Bất ngờ lớn nhất đối với đa số nhà đầu tư có lẽ là việc chỉ số đã hình thành một đáy phục hồi dạng chữ V,òngvốnngoạimuavàomạnhmẽthịtrườngvữngđàtăbang xếp hạng u23 châu á bỏ qua chu kỳ tích lũy đáy thường thấy. Chính độ dốc quá lớn của đợt phục hồi đang diễn ra khiến nhà đầu tư trở nên bối rối: Đã nên tham gia vào thị trường hay chưa, khi mà giai đoạn tích lũy, kiểm tra đáy không xảy ra. Nếu không mua thì mỗi ngày phải nhìn thị trường tăng điểm, cổ phiếu tăng giá là một cảm giác không hề dễ chịu.
Blue-chips “nổi giận”, VN-Index tăng liền hai tuần
Tuần bật lên từ đáy trước đó, VN-Index chỉ tăng 2,3%. Đó là một mức tăng bình thường, nằm trong diện phục hồi kỹ thuật cho phép đối với những nhà đầu tư bảo thủ. Đặc điểm của tuần tăng đó, là các cổ phiếu nóng bùng nổ và trở thành nhóm cổ phiếu dẫn dắt dòng tiền. Ngược lại, các blue-chips lớn có sự tụt hậu bất ngờ, hầu như chỉ đem lại lợi nhuận rất mỏng.
Mối quan hệ trái ngược này đã không xảy ra trong tuần này: Các cổ phiếu nóng bắt đầu bị chốt lời quyết liệt, thậm chí là tháo chạy ở nhiều cổ phiếu. Các blue-chips bắt đầu nổi lên giành lại vai trò dẫn dắt thị trường. Chính các blue-chips đã tạo nên mức tăng vượt bậc của điểm số trong tuần này. Mối quan hệ giữ các nhóm cổ phiếu trên thị trường được trả lại trạng thái thông thường.
Đó chắc chắn là một biểu hiện tích cực, vì không một chu kỳ phục hồi sau khi thị trường điều chỉnh sâu mà lại thiếu vắng các trụ cột là blue-chips. Các cổ phiếu đầu cơ thường chỉ tăng nóng về giai đoạn cuối của một sóng tăng trưởng. Blue-chips có mọi yếu tố hấp dẫn trong giai đoạn phục hồi đầu tiên: Mức định giá thấp quá lố, nội lực từ các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp, tính thanh khoản, mức độ tập trung các nhà đầu tư lớn…
Nếu nhìn từ sự thay đổi vai trò của các nhóm cổ phiếu từ tuần trước sang tuần này, thì việc Vn-Index không điều chỉnh như dự kiến, mà trái lại, còn tăng cao hơn, không phải là điều gì quá bất thường. Điểm số mà một nhóm cổ phiếu lớn đem lại, chẳng hạn HSX30, cũng lớn hơn toàn bộ nhóm cổ phiếu thị giá thấp tăng kịch trần.
Chính vì thế tuần này xuất hiện những phiên hàng trăm cổ phiếu thị giá thấp, cổ đầu cơ bị chốt lời ồ ạt, giá giảm sàn, phủ sắc đỏ lên phần lớn thị trường, thì VN-Index vẫn tăng điểm. Cuối tuần trước, chỉ số này có hai phiên điều chỉnh nhẹ và không vượt qua được mức 550 điểm (ngưỡng cao nhất chỉ là 547,2 điểm). Rất nhiều phân tích đã lo ngại về mức phục hồi trong nhịp đầu tiên kể từ khi tạo đáy chừng đó là đủ. Thị trường sẽ phải điều chỉnh để kiểm tra lại đáy cũ, hoặc ít nhất VN-Index cũng lùi lại đâu đó 520 điểm.
Đà tăng của thị trường tuần qua có dấu ấn rõ rệt của các cổ phiếu lớn. |
Điều ngược lại đã xảy ra, VN-Index tăng vọt lên trên 562 điểm ở phiên cuối tuần này, bất chấp hai sàn dù có tới trên 240 mã giảm giá, hơn 180 mã tăng giá. Diễn biến duy nhất phù hợp là HNX-Index quả thực đã có 2 phiên sụt giảm cuối tuần và mức tăng trưởng chung của tuần này đã có dấu hiệu suy yếu, khi chỉ tăng 1,6%, trong khi tuần trước là 3,1%.
Điểm mấu chốt vẫn là vai trò của các blue-chips trên hai sàn khác nhau. Trong khi blue-chips của HSX giao dịch mạnh mẽ và tăng giá tích cực thì các cổ phiếu lớn của HNX lại thể hiện một màn trình diễn yếu ớt, thậm chí lạc nhịp ở nhiều mã.
Đơn cử những mã có vai trò lớn nhất trên HSX tuần này đều là các blue-chips tăng giá mạnh: GMD tăng 14%, STB tăng 12%, VCB tăng 10,3%, MSN tăng 10,1%, VSH tăng 7,8%, BVH tăng 7,1%, PPC tăng 6,3%, GAS tăng 5,4%... Rổ HSX30 chỉ có 3 mã giảm giá nhẹ trong tuần là VNM, PET và CII.
Trong khi đó, các mã lớn tại HNX lại giao dịch kém: ACB chỉ tăng 1,3% trong tuần, SHB đứng im, PVS tăng 3,5%, VND tăng 1,4%, SCR tăng 1,2%. Chỉ có KLS, VCG, BVS, PGS là tăng tương đối tốt, nhưng cũng chỉ 6-8%.
Nhìn vào mức tăng trưởng của các chỉ số giá trên thị trường trong tuần qua cũng có thể thấy rõ vài trò của các nhóm cổ phiếu đã phân hóa khác biệt. HSX30-Index trong tuần tăng 3,98%, HSXMidcap tăng 2,56%, HSXSmallcap tăng 1,16%, HNX30-Index tăng 2,69%, HNXSmallcap tăng 0,67%. Có thể nói tuần này là tuần của các blue-chips.
Thách thức khả năng điều chỉnh
Sẽ là rất khó tưởng tưởng nếu thị trường cứ tăng liên tục, hình thành một đáy chữ V. Tính từ khi chạm đáy 508 điểm, VN-Index đã tăng trưởng gần 60 điểm chỉ trong hơn 2 tuần. Đây là biên độ tăng rất mạnh, hoàn toàn không giống với các đợt đảo chiều kỹ thuật trong xu thế giảm. Do đó thị trường đang thuyết phục được các nhà đầu tư về đáy thật sự đã được tạo ra quanh 508 điểm. Vấn đề còn lại là liệu thị trường sẽ phải chững lại và điều chỉnh tích lũy ở mức độ nào.
Tuần này thị trường cũng đón nhận không ít thông tin ảnh hưởng đến giao dịch. Trước hết là con số tăng trưởng tín dụng 5 tháng chỉ là 1,31%. Đây là con số thấp thể hiện dòng vốn đang ứ đọng. Tiếp đến là các thông tin về rủi ro căng thẳng biển Đông tác động lên tăng trưởng kinh tế năm nay, thậm chí Quốc hội đã đặt ra những khả năng xấu nhất. Các dự đoán tăng trưởng dưới 5% đã được đưa ra.
Điều bất ngờ là thị trường hầu như không có phản ứng tiêu cực rõ rệt khi đón nhận các thông tin như vậy. Giao dịch diễn ra một cách bình thường và các nhóm cổ phiếu tiếp tục phân hóa như đã chỉ ra ở trên. Đặc biệt là ngay cả các giao dịch của tổ chức, như khối tự doanh hay nhà đầu tư nước ngoài cũng mỗi người một đường.
Trong 2 tuần đầu tháng 5, VN-Index điều chỉnh mạnh nhất và chạm đáy 508 điểm, cũng là 2 tuần tự doanh các công ty chứng khoán mua ròng liên tục. Khoảng 265 tỷ đồng đã được mua vào ròng trong thời gian này trên HSX. Hai tuần cuối tháng 5 là lúc thị trường tăng trưởng tốt, tự doanh lại đẩy mạnh bán ra. Riêng tuần này quy mô bán là 324,2 tỷ đồng. Tuần trước mức bán ra khoảng 91,4 tỷ đồng. Rõ ràng là khối tự doanh đã giao dịch ngắn hạn, bắt đáy và chốt lời sớm.
Ngược lại nhà đầu tư nước ngoài liên tục bơm vốn một cách ổn định vào thị trường. Trong 3 phiên đầu tuần này, quy mô mua có phần giảm xuống, nhưng 2 ngày cuối tuần, lượng mua đã lại tăng vọt. Quỹ FTSE thực hiện cơ cấu danh mục và mua vào ồ ạt. Khoảng 457,9 tỷ đồng ròng vào thị trường trong tuần là con số đáng chú ý.
Một điểm nữa, như đã chỉ ra ở trên, là vài trò của các nhóm cổ phiếu đang thay đổi. Dòng vốn tập trung mạnh hơn vào các blue-chips nên thị trường trở nên vững chắc hơn. Mặc dù không gì có thể đảm bảo chính các blue-chips cũng không bị chốt lời và điều chỉnh, nhưng dòng vốn nước ngoài đang mua vào mạnh mẽ, cộng với một xu thế tạo đáy đã xác lập, các nhịp điều chỉnh sẽ xảy ra với mức độ không lớn.
Khánh Nhi