Bộ trưởng Bộ Tài chính: Hỗ trợ thị trường bảo hiểm phát triển cả “lượng” và “chất" | |
Hoạt động đại lý bảo hiểm sẽ được đưa vào nội dung thanh tra ngân hàng trong năm 2023 | |
Chấn chỉnh doanh nghiệp bảo hiểm không chỉ bằng “cái ôm” hòa giải |
Các diễn giảm tham dự tọa đàm “Bảo vệ quyền lợi của người mua bảo hiểm”. |
Bảo hiểm giúp phòng chống rủi ro nhưng lại rủi ro
Tại tọa đàm “Bảo vệ quyền lợi của người mua bảo hiểm” do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức vào chiều 2/6, ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, đơn vị đã nhận được một đơn khiếu nại của khoảng 100 công dân, về việc một công ty bảo hiểm thông qua kênh ngân hàng có hành vi lừa dối khách hàng gửi tiết kiệm nhưng lại là hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, thiệt hại khoảng 25 tỷ đồng. Vị này cũng cho biết, trong tháng 3, tháng 4 cũng có 73 người khiếu nại đã được công ty này thanh toán toàn bộ, nhưng bắt cam kết giữ bí mật…
Từ câu chuyện này, ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng phải nhìn nhận câu chuyện liên quan đến tài chính, sở hữu chéo ngân hàng; sự móc nối chằng chịt giữa quan hệ tài chính giữa các chủ thể, trong đó có mối quan hệ giữa bảo hiểm và ngân hàng. “Rõ ràng, bảo hiểm là một trong những lĩnh vực dự phòng và chống rủi ro nhưng bây giờ lại là rủi ro”, ông Lưu Bình Nhưỡng nêu.
Về vấn đề này, bà Phạm Thu Phương, Phó cục trưởng Cục Quản lý và giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính cũng thẳn thắn nhận định, kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng nếu làm đúng thì sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho các bên tham gia; song thực tế, trong quá trình triển khai, việc kiểm soát chất lượng tư vấn qua kênh ngân hàng còn nhiều vấn đề phức tạp, chưa chặt chẽ.
Chỉ ra 3 nguyên nhân của tình trạng này. Theo bà Phương, thứ nhất là do hợp đồng bảo hiểm do tương đối đặc thù, tính chuyên môn cao. Thứ hai là do chất lượng đại lý bảo hiểm trên thị trường chưa cao, tư vấn chưa đầy đủ, khách quan, nhất là sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Thứ ba lại chính từ phía khách hàng, không ít khách hàng chưa quan tâm tìm hiểu kỹ quyền lợi khi tham gia bảo hiểm, chưa xác định rõ nhu cầu, mục tiêu là tham gia để bảo vệ hay để đầu tư tài chính…
Hơn nữa, nói thêm về việc bán bảo hiểm qua ngân hàng, đại diện Bộ Tài chính cho hay, một số ngân hàng giao chỉ tiêu doanh số bán bảo hiểm cho nhân viên, tạo sức ép cho nhân viên. Ngoài ra, do kinh tế khó khăn nên hoạt động của một số ngân hàng không được như kỳ vọng ban đầu của khách hàng, dẫn đến phần lớn bức xúc, khiếu nại của khách hàng tham gia bảo hiểm qua tổ chức tín dụng.
Khách hàng quay lưng, doanh nghiệp bảo hiểm mất nhiều nhất
Dù có nhiều hạn chế, tồn tại như trên, nhưng đánh giá cao tiềm năng và những lợi ích mà ngành bảo hiểm mang lại, nên bà Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là những đơn vị trực tiếp phụ trách lĩnh vực này cần bám sát thực tế hơn và có thể phải nâng cao hơn tính dự báo, khi sự việc xảy ra phải có những biện pháp xử lý kịp thời, không để tình trạng trở nên phức tạp, dư luận bắt đầu quan tâm, nhiều người đề cập mới phản ứng về chính sách.
Đối với doanh nghiệp bảo hiểm và ngân hàng thương mại, theo bà Trần Hồng Nguyên, bài học lớn nhất rút ra là phải quan tâm đào tạo các đại lý bảo hiểm có chất lượng.
“Khi bảo hiểm không đi đúng hướng, không đi đúng tiêu chí của doanh nghiệp bảo hiểm thì hậu quả là người dân rất e ngại, băn khoăn, thận trọng và thậm chí là quay lưng với bảo hiểm. Khi đó, thiệt thòi và mất nhiều nhất chính là các doanh nghiệp bảo hiểm”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến nghị, khách hàng cần quan tâm kỹ hơn về hợp đồng, loại hình bảo hiểm tham gia. Hợp đồng bảo hiểm rất phức tạp, khó hiểu, nhưng không phải vì thế mà phó thác cho đại lý. Khi khách hàng chưa rõ, chưa đủ tự tin thì không nên đưa ra quyết định đầu tư.
Phó trưởng Ban Dân nguyện Lưu Bình Nhưỡng đề xuất, hai cơ quan quản lý nhà nước có liên quan đến bảo hiểm là Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước cần phối hợp chặt chẽ với nhau trong quá trình xử lý các vấn đề; tăng cường công tác truyền thông; tăng cường ứng dụng công nghệ cao trong quản lý hoạt động của lĩnh vực bảo hiểm; đặc biệt là tăng chất lượng và số lượng chế tài quản lý vì sẽ giúp tạo hàng rào bảo vệ các quan hệ cốt lõi.
Về phía cơ quan quản lý giám sát, bà Phạm Thu Phương chia sẻ, mục tiêu bảo vệ người tham gia bảo hiểm luôn được đặt lên hàng đầu, từ thiết kế chính sách đến thanh, kiểm tra. Pháp luật cũng quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp là phải kiểm tra, giám sát đại lý bảo hiểm.
Do đó, Cục Quản lý và giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính đã đề xuất bổ sung văn bản hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, nhằm cụ thể hoá hoạt đồng tư vấn của đại lý bảo hiểm, đặc biệt là quy định về triển khai bán bảo hiểm qua ngân hàng cần có quy định riêng. Cục cũng đề xuất khống chế mức chi cho đại lý bảo hiểm; cụ thể hoá trách nhiệm của doanh nghiệp trong kiểm tra, giám sát đại lý; minh bạch hoá thông tin hợp đồng; xây dựng bản tóm tắt hợp đồng bảo hiểm, nêu rõ thời hạn đóng phí, cùng các thông tin quan trọng khác...
Năm 2023, Cục Quản lý và giám sát bảo hiểm sẽ tiếp tục mở rộng hoạt động thanh tra, kiểm tra; khi phát hiện vi phạm sẽ xử lý nghiêm để bảo đảm kỷ luật, kỷ cương thị trường.