Đây là nội dung được tập trung trao đổi,ănggiámsátcủacộngđồngđểnângcaohiệuquảchingânsákết quả cúp quốc gia argentina thảo luận tại Hội thảo Quản lý ngân sách nhà nước: Từ các sáng kiến thực tiễn đến giải pháp chính sách, do Liên minh Minh bạch ngân sách và Tổ chức Oxfam tại Việt Nam phối hợp tổ chức ngày 30/3, tại Vĩnh Phúc.
 |
| Các chuyên gia trao đổi, thảo luận tại hội thảo. Ảnh: Thiện Trần |
Bà Nguyễn Thu Hương, quản lý cao cấp Chương trình Quản trị, Tổ chức Oxfam tại Việt Nam cho biết, hiện nay, một tỷ lệ lớn ngân sách nhà nước được phân bổ cho các chương trình xã hội và dịch vụ công như nông thôn mới, khuyến nông, khuyến lâm, giáo dục và y tế. Tuy nhiên, tại nhiều địa phương trên cả nước việc thực hiện công khai thông tin ngân sách, cũng như thông tin về các hạng mục, danh mục các dự án đầu tư công để công chúng có thể tham gia đóng góp ý kiến và giám sát còn rất hạn chế.
Ở chiều tích cực ngược lại, một số ít tỉnh lại thực hiện rất tốt việc công khai, minh bạch ngân sách, đặc biệt, xây dựng được những cơ chế để người dân đánh giá và phản hồi về chất lượng các dịch vụ công nhằm điều chỉnh phân bổ ngân sách cho hiệu quả hơn.
Đơn cử như ở tỉnh Quảng Trị, HĐND tỉnh Quảng Trị đã áp dụng bộ tiêu chí chấm điểm để đánh giá và lựa chọn các dự án đầu tư công. Theo ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Chủ tịch thường trực HĐND tỉnh Quảng Trị, việc áp dụng bộ tiêu chí chấm điểm này đã giúp HĐND có được những cơ sở khoa học khi ra quyết định lựa chọn dự án đầu tư công, đảm bảo khách quan, công khai và minh bạch. Ví dụ năm 2016, thông qua thang điểm ưu tiên, HĐND đã đưa ra khỏi danh mục 4 công trình khởi công mới năm 2017 được đánh giá là chưa cần thiết với tổng số vốn đầu tư là 144 tỷ đồng thuộc nguồn vốn tỉnh quản lý.
Bên cạnh đó, Quảng Trị cũng áp dụng cơ chế để người dân đánh giá và phản hồi về chất lượng của các dự án đầu tư công cũng như các chương trình của nhà nước. Theo ông Nguyễn Đăng Ánh - Phó ban Kinh tế ngân sách, HĐND tỉnh Quảng Trị, sau quá trình tham vấn 678 hộ dân, HĐND đã phát hiện những bất cập trong việc phân bổ ngân sách cho chương trình khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư và kinh tế tập thể. Nhờ cắt bỏ những hạng mục không cần thiết với người dân, tỉnh Quảng Trị đã tiết kiệm hơn 4 tỷ đồng tiền ngân sách hàng năm.
Tương tự, ở tỉnh Hòa Bình, tỉnh cũng đang nỗ lực hỗ trợ các nhóm cộng đồng tham gia giám sát ngân sách và đầu tư công. Theo đó, các nhóm cộng đồng hiện đang tích cực giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo và các công trình đầu tư công tại địa phương.
“Sau khi tham gia các dự án về giám sát ngân sách và đầu tư công, nhóm cộng đồng hiểu rõ hơn vai trò của mình và cảm thấy có trách nhiệm trong việc giám sát các chương trình ở địa phương. Việc giám sát của cộng đồng giúp các công trình có chất lượng tốt hơn và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân. Tại xã Tòng Đậu, nhờ giám sát của cộng đồng, con mương ở xã đã được thiết kế hợp lý hơn và được kéo dài thêm 100m so với ban đầu”, ông Hà Văn Pởi, xã Tòng Đậu, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình chia sẻ.
“Các sáng kiến quản lý ngân sách ở địa phương như trường hợp ví dụ ở tỉnh Quảng Trị, Hòa Bình là những bài học tốt để cơ quan liên quan nghiên cứu và phát triển thành các giải pháp chính sách để có thể áp dụng ở quy mô rộng hơn, góp phần quản lý tốt hơn ngân sách nhà nước. Theo đó, các cơ quan chức năng ở địa phương cần nghiên cứu xây dựng các tiêu chí trong việc phân bổ ngân sách và lựa chọn dự án đầu tư để đảm bảo khách quan, công khai và minh bạch. Đặc biệt, cần áp dụng các cơ chế tham vấn rộng rãi trong quá trình ra quyết định chính sách ở các cấp cũng như đẩy mạnh sự tham gia giám sát của người dân đối với việc thực hiện các dự án đầu tư công…”, bà Nguyễn Thu Hương khuyến nghị./.
Diệu Thiện