Biểu đồ: T.Bình.

Do sầu riêng qua chính vụ

Theo số liệu thống kê sơ bộ vừa được Tổng cục Hải quan công bố, tháng 11, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt gần 373 triệu USD, giảm mạnh tới 38,8% so với tháng trước.

Tuy nhiên, sự sụt giảm mạnh này không nằm ngoài dự đoán của các chuyên gia và cơ quan quản lý.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, sở dĩ xuất khẩu rau quả giai đoạn cuối năm giảm mạnh do mặt hàng chủ lực là sầu riêng đã qua thời điểm chính vụ.

Trong khi đó, mặt hàng này đóng góp lớn nhất vào kim ngạch của ngành hàng rau quả. Riêng xuất khẩu sầu riêng sang thị trường Trung Quốc trong 11 tháng đã đạt 2,5 tỷ USD.

Dù sụt giảm kim ngạch trong tháng 11, nhưng tính chung 11 tháng xuất khẩu rau quả vẫn tăng trưởng hết sức ấn tượng.

Tính chung 11 tháng, xuất khẩu rau quả đạt gần 5,2 tỷ USD, tăng tới 70,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là nhóm hàng xuất khẩu chủ lực có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất.

Đáng chú ý, dù chưa hết năm nhưng kim ngạch xuất khẩu rau quả đã lập kỷ lục khi lần đầu tiên cán mốc 5 tỷ USD.

“Trong lịch sử ngành rau quả, chưa năm nào có kim ngạch xuất khẩu đạt 5 tỷ USD. Năm đạt kim ngạch cao nhất là 2019 cũng chỉ hơn 3,7 tỷ USD. Sau đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên kim ngạch các năm sau giảm và năm 2022 chỉ đạt gần 3,4 tỷ USD. Năm nay, lúc đầu Hiệp hội cũng chỉ dự báo kim ngạch cả năm khoảng 4 tỷ USD. Con số 5 tỷ USD cũng là mục tiêu đặt ra cho ngành rau quả vào năm 2025. Như vậy, với kết quả vừa qua ngành rau quả đã cán đích sớm 2 năm về mục tiêu kim ngạch xuất khẩu”, ông Đặng Phúc Nguyên nói.

Về đích 5,5 đến 5,6 tỷ USD

Với kết quả đạt được vừa qua và diễn biến gần đây, ông Lê Phúc Nguyên dự tính kim ngạch xuất khẩu rau quả cả năm 2023 đạt con số 5,5 hoặc 5,6 tỷ USD.

Về thị trường xuất khẩu, Trung Quốc tiếp tục giữ vị trí số 1 với kim ngạch đạt hơn 3,4 tỷ USD (tính hết tháng 11), tăng tới 149% so với cùng kỳ năm ngoái (tương đương kim ngạch tăng thêm hơn 2 tỷ USD) và chiếm khoảng 65,4% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của các nước.

Trong thời điểm cuối năm, thêm một tin vui với ngành hàng rau quả khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Việt Nam) và Tổng cục Hải quan (Trung Quốc) vừa ký kết Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả dưa hấu tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc.

Nghị định thư là bước thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch sản phẩm nông nghiệp truyền thống này của Việt Nam và chuẩn hóa các quy định về xuất khẩu nông sản giữa hai nước.

Nghị định thư xác định rõ các yêu cầu nhập khẩu từ phía Trung Quốc nhằm đảm bảo quả dưa hấu tươi của Việt Nam tuân thủ các luật, quy định và tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc cũng như yêu cầu về kiểm dịch thực vật, từ đó tạo cơ sở cho việc tuân thủ của các đơn vị sản xuất, đóng gói và xuất khẩu của Việt Nam.

Như vậy, thời gian tới, cơ hội xuất khẩu với mặt hàng chủ lực sang thị trường Trung Quốc là dưa hấu tiếp tục được rộng mở.

Cùng với thị trường xuất khẩu lớn nhất là Trung Quốc, Việt Nam cũng tiếp tục thúc đẩy việc mở rộng xuất khẩu rau quả sang nhiều thị trường quan trọng như Hoa Kỳ, EU, Australia, Hàn Quốc, các nước thuộc Trung Đông…