(CMO) Từ khi mới thành lập, Đảng ta đã nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Là người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, lãnh đạo tất yếu phải có kiểm tra, “Kiểm tra khéo về sau khuyết điểm nhất định bớt đi”; “Kiểm soát khéo, bao nhiêu khuyết điểm lòi ra hết”.

Trải qua 70 năm hình thành và phát triển, ngành kiểm tra Đảng góp phần bảo đảm cho mục tiêu, lý tưởng, cương lĩnh, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được nghiêm chỉnh thực hiện. Đồng thời, tăng cường việc giữ gìn kỷ luật, kỷ cương, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, góp phần xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Những mốc son

Từ thực tế yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của công tác xây dựng Đảng, ngày 16/10/1948, Ban Thường vụ Trung ương Đảng khoá I ban hành Quyết nghị số 29-QN/TW thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng gồm 3 đồng chí, có nhiệm vụ “Đi xuống các khu xem xét chủ trương của Đảng có được thi hành và có sát, đúng không, đồng thời xem xét sự thi hành kỷ luật trong Đảng để tiếp thu kinh nghiệm giúp Trung ương bổ khuyết cho chính sách của Đảng”. Từ đó, ngày 16/10 hàng năm trở thành ngày truyền thống của ngành kiểm tra Đảng.

Vào tháng 3/1951, Trung ương Đảng có nghị quyết chỉ đạo Ban Kiểm tra Trung ương sẽ kiêm luôn nhiệm vụ Ban Thanh tra của Chính phủ, có trách nhiệm kiểm tra cả trong quân đội. Mô hình này được thực hiện 6 năm (đến tháng 4/1957) đã được Ban Bí thư Trung ương Đảng ra quy định mới bằng việc tách riêng Ban Kiểm tra của Đảng và Ban Thanh tra của chính quyền hoạt động độc lập.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (1960-1976), Ban Chấp hành Trung ương đã bầu Ban Kiểm tra Trung ương gồm 11 đồng chí, do đồng chí uỷ viên Trung ương Đảng làm trưởng ban. Ở miền Nam, do điều kiện chiến tranh nên trước năm 1969, hầu hết chưa thành lập cơ quan kiểm tra chuyên trách, công tác kiểm tra nói chung do cấp uỷ thực hiện. Ngày 14/8/1969, Trung ương Cục miền Nam ra Nghị quyết số 13 thành lập ban kiểm tra các cấp, từ đó Ban Kiểm tra Trung ương Cục được thành lập. Ở khu V, Ban Kiểm tra Khu uỷ thành lập tháng 3/1970, sau đó ban kiểm tra ở các cấp tỉnh, thành, huyện… lần lượt được thành lập.

Toạ đàm “Nâng cao chất lượng công tác giám sát và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm trên địa bàn tỉnh Cà Mau”. Ảnh:  Phương Lài

Từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (1976-1982) đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng (2016-2021), Ban Chấp hành Trung ương bầu Uỷ ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương từ 9-21 đồng chí và bầu 1 đồng chí bí thư Trung ương Đảng hoặc uỷ viên Bộ Chính trị làm chủ nhiệm, một số đồng chí uỷ viên Trung ương Đảng và một số đồng chí ngoài Trung ương Đảng làm phó chủ nhiệm.

Cùng với sự ra đời và kiện toàn Ban Kiểm tra, sau này là UBKT các cấp, đội ngũ cán bộ kiểm tra ngày càng phát triển. Khi mới thành lập chỉ có 3 đồng chí ở cấp Trung ương, đến nay đã có hơn 6.000 cán bộ chuyên trách từ cấp quận, huyện, thị xã trở lên và hơn 65.000 cán bộ kiểm tra kiêm chức.

Lớn mạnh ngành kiểm tra cà mau

Ngành kiểm tra Đảng của tỉnh Cà Mau được thành lập sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước. Trước đó, công tác kiểm tra Đảng của tỉnh đều được cấp uỷ trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Từ 4 đồng chí Ban Kiểm tra Tỉnh uỷ lâm thời được Bộ Chính trị chỉ định vào năm 1976, đến nay UBKT Tỉnh uỷ Cà Mau có từ 10 đến 11 đồng chí, do đồng chí uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ làm chủ nhiệm; cán bộ, nhân viên cơ quan từ 12-35 người.

Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ tỉnh Cà Mau nhiệm kỳ 2015-2020 đã xác định: “Cấp uỷ lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng; thực hiện quy hoạch, đào tạo, luân chuyển cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát của cấp uỷ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. UBKT các cấp thực hiện tốt công tác tham mưu giúp cấp uỷ chỉ đạo và thực hiện kiểm tra, giám sát theo chức năng, nhiệm vụ. Nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, giám sát; tập trung kiểm tra, giám sát những vấn đề nổi cộm, bức xúc, những lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm; kiên quyết xử lý vi phạm sau kiểm tra, giám sát”. 

Ông Hồ Minh Chiến, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh uỷ, cho biết: “Sau Đại hội Đảng bộ, cấp uỷ, UBKT các cấp trong tỉnh đã bám sát mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện đạt chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng và hiện thực hoá các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá X) về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”.

Theo đó, cấp uỷ, UBKT các cấp trong tỉnh tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng và chủ động tổ chức thực hiện toàn diện các nhiệm vụ do Điều lệ Đảng quy định; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp, Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI, XII về xây dựng Đảng và Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị. Từ đó, tạo được sự chuyển biến rõ nét trong công tác xây dựng Đảng.

UBKT các cấp chủ động thực hiện khá tốt công tác kiểm tra đảng viên và tổ chức Đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm; kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng; công tác giám sát được thực hiện nghiêm túc; công tác giải quyết tố cáo, khiếu nại, kiểm tra tài chính Đảng được chú trọng; việc thi hành kỷ luật đối với tổ chức Đảng, đảng viên cơ bản đúng phương hướng, phương châm, nguyên tắc theo quy định; chất lượng các cuộc kiểm tra, giám sát tiếp tục được nâng lên.

Chủ nhiệm UBKT Tỉnh uỷ Hồ Minh Chiến quyết tâm: “Phát huy những thành tích đã đạt được, thời gian tới, cấp uỷ, UBKT các cấp trong tỉnh tập trung thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết Trung ương 5 khoá X về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2020. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn công tác kiểm tra, giám sát gắn với củng cố, kiện toàn bộ máy cơ quan UBKT các cấp. Xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, kinh nghiệm và tinh thông nghiệp vụ, đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra trong tình hình mới”./.

Đỗ Chí Công