Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình phát biểu khai mạc hội thảo.

Hải quan Việt Nam chủ trì đàm phán liên bộ

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình nhấn mạnh, hội thảo nhằm giới thiệu về các biện pháp trong FTA và thông báo về cam kết của Việt Nam tại TFA. Đồng thời so sánh cam kết của Việt Nam tại TFA và Luật Hải quan sửa đổi năm 2014, những cải cách thủ tục hải quan hiện nay, vai trò của Hải quan trong việc thực thi TFA…

Đánh giá về mục tiêu đàm phán TFA trong WTO, ông Nguyễn Toàn, Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế, Tổng cục Hải quan cho rằng, mục tiêu là tạo thuận lợi thương mại, đảm bảo cân bằng giữa thuận lợi và tuân thủ pháp luật; xúc tiến việc vận chuyển, thông quan hàng hóa; đẩy mạnh sự phối hợp giữa Hải quan và các cơ quan khác; nâng cao hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực.

Theo ông Nguyễn Toàn, lợi ích của Hiệp định TFA đối với Chính phủ là: giảm chi phí thương mại, tăng cơ hội tạo công ăn việc làm và thu nhập, thúc đẩy phát triển kinh tế; đối với doanh nghiệp: giảm thời gian thông quan, giảm chi phí, tăng cường năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu và mở rộng thị trường; đối với cơ quan Hải quan: tăng cường hiệu quả quản lý hải quan, giảm thời gian thông quan, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin, tăng cường hợp tác hải quan và áp dụng nghiệp vụ hải quan hiện đại.

Hiệp định bắt đầu đàm pháp từ 2004, khi đó Việt Nam chưa tham gia WTO, nên tháng 6-2008, Việt Nam bắt đầu tham gia, trong đó Hải quan Việt Nam chủ trì nhóm đàm phán liên bộ từ năm 2008. Đến nay, Việt Nam đã tổ chức được 3 hội thảo quốc gia đánh giá nhu cầu hỗ trợ, xây dựng phương án kết thúc đàm phán, hoàn tất các thủ tục liên quan đến hiệp định. Bên cạnh đó, Hải quan đã chủ động chuyển tải các nội dung cam kết vào tiến trình hiện đại hóa...

So sánh các nội dung quy định trong Hiệp định tạo thuận lợi thương mại và việc sửa đổi pháp luật hải quan, ông Ngô Minh Tuấn, đại diện Cục Giám sát quản lý về hải quan nêu bật những nội dung tương ứng phù hợp, giúp tạo thuận lợi cho công tác quản lý, cũng như tạo thuận lợi cho hoạt động XNK của doanh nghiệp.

Chẳng hạn về nội dung xác định trước, trong Hiệp định quy định xác định trước phân loại hàng hóa, xác định trước xuất xứ hàng hóa, phương pháp xác định trị giá hải quan, miễn giảm thuế hải quan, hạn ngạch thuế quan và các vấn đề khác. Trong Luật Hải quan 2014 cũng có các nội dung phân loại hàng hóa, xuất xứ hàng hóa, phương pháp xác định trị giá hải quan…

Hiệp định có yêu cầu về quản lý rủi ro, tập trung quản lý các lô hàng rủi ro cao, giải phóng nhanh các lô hàng rủi ro thấp, kiểm tra sau thông quan đánh giá tính tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp. Luật Hải quan 2014 cũng đưa ra các nội dung phù hợp, trong đó có quản lý rủi ro, đặc biệt thay đổi về nhận thức kiểm tra sau thông quan.

Doanh nghiệp hưởng lợi từ TFA

Phân tích các lợi ích doanh nghiệp được hưởng lợi từ TFA, ông Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịch Ủy ban tư vấn Chính sách thương mại quốc tế trung tâm WTO- VCCI, lợi ích lớn nhất Hiệp định TFA là từ cải cách thủ tục hải quan: thuận lợi hóa thương mại, thuận lợi hơn trong thủ tục hải quan.

Nội dung FTA có tiêu chuẩn bắt buộc cho cải cách thủ tục hải quan. Trong đó có các tiêu chuẩn bắt buộc và minh bạch hóa, Chẳng hạn, đối với các quy định đã có: doanh nghiệp được quyền biết thông tin gì, công bố ở đâu. Đối với các quy định sắp có, doanh nghiệp được quyền bình luận về quy định mới như thế nào, được quyền có thời gian chuẩn bị thực hiện quy định mới, được quyền biết về quy định của cơ quan Nhà nước trước khi XNK hàng hóa…

Ông Herb Cochran, Giám đốc điều hành Amcham tại TP.HCM cho rằng, hoạt động XNK của Việt Nam và Hoa Kỳ ngày càng tăng, doanh thu XK của sang Hoa Kỳ rất lớn, nhưng không phải hoàn toàn do các doanh nghiệp của Việt Nam thực hiện mà phần lớn do các doanh nghiệp nước ngoài thực hiện. Khi TPP được kí kết, Việt Nam sẽ có hưởng lợi rất lớn. Hiện nay, XK tăng 28,4%, nếu có TPP XK sẽ tăng 34,7%; NK hàng tiêu dùng và chế biến sẽ tăng nhiều hơn, khoảng 27%; thu hút nhiều FDI, kết nối mạnh hơn với chuỗi cung ứng quốc tế; giảm thủ tục, giấy tờ cho các doanh nghiệp đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Hiện nay, Hoa Kỳ có hơn 10.000 DN ưu tiên, trong đó có cả các doanh nghiệp Việt Nam. Điều này chứng tỏ các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó có chương trình doanh nghiệp ưu tiên của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam cần có động lực mới để tăng trưởng phát triển kinh tế đất nước.

Dẫn chứng nội dung Thủ tướng Chính phủ làm việc với Tổng cục Hải quan vào tháng 7-2014, ông Herb Cochran cho rằng, cải cách thủ tục hải quan có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với doanh nghiệp. Hiện nay, ngành Hải quan đang nỗ lực thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc cải cách thủ tục hải quan…