Nhiều lô hàng nhập khẩu không đạt chất lượng
TheănchặnhànglậuquacảngSàiGòxếp hạng bóng đá châu âuo Cục Hải quan TP.HCM, tính từ đầu năm 2015 đến ngày 23-4, toàn cục đã phát hiện được trên 900 vụ vụ vi phạm pháp luật về hải quan, trị giá trên 42 tỷ đồng. Hành vi và phương thức thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại chủ yếu là NK hàng hóa không đủ điều kiện tiêu chuẩn NK theo quy định; NK hàng hóa không khai báo, sai khai báo về tên hàng, trọng lượng, mã số thuế suất dẫn đến thiếu số thuế phải nộp; giả mạo hồ sơ, chứng từ, con dấu để khai báo hải quan; NK hàng đã qua sử dụng là hàng cấm nhập, hàng quà biếu cá nhân có số lượng lớn, thường xuyên nhận hàng; sản phẩm động vật hoang dã từ các nước châu Phi, Pháp…
Điển hình có lô hàng nhập khẩu sai khai báo hải quan của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xây dựng V.B.(quận 2 TP.HCM) bị Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện lập biên bản vi phạm ngày 20-4-2015. Công ty này khai báo NK gần 34 tấn gạch ốp lát, nhưng hàng thực nhập là tấm sàn nhựa, ẩn lậu gần 100 triệu đồng tiền thuế. Đáng chú ý, tình trạng NK hàng không đạt chất lượng theo quy định cũng bị Cục Hải quan TP.HCM phát hiện nhiều trường hợp. Công ty TNHH K.P.T. (quận Tân Bình, TP.HCM) nhập khẩu qua cảng Cát Lái TP.HCM trên 15 tấn phân bón lá các loại, trị giá gần 500 triệu đồng. Căn cứ vào kết quả kiểm tra thực tế và chứng thư giám định, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 kết luận, toàn bộ lô hàng nhập khẩu không đủ điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định. Mới đây, toàn bộ hồ sơ vụ việc đã được chuyển cho Cục Hải quan TP.HCM xem xét, xử lý. Trước đó, vào cuối tháng 3-2015, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 đã lập biên bản vi phạm đối với Công ty TNHH Dịch vụ H.L. (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) về hành vi nhập khẩu hàng không khai báo hải quan và không đủ điều kiện nhập khẩu. Hàng hóa gồm 1.236 kiện dầu hấp tóc, kem ủ tóc các loại, trị giá trên 234 triệu đồng; lập biên bản vi phạm đối với Công ty TNHH TM-DV-XNK Việt N.A. về hành vi nhập khẩu 10 tấn que thép không gỉ, nhưng không đủ điều kiện, tiêu chuẩn nhập khẩu theo quy định…
Lợi dụng chuyển luồng để gian lận
Theo Đội Kiểm soát Hải quan, với chương trình thông quan điện tử hiện nay, DN có thể biết trước thông tin phân luồng cho lô hàng XK, NK của mình. Đối với hàng XK khi DN nhận được thông tin phân luồng (miễn kiểm tra thực tế hàng hoá) có thể đưa những container hàng hoá không đúng với khai báo để XK. Đối với các lô hàng NK, DN cố tình khai báo sai: Trường hợp đựơc miễn kiểm tra thực tế hàng hoá (DN thực hiện trót lọt); trường hợp phải kiểm tra thực tế (luồng Đỏ) hoặc có sự phối hợp công tác của các lực lượng chức năng (như Công an, Quản lý thị trường, các lực lượng khác…), DN đối phó bằng cách xin sửa chữa, khai bổ sung cho phù hợp với bộ chứng từ thật hay xin hủy tờ khai sau đó khai lại tờ khai khác. Trong thời gian qua, Cục Hải quan TP.HCM đã phát hiện một số trường hợp DNXK hàng hóa không đúng với khai báo hải quan, nhằm gian lận thuế. Chẳng hạn như trường hợp của Công ty TNHH Sợi K.Q. khai báo XK 1 container sợi cotton, nhưng hàng thực xuất trên 19 tấn đồng phế liệu, trị giá trên 1,7 tỷ đồng. Hiện vụ việc này đang được Cục Hải quan TP.HCM trao đổi với Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM để xử lý.
Theo Cục Hải quan TP.HCM, hiện nay, đối với tờ khai xuất khẩu do không quy định ghi số hiệu container nên chủ hàng có thể lợi dụng mở nhiều tờ khai cùng lúc: Khi tờ khai xuất khẩu được miễn kiểm tra thực tế hàng hoá, DN có thể ghép các container có chứa hàng lậu vào một trong các tờ khai đã mở. Từ thực tế này, Cục Hải quan TP.HCM kiến nghị, cần quy định tiêu chí thể hiện số hiệu container trên tờ khai hải quan XK là tiêu chí bắt buộc phải khai báo. Đơn vị kinh doanh cảng phải có trách nhiệm bố trí kho bãi riêng phục vụ cho công tác quản lý về hải quan để tạm giữ hàng hoá vi phạm trong thời gian chờ xử lý, vì hiện nay hàng hóa vi phạm phải tạm giữ tại kho bãi của cảng biển và tiền thanh toán lưu kho bãi cho đơn vị kinh doanh cảng đôi khi còn lớn hơn cả trị giá tang vật.
Bên cạnh đó, qua công tác đấu tranh trọng điểm, Đội Kiểm soát Hải quan cho rằng, hiện nay việc quản lý hoạt động của DN tại TP.HCM có rất nhiều cơ quan, ban ngành cùng tham gia như: Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục thuế, Cục Hải quan, chính quyền, Công an địa phương,….Tuy nhiên, vẫn thường xuyên có tình trạng “DN ma” do các đối tượng xấu núp bóng, chỉ thành lập công ty trong thời gian ngắn, thuê mướn người lao động không có trình độ, kiến thức pháp luật làm giám đốc để từ đó thực hiện hành vi nhập khẩu ồ ạt hàng cấm, trốn thuế NK hoặc thuế gia trị gia tăng ở địa phương rồi bỏ trốn.