内容摘要：Khả thi tăng trưởng 7-8%Khi nhìn lại thành công XK trong năm 2017 và bàn về “bức tranh” XK hàng hóa kèo hiệp 2

Khả thi tăng trưởng 7-8%

Khi nhìn lại thành công XK trong năm 2017 và bàn về “bức tranh” XK hàng hóa năm 2018 của Việt Nam,ấtkhẩuTươisángnhưngkhóđộtbiếkèo hiệp 2 các chuyên gia có chung nhận định về nhiều yếu tố thuận lợi. Trước tiên, xét về mặt quốc tế, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo, nền kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng 3,6% trong năm 2018, cao hơn con số 3,5% trong năm 2017. Thương mại thế giới mở rộng giúp nhu cầu tiêu dùng hàng hóa tăng lên.

Bên cạnh yếu tố khách quan, từ nội tại, thuận lợi có thể kể đến là Chính phủ cùng các bộ, ngành không ngừng cải cách thủ tục hành chính, tạo hành lang thông thoáng cho DN hoạt động. Trong cái nhìn lạc quan, có vị chuyên gia còn nhấn mạnh, dự kiến, năm 2018, bên cạnh quá trình cổ phần hóa mạnh mẽ của DN nhà nước, kinh tế tư nhân sẽ có sự bứt phá rõ rệt. Môi trường kinh tế ổn định, hành lang pháp lý thông thoáng cũng sẽ tạo sức hút mở rộng đầu tư từ khối DN FDI. Ngoài ra, việc Việt Nam đã và đang tiếp tục đàm phán, ký kết các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) mới, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền cho cộng đồng DN tận dụng tốt hơn cơ hội từ các FTA cũng là động lực nhằm thúc đẩy XK tốt hơn.

Dễ thấy, XK năm 2018 có đủ cả "thiên thời, địa lợi", song chẳng vì thế mà có thể chủ quan. Trò chuyện với phóng viên Báo Hải quan một chiều muộn trong cái lạnh se sắt của mùa đông miền Bắc, ông Phạm Hưng, Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) bày tỏ: Mặc dù về cơ bản tình hình XK năm 2018 có nhiều yếu tố thuận lợi, song cũng còn không ít khó khăn phải đối mặt. Điển hình như, Việt Nam là đất nước chịu tác động lớn bởi biến đổi khí hậu, nhiều thiên tai. Nhóm hàng nông, lâm, thủy sản dù XK tốt, song cũng còn gặp phải vấn đề về kiểm soát chất lượng từ các thị trường NK. Ngoài ra, theo ông Hưng, trước đây, trong các ngành hàng như dệt may, da giày, nhân công giá rẻ vốn là lợi thế của Việt Nam thì nay lợi thế này dần mất đi, đặc biệt là trong thời cách mạng công nghiệp 4.0, các nước đẩy mạnh áp dụng tự động hóa sản xuất.

Khi phóng viên đặt câu hỏi về dự báo kim ngạch XK đạt được năm tới sẽ ra sao, ông Hưng đáp lại rằng: “Năm 2017, tăng trưởng XK đạt trên 20%. Tuy nhiên, Quốc hội, Chính phủ lại chỉ đặt ra con số tăng trưởng XK khoảng 7-8% trong năm tới. Điều này thể hiện sự thận trọng, không vì chủ quan mà đặt con số tăng trưởng cao. Trong điều kiện hiện tại, mục tiêu đặt ra như vậy hoàn toàn khả thi. Với mức tăng trưởng 7-8% trong năm 2018, dự kiến tổng giá trị XK đạt được sẽ dao động trong khoảng 227-229 tỷ USD”.

Điện thoại, linh kiện điện thoại là một trong những nhóm hàng được dự báo đứng "top" đầu trong XK năm 2018. Ảnh: Thái Bình

Cơ cấu sản phẩm ít thay đổi

Trong năm 2017, lần đầu tiên tổng kim ngạch XNK của Việt Nam đạt con số ấn tượng trên 425,12 tỷ USD và xuất siêu khoảng 3 tỷ USD. Góp mặt lớn vào kết quả rực rỡ này chính là các nhóm hàng quen thuộc như: Máy tính, linh kiện điện tử; điện thoại, linh kiện điện thoại; nông, lâm, thủy sản; dệt may; da giày… Vậy bước sang năm 2018, liệu cơ cấu sản phẩm XK này có nhiều đổi thay? Đáp lại câu hỏi này, không ít chuyên gia khẳng định, cơ cấu sản phẩm XK chủ lực trong năm 2018 sẽ khó có nhiều biến động.

Dự kiến, các nhóm hàng như máy tính, linh kiện điện tử, điện thoại... vẫn ổn định trong "top" đầu. Để có cái nhìn sâu sát hơn, các chuyên gia còn đưa ra phân tích, dẫn chứng cụ thể như: Tháng 2/2017, dự án mở rộng của Công ty TNHH Samsung Display Việt Nam tại Khu công nghiệp Yên Phong, Bắc Ninh trị giá 2,5 tỷ USD chính thức được trao giấy chứng nhận đầu tư. Mục tiêu của dự án là thực hiện các hoạt động nghiên cứu và phát triển liên quan đến sản xuất màn hình có độ phân giải cao; sản xuất, lắp ráp và gia công các loại màn hình có độ phân giải cao cho các thiết bị điện tử… Đến tháng 7/2017, Công ty TNHH Samsung Display chính thức vận hành nhà máy mới nêu trên. Với công suất sản xuất tăng lên, dự báo XK điện thoại, máy tính, linh kiện điện tử… của Samsung Việt Nam trong năm 2018 sẽ khả quan hơn năm nay, đóng góp chủ lực vào kim ngạch XK nhóm hàng điện thoại, máy tính, linh kiện điện tử nói riêng và của hàng hóa XK nói chung.

Ở nhóm hàng nông, lâm, thủy sản, năm 2017, tổng giá trị XK thu về là 35 tỷ USD, trong đó nổi lên là sự bứt phá của nhiều mặt hàng như rau quả, thủy sản, lúa gạo… Các sản phẩm nông sản của Việt Nam tiếp tục mở cửa được nhiều thị trường lớn, khó tính như Hoa Kỳ, Australia. Tham gia vào quá trình phân tích ngành hàng này, theo ông Phạm Hưng, khi đã xâm nhập bước đầu vào các thị trường khó tính, dần dà nông sản Việt Nam có thể gia tăng sản lượng, quy mô XK. Bên cạnh đó, việc sản phẩm của Việt Nam chinh phục được những thị trường này cũng tạo đà để xâm nhập thêm nhiều thị trường khác có cùng đẳng cấp. Tất cả các yếu tố trên mở ra hy vọng lớn cho XK nông, lâm, thủy sản trong năm 2018. "Với cơ cấu sản phẩm XK hiện tại, các nhóm hàng XK chủ lực đã tốt thì cần đẩy mạnh thêm. Tuy nhiên, về lâu dài, để phát triển thực sự bền vững hơn, cơ cấu này cần từng bước chuyển dịch, thay đổi theo hướng trông vào các sản phẩm công nghiệp", ông Phạm Hưng nói.

Là người có kiến thức sâu, am hiểu về lĩnh vực thương mại của Việt Nam, xoay quanh câu chuyện XK hàng hóa năm 2018, TS. Phạm Tất Thắng, Nghiên cứu viên cao cấp, Viện Nghiên cứu thương mại (Bộ Công Thương) nhận định: Diễn biến XK năm tới sẽ khó có đột biến. Điểm đáng chú ý, XK vẫn dựa khá nhiều vào khối DN FDI nên một trong những điểm cần giải quyết trong năm 2018 và cả tương lai xa hơn là làm sao dần nâng cao sức cạnh tranh cho DN nội địa. “Trong năm 2018, hy vọng đặt ra là những cải cách trong nước sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn, tiếp tục cổ phần hóa DN nhà nước, cải thiện môi trường kinh doanh.... Thông qua tận dụng những cải cách bên trong này để nâng cao sức cạnh tranh cho DN nội địa”, TS. Phạm Tất Thắng bày tỏ quan điểm.

TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM): Hiệp định Thương mại tự do (FTA) Việt Nam-EU chưa tác động tới XK năm 2018 Việt Nam đang kỳ vọng nhiều trong năm 2018, FTA Việt Nam-EU sẽ được ký kết. Tuy nhiên, kể cả đã ký kết, để hiệp định này thực thi cũng cần từng thành viên của EU thông qua, chấp thuận. Quá trình này diễn ra tương đối dài, vượt qua cả năm 2018. Trên thực tế, thời gian qua cũng đã có những nghiên cứu chỉ ra tác động của FTA Việt Nam-EU tới kinh tế Việt Nam, đặc biệt là tới XK hàng hóa của Việt Nam với các con số dự báo đưa ra cụ thể cho từng mốc thời gian nhất định. Vì vậy, nhiều ngành hàng đều đang kỳ vọng tác động tích cực của FTA này. Các ngành kỳ vọng nhiều là hàng điện tử, dệt may, da giày, thủy sản… Đặc biệt, với FTA Việt Nam-EU, điểm có thể kỳ vọng nhiều hơn chính là các luồng vốn đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt là ở các ngành nghề mà EU có thế mạnh như sản xuất dược phẩm.