Xung quanh vấn đề này PV TBTCVN đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Vũ Quang Trung,ổphầnhóadoanhnghiệpnhànướcNhàđầutưchiếnlượcyếuvốbang xếp hạng u23 châu á Phó Tổng giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

* PV: Ông đánh giá như thế nào về “bức tranh” cổ phần hóa DNNN trong thời gian qua?

- Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Trước hết, phải nhìn nhận rằng, cổ phần hóa là một chương trình dài hơi của Chính phủ. Trong vòng vài năm trở lại đây, Chính phủ đã quyết tâm đẩy mạnh tiến độ cũng như chất lượng của công tác cổ phần hóa, nhưng vẫn dựa trên quan điểm là không bán doanh nghiệp bằng mọi giá, mà phải bán đúng giá thị trường, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, vừa đóng góp cho nền kinh tế - xã hội chung của đất nước.

Tôi cho rằng, việc thực hiện cổ phần hóa là một nguồn hàng rất quan trọng cho thị trường chứng khoán, giúp thị trường tăng trưởng mạnh hơn về quy mô vốn hóa. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam còn nhiều dư địa để tăng trưởng, thì việc đẩy mạnh quá trình cổ phần hóa DNNN là điều rất hợp lý.

* PV: Bên cạnh những phiên bán đấu giá rất “hot” thì vẫn còn không ít các phiên khá “ế ẩm”. Theo ông, doanh nghiệp muốn cổ phần hóa cần điều gì để thu hút nhà đầu tư tham gia mạnh hơn?

- Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Để gia tăng sự hấp dẫn của doanh nghiệp trong mắt nhà đầu tư, thì DNNN, nhất là các doanh nghiệp lớn, cần chú ý tới công tác sắp xếp lại công ăn việc làm cho người lao động. Cùng với đó, cần giải quyết được những tồn đọng từ lúc còn là DNNN để khi chuyển mình sang công ty cổ phần sẽ hoạt động thuận lợi và có lãi ngay. Khi doanh nghiệp làm tốt điều này thì mới tạo được niềm tin cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước đối với quá trình cổ phần hóa nói chung. Tôi nghĩ đây là một điểm rất quan trọng mà các Ban chỉ đạo cổ phần hóa ở trung ương, cũng như địa phương nên lưu ý.

Ngoài ra, theo tôi cũng không nên cổ phần hóa theo hướng chỉ bán một lần là xong, tức là cần có câu chuyện hậu mãi. Điều này có nghĩa là, khi nhà đầu tư tham gia tích cực vào quá trình cổ phần hóa của doanh nghiệp, thì họ sẽ có được những ưu đãi nhất định. Chẳng hạn, vẫn duy trì các ưu đãi hiện nay dành cho DNNN, hoặc ít nhất cũng trong một thời gian nhất định, để có thể duy trì được hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp này. Chúng ta nên tránh sự thay đổi đột ngột từ việc đang được hưởng ưu đãi, khi chuyển sang công ty cổ phần thì bị cắt toàn bộ và ngay lập tức, dẫn tới việc doanh nghiệp khó duy trì hoạt động và nhà đầu tư mất niềm tin. Rõ ràng, việc cổ phần hóa như thế này vừa giúp cho nhà đầu tư và cả Nhà nước có thể giải quyết được bài toán về vốn, tăng cường hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là sự minh bạch – yếu tố rất cần thiết cho nền kinh tế.

* PV: Một số ý kiến quan ngại, nhà đầu tư chiến lược vẫn chưa thực sự “mặn mà” tham gia vào quá trình cổ phần hóa DNNN là do nguồn vốn của họ còn yếu. Quan điểm của ông thế nào về điều này?

- Ông Nguyễn Vũ Quang Trung:Chúng tôi cho rằng, nguồn vốn không phải là vấn đề lớn hiện nay của các nhà đầu tư chiến lược muốn tham gia vào doanh nghiệp cổ phần hóa. Bởi khi nhà đầu tư muốn thực sự trở thành cổ đông chiến lược thì họ đã có sẵn nguồn vốn rồi, chứ không phải đến lúc cần mua cổ phần doanh nghiệp nào đó mới đi huy động vốn trên thị trường. Tất nhiên, luồng tiền chảy trong nền kinh tế không phải là vô biên, nhưng các giao dịch càng nhiều thì vòng quay vốn càng lớn và hiệu quả sử dụng vốn càng tốt. Do vậy, trong nền kinh tế nếu có 100 đồng thì không có nghĩa chỉ vỏn vẹn 100 đồng.

Một điểm nữa như tôi đã trình bày ở trên là cách thức nào để nhà đầu tư chiến lược vào doanh nghiệp mà họ vẫn nhìn thấy tiềm năng để số vốn của họ tiếp tục được sinh sôi, thì họ sẽ vào đầu tư. Điều này cũng đã được thực tế chứng minh trong khá nhiều phiên đấu giá, khi có nhiều nhà đầu tư sẵn sàng tham gia với lượng vốn hàng nghìn tỷ đồng và với một mức giá rất cao. Do vậy, những phiên này rõ ràng là có lợi cho Nhà nước, nhưng chắc chắn các nhà đầu tư cũng đã có tính toán chặt chẽ để đem lại lợi ích cho mình.

Bởi vậy, tôi xin nhấn mạnh rằng, đúng là nguồn vốn là một yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng thị trường này, nhưng đó không phải là khó khăn nhất hiện nay.

* PV: Xin cảm ơn ông!

Duy Thái