Nộp NSNN hơn 200 nghìn tỷ đồng Năm 2012, các TĐ, TCT nộp NSNN đạt 200.141 tỷ đồng, tăng 7,5% so với thực hiện năm 2011. Trong đó, số thu ngân sách từ hoạt động sản xuất kinh doanh nội địa là 173.656 tỷ đồng, chiếm 87% tổng số thu nộp NSNN (thu từ hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu là 26.485 tỷ đồng); tăng lớn nhất là thuế GTGT, tăng 45% so với thực hiện năm 2011 và chiếm 25% tổng số thu nộp NSNN. Tuy nhiên, có 2 sắc thuế có số thu nộp NSNN giảm là thuế TNDN giảm 3% so với năm 2011, chiếm 19% tổng số thu nộp NSNN và thuế GTGT hàng nhập khẩu giảm 35% so với năm 2011.
DNNN hoạt động ổn định
Thời điểm kết thúc năm tài chính 2012, cả nước có 846 DNNN. Theo báo cáo, trong bối cảnh nền kinh tế trong và ngoài nước vẫn gặp nhiều khó khăn nhưng hầu hết các DN vẫn duy trì được hoạt động sản xuất, kinh doanh, đóng góp nguồn thu cho NSNN. 846 DN có tổng tài sản là 2.569.433 tỷ đồng, tăng 13% so với thực hiện năm 2011. Vốn chủ sở hữu là 1.019.578 tỷ đồng, tăng 26% so với năm 2011. Trong đó, khối các TĐ, TCT, Công ty mẹ - con là 921.638 tỷ đồng, tăng 27%.
Doanh thu của các DNNN đạt 1.709.171 tỷ đồng, tăng 4,3% so với thực hiện năm 2011. Trong đó: Khối 8 TĐ đạt 924.797 tỷ đồng, tăng 10% so với thực hiện năm 2011, chiếm 54,1% tổng doanh thu của các DNNN toàn quốc; Khối 97 TCT đạt 529.496 tỷ đồng, tăng 4% so với thực hiện năm 2011, chiếm 30,9% tổng doanh thu của các DNNN toàn quốc. Báo cáo hợp nhất của các DNNN cũng cho biết, lợi nhuận trước thuế của các DNNN đạt 166.941 tỷ đồng, tăng 12% so với thực hiện 2011. Trong đó: Khối các TĐ đạt 125.187 tỷ đồng, tăng 12% so với thực hiện năm 2011. Khối các TCT đạt 26.965 tỷ đồng, tăng 2% so với thực hiện năm 2011.
Thu nộp NSNN đạt 221.673 tỷ đồng, tăng 7% so với thực hiện 2011. Trong đó: Riêng khối các TĐ tổng số thu nộp NSNN đạt 151.838 tỷ đồng, tăng 6% so với thực hiện năm 2011, chiếm 68% tổng số thu nộp NSNN của DNNN toàn quốc. Khối các TCT đạt 44.230 tỷ đồng, tăng 13% so với thực hiện năm 2011, chiếm 20% tổng thu nộp NSNN của DNNN toàn quốc.
Trên cơ sở tình hình sản xuất kinh doanh của các DNNN, Chính phủ nhận định: Năm 2012, khối các TĐ,TCT hoạt động sản xuất kinh doanh tương đối ổn định mặc dù khối TCT có mức tăng trưởng chậm hơn nhưng các TĐ, TCT vẫn đóng vai trò chủ đạo trong hoạt động của các DNNN trên toàn quốc; khối các Công ty mẹ - con các chỉ tiêu đều bị giảm sút trên 10%; khối DN độc lập tuy số lượng DN lớn (719/846 DN) nhưng đóng góp không nhiều cho NSNN do quy mô nhỏ hoặc chỉ là DN hoạt động cung ứng dịch vụ, sản phẩm công ích, trực tiếp phục vụ an ninh, quốc phòng.
Nhiều TĐ, TCT có mức doanh thu lớn
Thực trạng tài chính và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh năm 2012 của 127 TĐ, TCT cũng được Chính phủ báo cáo cụ thể. Năm 2012, các TĐ, TCT có tổng doanh thu đạt 1.572.983 tỷ đồng, bằng 105% so với kế hoạch năm 2012, trong đó, nhiều TĐ, TCT có mức doanh thu lớn, như TĐ Dầu khí quốc gia VN là 350.210 tỷ đồng; TĐ Điện lực VN là 138.515 tỷ đồng; TĐ Viễn thông Quân đội (Viettel) là 138.734 tỷ đồng... Tỷ lệ Doanh thu/Tổng tài sản bình quân là 0,66 lần và Doanh thu/Vốn chủ sở hữu bình quân là 1,71 lần. Tốc độ tăng trưởng doanh thu bình quân theo báo cáo hợp nhất là 4%. Xét về giá trị, các TĐ, TCT có lợi nhuận đạt cao trên 1.000 tỷ đồng chủ yếu ở những TĐ, TCT có quy mô lớn. Tỷ suất Lợi nhuận/Vốn chủ sở hữu bình quân là 16,94%, một số TĐ, TCT có tỷ suất Lợi nhuận/Vốn chủ sở hữu đạt cao đến 43,12%.
Năm 2012 các TĐ, TCT có tổng tài sản là 2.392.274 tỷ đồng, các Công ty mẹ - công ty con có tổng tài sản là 1.609.573 tỷ đồng. Nợ phải thu là 275.975 tỷ đồng. Trong đó, nợ phải thu khó đòi là 13.490 tỷ đồng (cao nhất là TĐ Viettel 3.282 tỷ đồng; TĐ Bưu chính Viễn thông Việt Nam là 2.089 tỷ đồng), tăng 24,5% so với năm 2011, chiếm 4,89% tổng số nợ phải thu. Một số Công ty mẹ có nợ phải thu khó đòi không lớn nhưng tỷ lệ Nợ phải thu khó đòi/Tổng nợ phải thu đang ở mức cao như Công ty mẹ - TCT Công nghiệp ô tô Việt Nam có nợ phải thu khó đòi (41,935 tỷ đồng) chiếm 73,3%/Tổng nợ phải thu; Công ty mẹ - Công ty TNHH MTV XNK và Đầu tư Chợ Lớn có nợ phải thu khó đòi (20,360 tỷ đồng) chiếm 60,12%/Tổng nợ phải thu. Một số Công ty mẹ có tỷ lệ Nợ phải thu/Tổng tài sản ở mức cao (trên 50%) như: Công ty mẹ - TCT Xây dựng công trình giao thông 8 (nợ phải thu 1.036,885 tỷ đồng, bằng 66%); Công ty mẹ - TCT Xây dựng công trình giao thông 5 (nợ phải thu 684,357 tỷ đồng, bằng 62%).
Chính phủ cho biết, nợ phải thu khó đòi và tỷ lệ Nợ phải thu khó đòi/Tổng số nợ phải thu hoặc Nợ phải thu khó đòi/Tổng tài sản ở mức cao tập trung chủ yếu ở ngành xây dựng. Các TĐ, TCT đã trích lập 9.220 tỷ đồng (Công ty mẹ: 5.013 tỷ đồng) dự phòng nợ phải thu khó đòi để xử lý các khoản nợ phải thu khó đòi theo quy định.
Tổng số nợ phải trả của TĐ, TCT là 1.348.752 tỷ đồng, tăng 6% so với năm 2011. Hệ số Nợ phải trả/Vốn chủ sở hữu bình quân năm 2012 là 1,46 lần. Có 48 TĐ,TCT có tỷ lệ Nợ phải trả/Vốn chủ sở hữu lớn hơn 3 lần.
Chính phủ cho biết, vốn chủ sở hữu của các TĐ,TCT trong năm 2012 là 921.638 tỷ đồng, tăng 197.831 tỷ đồng (tương đương 27%) so với thực hiện năm 2011. Nếu so với giai đoạn 2006-2007, thì vốn chủ sở hữu tăng 603.991 tỷ đồng (tương đương 290%). Xét tổng thể, các TĐ, TCT bảo toàn được vốn chủ sở hữu, hệ số bảo toàn vốn bình quân là 1,27 lần. Tuy nhiên, cũng có những TCT không bảo toàn được vốn chủ sở hữu do kinh doanh thua lỗ, gặp nhiều rủi ro, không tự chủ được về tài chính dẫn đến vốn chủ sở hữu giảm sút hoặc âm vốn chủ sở hữu, điển hình là TCT hàng hải VN vốn chủ sở hữu âm 2.177 tỷ đồng. Một số TĐ,TCT có tỷ lệ Vốn chủ sở hữu/Tổng nguồn vốn thấp như: TCT Lắp máy VN là 1,75%; TCT Đầu tư phát triển đường cao tốc VN là 6,64%...
Minh Anh