Tranh tụng tại phiên tòa là một trong những nội dung có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động tố tụng hình sự. Trong đó,ấtlượngtranhtụngtạsoi kèo bi kiểm sát viên với vai trò là người đại diện cho Nhà nước thực hành quyền công tố tham gia tranh tụng tại phiên tòa nhằm đảm bảo việc bị cáo được đưa ra truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
 |
Kiểm sát viên tham gia tranh tụng tại phiên tòa hình sự.
Trong xét xử các vụ án hình sự, có thể xem kiểm sát viên là chủ thể chính trong quá trình tranh tụng. Tranh tụng vừa là quyền, vừa là trách nhiệm của kiểm sát viên. Việc kiểm sát viên tham gia tranh tụng tại tòa trước hết nhằm mục đích bảo vệ tính đúng đắn, khách quan, có căn cứ về quan điểm truy tố. Đồng thời, thông qua quá trình tranh tụng giúp kiểm sát viên có thể phát hiện những nội dung không phù hợp để có những quyết định chính xác trong việc truy tố.
Tại Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) thị xã Ngã Bảy, theo thống kê, trong năm 2015, tòa án chấp nhận quan điểm truy tố của viện kiểm sát là 45 vụ, không có vụ án nào viện kiểm sát phải rút truy tố hay thay đổi tội danh. Qua đó, phản ánh chất lượng truy tố được đảm bảo thực thi khá tốt. Bà Ngô Thị Tám, Viện trưởng VKSND thị xã Ngã Bảy, cho biết: “Việc tranh tụng tại phiên tòa có ý nghĩa quan trọng trong việc xét xử các vụ án hình sự. Thông qua hoạt động tranh tụng, thể hiện được vai trò, vị trí của viện kiểm sát và kiểm sát viên trong hoạt động tư pháp, đảm bảo việc tranh tụng được công khai giữa những người tham gia tố tụng, đảm bảo cho hội đồng xét xử có quyết định chính xác trước khi tuyên một bản án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật”.
Trong thực tiễn xét xử hiện nay, nhiều kiểm sát viên đảm bảo tốt vai trò khi tham gia tranh tụng tại phiên tòa, thể hiện được sự bình tĩnh, tự tin trong đối đáp, tranh luận; thể hiện bản lĩnh người thực hành quyền công tố, tạo được hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp một số kiểm sát viên khi tranh luận với luật sư, bị cáo chưa có sức thuyết phục, không phản bác lại được quan điểm phản biện của luật sư, dẫn đến không thuyết phục được hội đồng xét xử, ảnh hưởng đến chất lượng truy tố tại phiên tòa.
Anh Lâm Văn Bình, Phó Viện trưởng VKSND thị xã Ngã Bảy, cho rằng: “Để tranh tụng tốt đòi hỏi cán bộ kiểm sát viên trước khi tham gia phiên tòa phải nắm chắc hồ sơ vụ án, các tài liệu, chứng cứ, chuẩn bị đề cương xét hỏi và dự kiến một số tình huống trong trường hợp bị cáo phản cung, không nhận tội hoặc tranh luận với luật sư trong trường hợp vụ án có luật sư tham gia. Việc chuẩn bị tốt sẽ giúp cho kiểm sát viên tự tin, mạnh dạn tranh luận, bảo vệ quan điểm của mình”.
Còn anh Nguyễn Hoài Nam, kiểm sát viên VKSND thị xã Ngã Bảy, chia sẻ: “Đối với những kiểm sát viên mới được bổ nhiệm thường gặp khó khăn trong quá trình tranh tụng do còn yếu về khả năng tranh luận, đôi khi mất bình tĩnh dẫn đến tranh luận thiếu thuyết phục. Bên cạnh đó, tỷ lệ án ở cấp huyện có luật sư tham gia ít nên kiểm sát viên chưa có điều kiện cọ xát thực tế, dẫn đến lúng túng, bị động trong những phiên tòa có luật sư tham gia”. Có thể nhận thấy, để nâng cao chất lượng tranh tụng đối với đội ngũ kiểm sát viên hiện nay, đòi hỏi mỗi kiểm sát viên phải tích cực tìm hiểu, nghiên cứu và nắm vững các quy định của pháp luật, đồng thời thường xuyên rèn luyện, nâng cao kỹ năng tranh luận tại phiên tòa nhằm đảm bảo cho công tác tranh tụng ngày càng đạt hiệu quả tốt hơn.
Nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại phiên tòa là một trong những yêu cầu đối với công tác cải cách tư pháp hiện nay và là một trong những khâu đột phá của ngành kiểm sát Hậu Giang trong năm 2016. Bà Ngô Thị Tám cho biết thêm: Để thực hiện tốt công tác này, đơn vị đã quán triệt đến từng kiểm sát viên nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công việc, thể hiện bản lĩnh người thực hành quyền công tố tại phiên tòa; chủ động sắp xếp, phân công hợp lý đối với những kiểm sát viên mới được bổ nhiệm để tích lũy kinh nghiệm, đồng thời kết hợp với tòa án tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nhìn nhận những hạn chế còn tồn tại, qua đó khắc phục và nâng cao hơn nữa chất lượng tranh tụng của đội ngũ kiểm sát viên trong thời gian tới.
Bài, ảnh: ĐÌNH BẢO