Một góc trung tâm TP.Thủ Đức nhìn từ trên cao. Ảnh: Gia Cư

Tự chủ mạnh về đầu tư công

Nghị quyết 131/2020/QH14 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TP. Hồ Chí Minh đã quy định rõ nhiệm vụ,áthuycơhộitựchủtựchịutráchnhiệmchothànhphốThủĐứbxh giải vô địch quốc gia thổ nhĩ kỳ quyền hạn của HĐND thành phố và UBND TP. Thủ Đức (thuộc TP. Hồ Chí Minh). Đây là thuận lợi để thành phố Thủ Đức thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Cụ thể, so với HĐND cấp huyện thì HĐND TP. Thủ Đức có thêm 3 nội dung mới. Trong đó, HĐND TP. Thủ Đức được quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án đầu tư công nhóm B, nhóm C sử dụng vốn ngân sách phường trực thuộc; tổ chức thực hiện chương trình, dự án đầu tư công theo phân cấp.

Đi kèm đó, UBND TP. Thủ Đức phải có nhiệm vụ xây dựng, trình HĐND cùng cấp quyết định nội dung trên cùng nhiều nội dung khác.

Theo các chuyên gia, nếu so sánh với một số đô thị loại I thuộc tỉnh như TP. Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai), TP. Mỹ Tho (tỉnh Tiền Giang), TP. Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), TP. Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), thì TP. Thủ Đức có quy mô tương đương các thành phố này. Do đó, công tác quản lý TP. Thủ Đức cũng không là vấn đề quá khó.

Tuy nhiên, mô hình thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương chưa có tiền lệ ở nước ta, nên cũng cần có cơ chế phân cấp mạnh mẽ để TP. Thủ Đức phát triển như kỳ vọng. Đây vừa là cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức.

Điều quan trọng hiện nay là cần nhận diện, đầy đủ những khó khăn, thách thức của mô hình này để có các giải pháp đồng bộ, quyết liệt trong quá trình hoạt động.

Theo Tiến sĩ Diệp Văn Sơn - nguyên Phó Vụ trưởng, Bộ Nội vụ thì thực tế, vai trò của UBND thành phố là rất lớn để có thể xây dựng, tham mưu chuẩn xác (còn HĐND thành phố xem xét thông qua chủ trương) để quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án đầu tư công nhóm B, nhóm C. Đây được xem là một công việc khá phức tạp, đòi hỏi chuyên môn cao.

Cụ thể, Luật Đầu tư công cùng các hướng dẫn quy định chi tiết về hồ sơ, nội dung và thời gian thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư chương trình, dự án đầu tư công nhóm B, C (và A).

Trong đó, nội dung thẩm định chủ trương đầu tư phải phù hợp với các tiêu chí xác định chương trình đầu tư công; sự tuân thủ các quy định pháp luật trong nội dung hồ sơ trình thẩm định; sự phù hợp với các mục tiêu chiến lược; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực; quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật.

Cùng đó là các nội dung về mục tiêu, quy mô, đối tượng đầu tư, thời gian, tiến độ thực hiện, phương án lựa chọn công nghệ chính, giải pháp bảo vệ môi trường, nguồn vốn và khả năng cân đối vốn; khả năng thu hồi vốn và trả nợ trong trường hợp sử dụng vốn vay; dự kiến bố trí vốn…

Phát huy 8 trụ cột lớn

Theo bà Đặng Thị Thu Trang - Khoa Hành chính - Nhà nước, Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh, khi sáp nhập quận 2, 9 và Thủ Đức không chỉ là thu gọn đầu mối mà còn phát huy 3 trục chủ lực (công nghệ cao, nguồn nhân lực và trung tâm tài chính) của TP. Thủ Đức, tạo thành hạt nhân phát triển của TP. Hồ Chí Minh, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế của vùng và cả nước.

Theo kế hoạch của UBND TP. Hồ Chí Minh, có 8 khu đô thị lớn đang được UBND thành phố kêu gọi đầu tư, bao gồm Trung tâm tài chính (gắn với Khu đô thị mới Thủ Thiêm); Trung tâm Thể thao và sức khỏe Rạch Chiếc; Trung tâm sản xuất ứng dụng công nghệ cao; Trung tâm Giáo dục - Đào tạo và nghiên cứu khoa học công nghệ; Trung tâm khởi nghiệp, sáng tạo lớn nhất Việt Nam; Trung tâm Công nghệ sinh thái (khu vực Tam Đa và Đại học Long Phước); Trung tâm Giao thông (kết nối vùng Đông Nam Bộ và cảng container Cát Lái) và Khu đô thị cảng Trường Thọ (thuộc quận Thủ Đức hiện nay).

Để xây dựng và phát triển 8 trụ cột lớn trên, từ 22/12, TP. Hồ Chí Minh bắt đầu phát hành và nhận tiền mua trái phiếu chính quyền địa phương TP. Hồ Chí Minh, với tổng khối lượng phát hành trái phiếu của đợt này là 2.000 tỷ đồng. Các trái phiếu có các kỳ hạn 15 năm, 20 năm, 30 năm và được phát hành dưới hình thức bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử.

Đây là một trong những chủ trương đầu tiên của TP. Hồ Chí Minh ngay sau khi Quốc hội thông qua đề án thành phố Thủ Đức, nhằm tăng cường nguồn vốn đầu tư phát triển để thực hiện các chương trình, dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được HĐND thành phố thông qua. Nguồn vốn từ trái phiếu cũng tăng khả năng bổ sung nguồn chi cho đầu tư phát triển của thành phố.

Theo Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong, năm 2021, TP. Hồ Chí Minh có kế hoạch vay khoảng 16.026 tỷ đồng từ nguồn Chính phủ để triển khai cho vay lại. Trong đó, mục đích của kế hoạch này để bù đắp bội chi ngân sách của thành phố hiện nay; một phần trả nợ gốc và cũng giải quyết các vấn đề lớn về ngân sách của thành phố, bao gồm cả tăng cơ chế và phân quyền cho TP. Thủ Đức vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý cho triển khai.

Trong lộ trình phát triển kinh tế năm 2021 có 20 chỉ tiêu phát triển được TP. Hồ Chí Minh dự kiến triển khai, trong đó ưu tiên tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn (GRDP) phấn đấu đạt từ 6% trở lên. Các nguồn lực được kỳ vọng sẽ khởi sắc từ thành phố Thủ Đức, nơi sẽ được áp dụng các cơ chế, phân cấp đặc thù trong thời gian tới. Đặc biệt, kỳ vọng thúc đẩy tỷ trọng khu vực dịch vụ trong GRDP lên trên 60% và GRDP bình quân đầu người đạt 6.500 USD/người, tỷ lệ người dân hài lòng với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước ở từng lĩnh vực đạt 91% trở lên./.

Gia Cư