Toàn cảnh Hội nghị.

Đây là một bước tiến mới trên thị trường trái phiếu Việt Nam,ăngtínhchuẩnhóachothịtrườngtráiphiếbd 7m cn phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu của tiến trình hội nhập; đảm bảo an toàn, tăng tính khách quan, thúc đẩy thị trường TPCP phát triển.

Khắc phục những “điểm yếu” hiện tại

Phát biểu tại Hội nghị “Triển khai thanh toán tiền giao dịch trái phiếu chính phủ qua Ngân hàng Nhà nước” ngày 14/3/2017, ông Phạm Bảo Lâm, Giám đốc Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước cho biết, sau quãng thời gian cùng thị trường TPCP phát triển, hệ thống thanh toán TPCP hiện tại đã bộc lộ một số hạn chế. Theo đó, hệ thống hiện tại chưa tuân thủ khuyến nghị của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đối với hệ thống thanh toán. Cụ thể, NHNN không có vai trò gì trong thanh toán và lưu ký TPCP, vì chức năng ngân hàng thanh quyết toán do ngân hàng thương mại đảm nhiệm. Cùng với đó, hệ thống hiện tại còn hạn chế trong hoạch định, thực thi chính sách tiền tệ; cũng như phần nào còn chưa tạo ra sự công bằng giữa các ngân hàng thương mại.

Cũng theo ông Lâm, hệ thống hiện tại có thể còn tồn tại rủi ro hệ thống, khi khả năng hỗ trợ thanh toán cho thành viên bị giới hạn do chỉ dựa trên Quỹ hỗ trợ thanh toán và nguồn vốn của ngân hàng thương mại. Ngoài ra, còn hạn chế đối với các ngân hàng thương mại trong quản lý thanh khoản do tính phân tán của tài khoản lưu ký và tài khoản tiền.

Chia sẻ về điều này, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho rằng, khối lượng và giá trị thanh toán giao dịch TPCP là rất lớn, do đó, theo thông lệ quốc tế và đặc biệt là khuyến nghị của BIS, thì việc thanh toán tiền giao dịch TPCP cần thiết phải đặt tại ngân hàng trung ương. Đây cũng là thông lệ được nhiều thị trường thực hiện như: Hàn Quốc, Thái Lan, Nhật Bản,… đồng thời cũng là yêu cầu cần thiết đề thị trường Việt Nam hội nhập với các thị trường vốn trên thế giới.

Ngoài ra, theo bà Bình, việc chuyển giao dịch thanh toán TPCP sang NHNN còn đảm bảo được sự hài hòa trong xung đột lợi ích, cũng như tính khách quan trong thanh toán giao dịch trái phiếu. Do đó, điều này cũng có ý nghĩa trong việc đảm bảo an toàn hệ thống thanh toán giao dịch trái phiếu nói riêng, cũng như hệ thống tài chính nói chung và nâng cao khả năng giám sát đối với hệ thống thanh toán tiền tệ quốc gia.

Ông Lâm còn cho biết thêm, hệ thống thanh toán mới sẽ bảo đảm hiệu quả thực thi chính sách tiền tệ; đồng thời, thúc đẩy sự phát triển của thị trường TPCP và hiệu quả điều hành chính sách tài khóa của Chính phủ.

Dự kiến vận hành chính thức vào tháng 4 tới

Cập nhật thông tin tại Hội nghị, các bên liên quan đều cho biết, tính tới thời điểm hiện tại, công tác chuẩn bị cho việc chuyển thanh toán tiền giao dịch TPCP từ ngân hàng thương mại sang NHNN cơ bản đã đảm bảo theo yêu cầu đặt ra.

Ông Dương Văn Thanh, Tổng giám đốc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) cho biết, sau thời gian chuẩn bị, việc kiểm thử hệ thống công nghệ với các đơn vị liên quan đã được triển khai và về cơ bản hệ thống đã đáp ứng được các yêu cầu mà Lãnh đạo Bộ Tài chính và NHNN đặt ra.

Với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, VSD cũng đã xây dựng và trình UBCKNN để trình Bộ Tài chính xem xét ban hành. Cụ thể, Thông tư hướng dẫn hoạt động thanh toán giao dịch TPCP, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương sẽ được Bộ Tài chính ký sớm, dự kiến trong tuần này hoặc tuần sau được ban hành. Còn về Quy chế thanh toán của VSD cũng đã gửi lấy ý kiến thành viên, các đơn vị liên quan và sau khi tiếp thu, chỉnh sửa sẽ trình UBCKNN chấp thuận và VSD dự kiến ban hành vào cuối tháng 3 này.

Về phía “đầu cầu NHNN”, ông Phạm Bảo Lâm cũng thông tin, Sở Giao dịch NHNN cũng đã hoàn thành các quy định pháp lý liên quan, các quy trình thanh toán tại NHNN cũng đã sẵn sàng.

“Cho tới thời điểm này, về cơ bản, hệ thống, các văn bản pháp luật, quy chế, quy trình đã sẵn sàng để triển khai chuyển thanh toán tiền giao dịch TPCP từ ngân hàng thương mại sang NHNN. Dự kiến, việc triển khai thanh toán tiền giao dịch TPCP qua NHNN sẽ chính thức bắt đầu vào cuối tháng 4/2017”, ông Thanh nhấn mạnh.

Để tăng cường hiệu quả triển khai, tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam và Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước đã Ký kết biên bản phối hợp giữa hai đơn vị.

Duy Thái