Hiện nay, Cục Thuế đã chuyển hồ sơ sang cơ quan an ninh kinh tế để điều tra đối với 8 DN FDI khai lỗ giả có dấu hiệu chuyển giá, nhưng thuộc diện cố tình không hợp tác với cơ quan Thuế. |
Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM Nguyễn Trọng Hạnh, trên địa bàn TP.HCM khá nhiều DN có dấu hiệu gian lận thuế. Dựa trên một số biểu hiện nghi vấn của DN, cơ quan Thuế phải phân loại DN, xác định cấp độ rủi ro để kiểm tra, kiểm soát. Nếu xếp các DN này theo cấp độ rủi ro, thì có khoảng 10% trong tổng số gần 170.000 DN FDI thuộc nhóm rủi ro rất cao. Để đấu tranh với các DN này, trong hai năm 2009-2010, Cục Thuế đã “điểm mặt” khoảng 40 DN để mời lên làm việc trực tiếp, yêu cầu DN giải trình nguyên nhân lỗ liên tục trong khi doanh thu tăng cao theo từng năm, cá biệt có DN trong 10 năm doanh thu tăng lên gần 100 lần mà vẫn khai lỗ.
Với động thái này, đến cuối năm 2010 đã có 1.342 DN FDI trên địa bàn khai có lãi, chiếm 55,14% số DN phải nộp báo cáo quyết toán. So với năm 2009, số DN FDI kê khai có lãi đã tăng 8% chủ yếu rơi vào các DN FDI đã được Cục Thuế TP.HCM mời lên làm việc trong đó đã có một số DN phát sinh số thuế TNDN phải nộp.
Chống thất thu thuế
Bên cạnh những DN lỗ thật do khó khăn, vẫn còn nhiều DN khai lỗ giả với muôn hình vạn trạng hình thức lách luật, trốn thuế. Hiện nay, các văn bản pháp luật quy định về việc chuyển giá, hướng dẫn các phương pháp điều chỉnh giá giao dịch độc lập và giá giao dịch liên kết mới chỉ có trên lí thuyết, thiếu cơ sở dữ liệu để áp dụng vào thực tiễn.
Việc kiểm tra, thanh tra chuyển giá cũng không đơn giản vì để có kết quả của việc thanh tra giá chuyển nhượng phải mất nhiều thời gian để đối chiếu phân tích thông tin và phụ thuộc nhiều vào việc cung cấp thông tin của các bên đối chiếu trong khi thời gian kiểm tra, thanh tra theo quy định có giới hạn. Tuy nhiên với sự nỗ lực và quyết tâm của cơ quan Thuế, tình trạng khai lỗ của các DN FDI trên địa bàn TP.HCM trong những năm gần đây đã giảm rõ rệt, ý thức về nghĩa vụ nộp thuế của các DN cũng đã có những chuyển biến tích cực hơn.
Việc tập trung thanh tra các DN khai lỗ tại Cục Thuế TP.HCM bước đầu đã có tác dụng đánh động đến các DN thường xuyên khai lỗ, đặc biệt đối với các DN có quan hệ giao dịch liên kết, một số trường hợp phải điều chỉnh lại giá bán, giá gia công... khiến số thu thuế TNDN đang tăng lên từ những DN FDI. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2011, số thu ngân sách của Cục Thuế TP.HCM tăng 68% so với cùng kỳ, trong đó số thuế TNDN tăng đến trên 200%.
Theo ông Nguyễn Trọng Hạnh, Luật Quản lý thuế được sửa đổi bổ sung, cùng với việc hoàn thiện hệ thống pháp lý… hy vọng sẽ có biện pháp chế tài đủ mạnh để ngăn chặn kịp thời hành vi chuyển giá, trốn thuế của các DN. Trước mắt, Cục Thuế sẽ tăng cường hơn nữa công tác thanh tra thuế theo chuyên đề để chống chuyển giá đối với các DN kê khai lỗ nhiều năm có dấu hiệu trốn thuế…
Nguyễn Huế