Đó là ý kiến của các chuyên gia tại buổi tọa đàm trực tuyến “Đột phá thủ tục quản lý chuyên ngành với hải quan”,ảmthờigianthôngquanTráchnhiệmkhôngchỉcủangànhHảroma vs sassuolo do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng nay (2/4). Các chuyên gia đã chỉ ra những nguyên nhân và giải pháp để giảm thời gian thông quan hàng hóa trong thời gian tới.

Tham dự buổi tọa đàm có bà Lê Như Quỳnh - Phó trưởng Ban chỉ đạo cải cách thủ tục hành chính hải quan (Tổng cục Hải quan), ông Trần Quốc Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý đo lường chất lượng sản phẩm hàng hóa (Bộ Khoa học Công nghệ), bà Đỗ Thị Thu Hương - Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), ông Phạm Thanh Bình - Chuyên gia tư vấn về hải quan.

Nhiều vướng mắc ở khâu quản lý chuyên ngành

Theo nhận định của bà Lê Như Quỳnh, cơ quan hải quan chỉ là một trong những đơn vị liên quan trong quá trình làm thủ tục thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, bên cạch đó còn có nhiều cơ quan khác cũng tham gia vào quy trình này. Chính những vướng mắc trong quản lý chuyên ngành đang gây khó cho việc cắt giảm thời gian thông quan hàng hóa.

Cũng theo bà Quỳnh, vừa qua Tổng cục Hải quan được Chính phủ giao chủ trì, tiến hành đo thời gian giải phóng hàng hóa nhập khẩu tại một số cửa khẩu lớn để xác định thời gian cụ thể, trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan đến thời gian thông quan hàng hóa nhập khẩu.

Kết quả cho thấy, thời gian từ khi hàng hóa được đăng ký tờ khai, đến khi có quyết định cho thông quan giải phóng hàng của hải quan chiếm chỉ chiếm 28% lượng thời gian. Như vậy, 72% thời gian còn lại là thời gian của nhiều cơ quan của các bộ, ngành khác. "Vì thế, nếu chỉ mình cơ quan hải quan làm thì dù có nỗ lực đến đâu thì cũng không thể giảm thời gian thông quan được. Do đó, cần có sự chung tay của rất nhiều bộ, ngành có liên quan" - bà Quỳnh đề nghị.

Các vị khách mời tại buổi tọa đàm (từ trái qua): Bà Đỗ Thị Thu Hương, ông Trần Quốc Tuấn, bà Lê Như Quỳnh, ông Phạm Thanh Bình và người dẫn chương trình. Ảnh: NM.

Cũng theo đại diện Tổng cục Hải quan, để cắt giảm thời gian thông quan theo tinh thần Nghị quyết 19 của Chính phủ năm 2015, thì rõ ràng không chỉ cần sự vào cuộc của các cơ quan liên quan, mà ngay cả các đơn vị vận tải, các doanh nghiệp cũng phải chủ động trong quá trình sản xuất, kinh doanh của mình (đầu tư phương tiện, kho cảng, bến bãi - PV) để giảm thời gian giải phóng hàng hóa.

Đồng tình với quan điểm của bà Quỳnh, ông Phạm Thanh Bình - chuyên gia tư vấn về hải quan cho biết, qua khảo sát tại TP.Hồ Chí Minh, thời gian thông quan đối với hàng nhập khẩu liên quan đến các quy định quản lý chuyên ngành chiếm trên 70%. Đây là lý do khiến hàng hóa nhập khẩu bị rơi vào luồng vàng tăng lên.

Nguyên nhân theo ông Bình là do trùng lặp trong khâu quản lý. "Một mặt hàng chịu sự điều chỉnh của rất nhiều bộ, ngành; cùng một mặt hàng nhưng được kiểm tra rất nhiều lần. Có những mặt hàng chịu rất nhiều sự quản lý của rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành như: quy chuẩn, giấy phép, kiểm định..." - ông Bình nói.

Một nguyên nhân khác, đó là sự phối hợp của các bộ, ngành liên quan chưa tốt, dẫn đến tình trạng chồng chéo trong quản lý. Tờ khai hải quan điện tử hiện nay có rất nhiều thông tin trong đó, nhưng các cơ quan khác không khai thác. Khiến cho doanh nghiệp phải làm việc với rất nhiều cơ quan khác nhau, của những bộ ngành khác nhau, dù cùng một nội dung công việc. Đây cũng chính là nguyên nhân làm tăng thời gian thông quan hàng hóa.

Nhiều giải pháp để giảm thời gian thông quan

Theo tinh thần Nghị quyết 19 của Chính phủ ngày 12/3/2015, cùng với ngành thuế, hải quan cũng là một trong những lĩnh vực trọng tâm cải cách, với mục tiêu đến cuối năm 2016 giảm thời gian hoàn thành thủ tục xuất khẩu xuống còn dưới 10 ngày và thời gian nhập khẩu xuống còn dưới 12 ngày. Đây là chỉ số ngang bằng mức trung bình của các nước ASEAN-4, so với mức 21 ngày cho cả xuất và nhập khẩu như đánh giá của Ngân hàng Thế giới năm 2013.

Bàn về những giải pháp để giảm thời gian thông quan hàng hóa, bà Quỳnh cho biết, thời gian qua được sự chỉ đạo sát sao của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, Tổng cục Hải quan đã rất quyết liệt triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.

"Sau nghi Nghị quyết 19 của Chính phủ được ban hành, Tổng cục Hải quan đã đề ra chương trình hành động với 3 đầu việc chính là: Xây dựng đề án nâng cao hiệu lực, hiệu quả kiểm tra chuyên ngành; đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao mức độ tự động hóa của hệ thống, trong đó phải kể đến cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN; quản lý rủi ro theo hướng hiện đại. Những giải pháp này được thực hiện một cách đồng bộ, quyết liệt. Điều này sẽ góp phần giảm thời gian thông quan hàng hóa" - bà Quỳnh nói.

Bên cạnh những giải pháp về chính sách, Tổng cục Hải quan cũng rất quan tâm đến công tác xây dựng lực lượng; tăng cường kỷ cương kỷ luật cán bộ ngành; hoàn thiện bộ chỉ số liên quan đến kiểm soát nội bộ, bộ chỉ số liên quan đến giải phóng hàng để giúp doanh nghiệp chủ động trong quá trình sản xuất kinh doanh của mình.

Liên quan đến những giải pháp quản lý chuyên ngành, ông Trần Quốc Tuấn cho biết đã triển khai rất nhiều giải pháp, trong đó có các giải pháp về cơ chế chích sách, mà cụ thể là thực hiện Luật chất lượng sản phẩm hàng hóa, các văn bản dưới luật khác; hoàn thiện các quy chuẩn chất lượng để phục vụ cho việc quản lý chất lượng hàng hóa; rà soát lại quy định pháp luật liên quan đến kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất khẩu.

Tuy nhiên, để rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, ông Tuấn cũng đề nghị các doanh nghiệp cũng phải chủ động trong việc đánh giá chất lượng hàng hóa nhập khẩu trước khi cơ quan quản lý nhà nước đến kiểm tra.

Cũng tại buổi tọa đàm, các chuyên gia cũng đồng thuận và cam kết, với trách nhiệm của mình sẽ chủ động, đề xuất với lãnh đạo đơn vị trong việc phối hợp với các bộ, ngành liên quan để làm sao rút ngắn được thời gian thông quan hàng hóa một cách nhanh nhất, tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, đảm bảo cải thiện môi trường kinh doanh theo tinh thần Nghị quyết 19 của Chính phủ./.

Nhật Minh