Thứ trưởng Thường trực Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn đã cho biết như vậy khi trao đổi với báo chí về kết quả sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 12/3/2014 của Bộ Chính trị (NQ 30) và Nghị định 118/2014/NĐ-CP ngày 17/12/2014 của Chính phủ về tiếp tục sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp (NĐ 118).
PV:Ngày 18/11/2019, Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp tổ chức hội nghị toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Nghị NQ 30 và NĐ118 . Ông có thể cho biết một số kết quả nổi bật sau 5 năm thực hiện NQ 30?
- Thứ trưởng Hà Công Tuấn:NQ 30 của Bộ Chính trị đã được các tổ chức Đảng, chính quyền, các cơ quan từ trung ương tới địa phương quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện tích cực, quyết liệt, đồng bộ. Thực tiễn khẳng định nghị quyết của Đảng phù hợp với yêu cầu đổi mới, thực tiễn và đạt nhiều kết quả nổi bật.
Theo báo cáo của các địa phương, đơn vị, đến ngày 30/6/2019 đã có 160/256 công ty hoàn thành sắp xếp chuyển sang hoạt động theo quy định của pháp luật với mô hình mới, đạt 62,5% bao gồm: Mô hình công ty TNHH MTV 100% vốn nhà nước thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh 19 công ty, đạt 90,48%; mô hình Công ty TNHH MTV 100% vốn Nhà nước thực hiện nhiệm vụ sản xuất cung ứng sản phẩm dịch vụ công ích 59 công ty, đạt 98,33%; công ty cổ phần 49 công ty, đạt 48,04%; công ty TNHH hai thành viên 15 công ty, đạt 38,46%; chuyển thành ban quản lý rừng 5 công ty, đạt 100% tại; giải thể 13 công ty, đạt 46,4%.
|
Đối với thực hiện sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp thì công tác rà soát, sắp xếp đất đai, sử dụng đất, rừng là nhiệm vụ quan trọng, có tính chất quyết định. Sau khi sắp xếp công ty nông, lâm nghiệp, việc quản lý, sử dụng đất đai đã chuyển biến tích cực, hợp lòng dân, ổn định đời sống người dân và phát triển kinh tế. Theo phương án tổng thể được duyệt sau sắp xếp, các công ty tiếp tục quản lý, sử dụng 1.858.040 ha…
Bên cạnh đó, qúa trình sắp xếp, đổi mới cũng góp phần lành mạnh hóa tài chính doanh nghiệp. Đa số các tập đoàn lớn sau sắp xếp, tình hình tài chính lành mạnh hơn, cơ bản giải quyết được nợ khó đòi, vốn chủ sở hữu tăng lên là 27,84 nghìn tỷ đồng (bình quân 127,1 tỷ đồng/công ty). Đặc biệt, nhiều công ty nông, lâm nghiệp sau sắp xếp đã thu hút được nhà đầu tư có tiềm lực về tài chính, khoa học công nghệ, quản trị doanh nghiệp như: Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam; Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam...
Ngoài ra, quá trình sắp xếp, đổi mới các công ty nông, lâm nghiệp cơ bản lao động hiện có vẫn được doanh nghiệp tiếp tục sử dụng với 173.617 người. Số lao động có đóng bảo hiểm xã hội là 99.745 người, trong đó trên 19 nghìn lao động là người đồng bào dân tộc thiểu số.
PV:Bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình sắp xếp, đổi mới có không ít khó khăn, vướng mắc như nhiều doanh nghiệp chậm sắp xếp, hoạt động chưa có hiệu quả rõ rệt... Theo ông, đâu là nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế này?
- Thứ trưởng Hà Công Tuấn:Thứ nhất, một số địa phương, đơn vị thực hiện việc sắp xếp các công ty nông, lâm nghiệp chậm, nhất là đối với sắp xếp theo mô hình hai thành viên trở lên mới đạt 37,5%; 27 công ty hiện chưa thực hiện việc sắp xếp.
Thứ hai, tuy có chuyển biến bước đầu, nhưng hiệu quả hoạt động của nhiều công ty nông, lâm nghiệp sau sắp xếp, đổi mới chưa rõ rệt. Ví dụ, công tác quản lý đất đai tại một số công ty còn phức tạp, vẫn còn hiện tượng tranh chấp, lấn chiếm đất đai, hiệu quả sử dụng đất, tài nguyên rừng còn hạn chế....
Thứ ba, một số địa phương khi thực hiện sắp xếp chưa xử lý được các tồn tại về tài chính như nguồn vốn vay dự án 327, vốn ODA; vốn vay ngân hàng; việc xử lý bán vườn cây khi giải thể còn vướng mắc do còn có quy định khác nhau về hình thức, đối tượng mua, bán tài sản là vườn cây, rừng trồng...
Thứ tư, nhiều công ty nông, lâm nghiệp sau chuyển đổi mô hình chưa thu hút được vốn, áp dụng công nghệ tiên tiến, chưa hình thành được các vùng sản xuất hàng hóa tập trung thâm canh gắn với công nghiệp chế biến và thị trường...
Nguyên nhân của những hạn chế này trước tiên do quá trình tổ chức thực hiện ở một số địa phương thiếu chỉ đạo thường xuyên và quyết liệt; sự phối hợp giữa UBND các cấp và các ngành còn hạn chế, có biểu hiện khoán trắng cho Ban Chỉ đạo và cơ quan chuyên môn. Không những vậy, quá trình hình thành, sắp xếp và đổi mới công ty nông, lâm nghiệp có tính lịch sử, phức tạp, diễn ra trong một thời gian dài; trên địa bàn rộng lớn, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người, biên giới. Song song đó, một số địa phương chưa xử lý dứt điểm được tồn tại về tài chính, không thực hiện được giải thể do khi xác định lại giá trị doanh nghiệp không đủ điều kiện để giải thể theo quy định.
Hơn nữa, cơ chế, chính sách, quy định của pháp luật chưa thống nhất, đồng bộ, chưa có quy định điều kiện, hình thức, tiêu chí, trình tự, nguyên tắc lựa chọn nhà đầu tư; phương pháp định giá tài sản góp vốn, tỷ lệ vốn góp để thành lập công ty TNHH hai thành viên trở lên... Ngoài ra, trong thực tiễn cũng đang đặt ra yêu cầu làm rõ hơn về việc có áp dụng phương thức phá sản doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp trong sắp xếp các công ty nông, lâm nghiệp không.
PV:Mục tiêu của Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp là phải hoàn thành sắp xếp đổi mới và phát triển nâng cao hiệu quả hoạt động của các địa phương, tổng công ty theo NQ 30 trong năm 2020. Để hoàn thành mục tiêu này, thời gian tới cần tập trung giải pháp gì, thưa ông?
- Thứ trưởng Hà Công Tuấn:Trước tiên, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng về việc sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp. Các cấp ủy, tổ chức đảng ở địa phương, doanh nghiệp tiếp tục quán triệt phương hướng, nhiệm vụ thực hiện việc sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp trong thời gian tới. Đối với những địa phương, doanh nghiệp chưa hoàn thành việc sắp xếp phải xác định là nhiệm vụ ưu tiên tập trung chỉ đạo trong năm 2020.
Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để hoàn thành việc sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp. Sớm ban hành nghị định về hoạt động của doanh nghiệp nhà nước theo quy định của Luật Doanh nghiệp trong đó quy định điều kiện, hình thức, tiêu chí, trình tự, nguyên tắc lựa chọn nhà đầu tư; phương pháp định giá tài sản góp vốn, tỷ lệ vốn góp để thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên. Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về thành lập công ty TNHH hai thành viên trở lên; cổ phần hóa các công ty nông, lâm nghiệp đang quản lý quỹ đất lớn...
Cùng với đó, tập trung nguồn lực để hoàn thành việc sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp trong năm 2020. Các bộ, ngành, địa phương thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty nông, lâm nghiệp; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo chức năng, nhiệm vụ của từng bộ, ngành, địa phương.
Đồng thời, các công ty nông, lâm nghiệp phải có phương án đổi mới quản lý sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp hiệu quả, gắn kết quả cuối cùng của doanh nghiệp với trách nhiệm của người quản lý doanh nghiệp; xử lý nghiêm hành vi vi phạm, thiếu trách nhiệm trong quản trị doanh nghiệp, bảo toàn, phát triển vốn Nhà nước, tinh gọn bộ máy phù hợp với tình hình mới...
PV:Xin cảm ơn ông!
Khánh Linh