như vậy, rủi ro mất khách hàng là rất lớn", bà Vy nhấn mạnh