Một cuộc khảo sát của của Reuters/Ipsos với hơn 3.900 người trưởng thành ở Mỹ đã chỉ ra rằng có sự lo ngại về khả năng xảy ra tình trạng bất ổn tái diễn sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào ngày 5 tháng 11 giữa Tổng thống Joe Biden đến từ Đảng Dân chủ và cựu Tổng thống Donald Trump của Đảng Cộng hòa.

Trước đó vào năm 2020, khi ông Donald Trump thất bại trong cuộc bầu cử và tuyên bố một cách không chính xác rằng ông thua cuộc là do gian lận, điều này đã kích động hàng nghìn người ủng hộ ông xông vào Điện Capitol của Mỹ.

Nhiều nhà nhận định cho rằng, ông Donald Trump đang chuẩn bị một cơ sở để tranh cãi về kết quả nếu ông thất bại trong cuộc tái đấu với Tổng thống Joe Biden lần thứ hai. Ông có thể sử dụng các tuyên bố không chính xác hoặc các biện pháp pháp lý để chống lại kết quả của cuộc bầu cử và tạo ra tranh cãi.

Những người ủng hộ ông Donald Trump tập trung tại lối vào phía tây của Điện Capitol trong một cuộc biểu tình bên ngoài tòa nhà Điện Capitol ở Washington, vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 (Ảnh: Reuters)

Trong cuộc khảo sát trực tuyến, khoảng 68% người tham gia, gồm 83% đảng viên Đảng Dân chủ và 65% đảng viên Đảng Cộng hòa, cho biết họ đồng ý với tuyên bố rằng họ lo ngại về việc những người cực đoan có thể sử dụng bạo lực nếu họ không hài lòng với kết quả của cuộc bầu cử.

Tuy nhiên, tỷ lệ 15% người tham gia cho biết họ không đồng ý và 16% còn không chắc chắn, thể hiện mức độ lo ngại đáng kể trong cộng đồng về nguy cơ bạo lực chính trị, nhưng cũng có một số người không chắc chắn hoặc không đồng tình với quan điểm này.

Trong các cuộc phỏng vấn gần đây, ông Donald Trump đã từ chối cam kết chấp nhận kết quả bầu cử và tại các cuộc họp tranh cử, ông đã cho rằng các đảng viên Dân chủ là những “kẻ gian lận”.

Cuộc khảo sát được thực hiện từ ngày 7/5 đến ngày 14/5, kết quả cho thấy, mức độ tin tưởng vào sự công bằng, chính xác và hợp pháp trong kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11 của Đảng Cộng hòa chỉ đạt 47%, thấp hơn mức độ mà Đảng Dân chủ tin tưởng là 87% (kết quả khảo sát này có sai số cộng hoặc trừ 2%).

Trước đó vào cuối năm 2020, ông Donald Trump từ chối chấp nhận sự thất bại trước ông Joe Biden trong bối cảnh đầy biến động khi đại dịch COVID-19 bùng phát và các cuộc biểu tình đòi công bằng chủng tộc lan rộng tại Mỹ.

Mặc dù có nhiều phiên tòa đã bác bỏ các cáo buộc gian lận trong cuộc bầu cử của ông Donald Trump, nhưng ông và các người đồng minh của mình vẫn tổ chức một chiến dịch lớn nhằm cản trở Quốc hội chứng nhận kết quả cuộc bầu cử.

Điều này đã đạt đỉnh điểm trong vụ tấn công vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Trong vụ tấn công này, khoảng 140 cảnh sát đã bị thương, 1 người đã tử vong vào ngày hôm sau và 4 người sau đó đã tự sát.

Theo thông tin từ Bộ Tư pháp Mỹ, có hơn 1.400 người đã bị bắt giữ liên quan đến vụ tấn công vào Điện Capitol, và hơn 500 người trong số họ bị kết án tù. Trong số những người này có các thủ lĩnh của các nhóm cực đoan như Oath Keepers và Proud Boys.

Ông Donald Trump đã mô tả những người này như là "con tin" và ông cũng nói rằng ông có thể ban ân xá cho một số trong số họ nếu ông trở lại Nhà Trắng. Điều này chỉ ra mức độ nghiêm trọng của sự căng thẳng chính trị và tình trạng bất ổn xã hội mà cuộc bầu cử và các tranh luận liên quan đã gây ra.

Ông Donald Trump đang phải đối mặt với các cáo buộc hình sự tại Washington và Georgia vì cố gắng lật ngược kết quả thất bại của ông trong cuộc bầu cử. Tuy nhiên, khả năng lớn là các vụ án này sẽ không được xét xử trước khi cuộc bầu cử diễn ra. Ông đã không thừa nhận tội trong cả hai trường hợp và phủ nhận tất cả hành vi sai trái.

Theo báo cáo gần đây của Reuters, các nhân viên bầu cử, thẩm phán và các quan chức nhà nước khác đã phải đối mặt với một làn sóng đe dọa và quấy rối kể từ năm 2020. Các nhà nhận định cho rằng, hậu quả của các sự kiện chính trị và tranh cãi liên quan đến cuộc bầu cử đã tác động trực tiếp đến an ninh và an toàn của những người làm việc trong hệ thống bầu cử và hệ thống tư pháp.

Cuộc thăm dò của Reuters phản ánh xu hướng tương tự với một cuộc khảo sát trước đó được tiến hành vào tháng 10 năm 2022, trước cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ, khi có 64% người Mỹ lo ngại về bạo lực cực đoan. Kết quả này phản ánh mối lo ngại về bạo lực chính trị và cực đoan đã tồn tại và tiếp tục tăng cao trong cộng đồng Mỹ qua các thời kỳ chính trị khác nhau.