内容摘要：Mức bảo đảm an ninh nguồn nước chỉ đạt mức 2/5Liên quan đến vấn đề an ninh nguồn nước, báo cáo của B kết quả của fa cup

Mức bảo đảm an ninh nguồn nước chỉ đạt mức 2/5

Liên quan đến vấn đề an ninh nguồn nước,ínhkếsáchlâudàichoanninhnguồnnướkết quả của fa cup báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường gửi đến Quốc hội cho biết, chính sách, pháp luật về an ninh nguồn nước của nước ta đã được thể hiện trong nhiều văn bản pháp luật và ngày càng hoàn thiện. Đặc biệt, lần đầu tiên, nội dung bảo đảm an ninh nguồn nước đã được thể chế hóa tại Luật Tài nguyên nước 2023 với việc quy định về khái niệm an ninh nguồn nước và những nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể.

Đảm bảo an ninh nguồn nước đã được thể chế hóa tại Luật. Ảnh TL

Các chính sách liên quan đến bảo đảm an ninh nguồn nước cũng đã được thể hiện xuyên suốt trong Luật Tài nguyên nước 2023 nhằm bảo đảm số lượng, chất lượng nước phục vụ dân sinh trong mọi tình huống, đáp ứng nhu cầu sử dụng nước cho các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, môi trường và giảm thiểu rủi ro, tác hại từ các thảm họa do con người và thiên nhiên gây ra liên quan đến nước.

Thời gian qua, công tác triển khai thực hiện chính sách, pháp luật về an ninh nguồn nước và các quy hoạch liên quan, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này cũng được tập trung thực hiện.

Mặc dù vậy, báo cáo của Bộ này cũng nêu rõ, theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, mức bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia của Việt Nam mới chỉ đạt ở mức 2/5.

Những thách thức về an ninh nguồn nước vẫn đang hiện hữu bởi nguồn nước của Việt Nam chủ yếu phụ thuộc vào nước ngoài và phân bố không đều theo không gian, thời gian. Cùng với đó, rừng đầu nguồn bị suy giảm, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn... đang tác động mạnh mẽ tới nguồn nước.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, áp lực phát triển kinh tế - xã hội khiến nhu cầu nước tăng nhanh chóng, bình quân trong vòng 50 năm qua đã tăng gấp 3 lần và dự báo đến năm 2030 nhu cầu sử dụng nước cho các ngành lên tới gần 122,5 tỷ m3/năm.

Ô nhiễm nguồn nước gia tăng, nhất là nước thải chưa được xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn xả vào nguồn nước, đã và đang gây sức ép ngày càng lớn, nghiêm trọng đến cả số lượng và chất lượng nguồn nước các sông, suối và các tầng chứa nước...

Tìm cơ chế, nguồn lực để đảm bảo an ninh nguồn nước

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, mâu thuẫn trong khai thác, sử dụng nước gia tăng, chủ yếu liên quan đến lợi ích kinh tế giữa các ngành, lĩnh vực...

“Chúng ta cũng chưa có hệ thống hỗ trợ công cụ ra quyết định phục vụ xây dựng kịch bản nguồn nước, điều hòa, phân phối tài nguyên nước thống nhất trên lưu vực sông để điều phối hoạt động khai thác, sử dụng nước của các ngành, các địa phương theo quy hoạch nhằm tối ưu hóa lợi ích về kinh tế - xã hội” - báo cáo gửi đến Quốc hội của Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ.

Tích trữ, điều hòa, phân phối nguồn nước là rất quan trọng. Ảnh TL

Bên cạnh đó, môi trường do nguồn nước mang lại dẫn đến tình trạng sử dụng nước lãng phí, hiệu quả sử dụng không cao, chưa đáp ứng được nhu cầu về an ninh nước sạch, an ninh lương thực và an ninh năng lượng.

Như vậy, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc bảo đảm an ninh nguồn nước nói chung và phòng, chống tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu, suy giảm, ô nhiễm nguồn nước nói riêng là bài toán khó, phức tạp và chắc chắn không phải chỉ riêng Bộ Tài nguyên và Môi trường có thể "giải" được.

Việc lựa chọn vấn đề an ninh nguồn nước và giải pháp phòng, chống tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu, suy giảm, ô nhiễm nguồn nước để chất vấn tại Kỳ họp này, chính là một cơ hội để Quốc hội, Chính phủ cùng xem xét tổng thể, từ việc ban hành đến thực thi chính sách, pháp luật trong lĩnh vực này, những vướng mắc trong tổ chức thực hiện và đặc biệt là về cơ chế, về nguồn lực - khó ở đâu, vướng chỗ nào, cần gỡ thế nào?

Sáng nay, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề này. Trong đó, làm rõ những vấn đề nào cần có quyết sách từ Quốc hội; những vấn đề nào thuộc trách nhiệm và hành động của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các bộ, ngành liên quan; những vấn đề nào thuộc trách nhiệm và hành động cụ thể của các địa phương và của người dân, doanh nghiệp; việc gì phải làm ngay và việc gì phải tính kế sách dài lâu?

Trên thực tế, chúng ta đã nhận diện vấn đề an ninh nguồn nước từ sớm. Đặc biệt, văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã có tới 6 lần nhắc tới cụm từ an ninh nguồn nước. Những nỗ lực từ lập pháp, hoàn thiện khung khổ pháp lý và triển khai thực hiện cũng hết sức tích cực trong thời gian qua, nhưng kết quả cụ thể vẫn chưa “đồng tốc” với những thách thức đang ngày càng gay gắt hơn.

Vì thế, phiên chất vấn cũng là một cơ hội làm cho vấn đề an ninh nguồn nước được lan tỏa trong toàn xã hội, là "việc không của riêng ai" mà bất kỳ ai cũng phải chung tay bảo vệ từ những hành động nhỏ nhất. Thực tiễn đã cho thấy, từ những hành động nhỏ được lan tỏa, được nhận thức đầy đủ, đúng đắn cũng có thể mang lại hiệu quả to lớn./.

Nâng chỉ số an ninh nguồn nước quốc gia Trả lời phỏng vấn báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) cho rằng: “Trước tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn, thiếu, suy giảm, ô nhiễm nguồn nước hiện nay, tôi băn khoăn về các giải pháp hiệu quả để thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong đó, chúng ta cần tận dụng các nguồn tài nguyên có sẵn, đặc biệt là tài nguyên nước mưa - nguồn tài nguyên lâu nay chúng ta chưa khai thác hiệu quả”. Các bộ liên quan cần tập trung triển khai thực hiện các quy định pháp luật về bảo đảm an ninh nguồn nước; triển khai thực hiện hiệu quả Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15 và các văn bản dưới luật về an ninh nguồn nước. Cùng với đó, cần nghiên cứu đề xuất các phương án tăng cường khả năng trữ nước, điều tiết nguồn nước, liên kết vùng… chủ động nguồn nước cấp cho sinh hoạt, kinh tế - xã hội trên các lưu vực sông. Vấn đề bảo đảm an ninh nguồn nước là vấn đề lớn của quốc gia, nhất là với một quốc gia với 60% lượng nước phụ thuộc vào nước ngoài và là một trong các quốc gia chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lớn nhất trên thế giới. Do đó, Quốc hội, Chính phủ xem xét, tạo cơ chế, nguồn lực để thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhất là việc phục hồi các dòng sông, nguồn nước đang bị ô nhiễm, suy thoái, góp phần nâng chỉ số an ninh nguồn nước quốc gia lên nhóm các quốc gia đảm bảo hiệu quả trên thế giới.